Ter Apel, arme huurders en boeren moeten even wachten. Het rechtse kabinet in wording neemt kerstvakantie

Mona Keijzer kreeg nog bijna grenscontroles bij Ter Apel voor elkaar en Jimmy Dijk had zomaar even de energiebelasting en huurstijging omlaag kunnen regelen. Maar echte doorbraken komen er eventjes niet in de Tweede Kamer. Iedereen wacht op de vier partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet.

Op een comfortabel rood bankje bij een paar draaideuren op de eerste verdieping van het Tweede Kamergebouw zit elke dag een groepje journalisten urenlang te niksen. Frustrerend, want Ronald Plasterk en de voorlieden van PVV, VVD, NSC en BBB komen toch alleen met nietszeggende antwoorden. Het is radiostilte.

Toch draait het hier allemaal wel om. Zonder deal tussen Wilders, Yeşilgöz, Omtzigt en Van der Plas komt er niet zo veel van de grond.

Het is niet dat het nergens meer over gaat in de Tweede Kamer, die verderop in het gebouw volop aan het vergaderen is deze week. Migratie, bestaanszekerheid, stikstof, alles komt voorbij.

Hup, we regelen toch wel even een lagere energiebelasting en verbod op huurstijging? Jimmy Dijk, de nieuwe Groningse voorman van de SP, daagt dinsdag bij het najaarsoverleg nog met frisse energie de PVV uit. ,,Het water staat de mensen aan de lippen. Ik zie een meerderheid voor me en wen er maar aan, ik wil dit snel voor elkaar krijgen’’, houdt hij de rest van de Kamer voor.

Maar PVV’er Tony van Dijck haalt zijn schouders erover op. Prima hoor, een lagere energiebelasting en minder huurstijging. Maar het moet ook betaald worden en zonder groen licht van het formerende viertal verderop in het gebouw stemt de PVV overal tegen. Waardoor GroenLinks-PvdA, SP en nog wat linkse partijen samen nog niet tot een derde van de zetels in de Kamer komen voor hun mooie sociale plannen.

Ook op asielgebied zit het muurvast. VVD-staatssecretaris Eric van der Burg komt al een jaar niet veel verder dan zich ,,keihard uit de naad werken’’ om met Jan en alleman te overleggen rond Ter Apel, maar voldoende extra opvang en beter toezicht komen gewoon niet rond.

Ook Ter Apel staat het water aan de lippen, vindt Mona Keijzer van de BBB. ,,We moeten nu echt iets doen voor de inwoners van Noord-Nederland want dit kan zo niet langer.’’ Woensdag leidt een lang commissie-overleg over Ter Apel tot niets dus probeert Keijzer donderdag plompverloren per motie grenscontroles in te voeren bij de Gronings-Drentse grenzen en Duitsland. ,,Er is immers een noodsituatie in Ter Apel.’’

Kati Piri van GroenLinks-PvdA, Anne-Marijke Podt van D66 en Don Ceder van de ChristenUnie reageren geschrokken. Hoe had Keijzer zich dat voorgesteld met de open binnengrenzen in de EU? Nee, niet elke auto controleren, antwoordt Keijzer. ,,We weten hier allemaal prima met wat voor soort auto’s mensen hier binnen komen. We kunnen witte geblindeerde bestelbusjes eruit halen als afschrikwekkend voorbeeld.’’

Maar ze haalt het niet. ,,Helaas voorzitter, nog geen meerderheid’’, zegt Keijzer na de stemming op dramatische toon. Al zijn de 71 stemmen van de PVV, VVD, FvD en natuurlijk haar eigen BBB in ieder geval meer dan de nauwelijks 40 zetels voor de bestaanszekerheid-moties van SP en GroenLinks-PvdA.

Ook het landbouwbeleid stokt. De nieuwe landbouwwoordvoerders van BBB en NSC, Cor Pierik uit Genemuiden en Harm Holman uit Roden, proberen het stikstofbeleid en de aanpak van piekbelasters aangepast te krijgen. Maar ze worden door de nieuwe strak leidende Kamervoorzitter Martin Bosma vooral weggezet als boertjes van buuten die eerst maar eens moeten leren hoe het er in het echte parlement aan toe gaat.

Pieter Grinwis van de ChristenUnie komt wel in aanvaring met de VVD over geld voor boeren die groene diensten verrichten. Dat de VVD wil wachten op het kabinet en niet zomaar een motie wil steunen, noemt Grinwis ,,laf duikgedrag’’. Alleen na wat onderhandelen met de vier beoogde coalitiepartners lukt het hem een afgezwakte motie aangenomen te krijgen.

Om wat voor elkaar te krijgen, moet je nu toch echt bij de nieuwe rechtse meerderheid zijn in de Kamer. Alleen voor dat kabinet er komt? ,,We gaan nu eerst met kerstvakantie’’, zegt Plasterk monter voor de draaideuren tegen de wachtende journalisten op het rode bankje.