Wilders heeft kabinet in de tang. Nieuwe krachtsverhouding in Tweede Kamer in week van bloemen en tranen | Oh, oh, den Haag

De nieuwe Kamerleden zitten met hun boeketten bloemen voor zich op tafel nog wat na te soezen van de ontvangstfestiviteiten. Maar PVV’er Fleur Agema opent meteen de aanval op het zittende kabinet tijdens deze eerste vergadering van de nieuwe Tweede Kamer. Ze vraagt debatten aan over de mondkapjesdeal, de wachtlijsten in de zorg en het eigen risico.

De nummer twee achter Geert Wilders botste in de vorige Tweede Kamer telkens tegen een muur van coalitiepartijen die het kabinet steunden. Maar nu heeft ze ineens een meerderheid samen met andere radicaal-rechtse partijen én de linkse oppositie.

Het begint allemaal nog zo gezellig deze week. De week van tranen, gelukwensen en lieve woorden.

Dinsdag nemen tachtig parlementariërs afscheid, een record-aantal. Met maar liefst tachtig toespraakjes van voorzitter Vera Bergkamp en lang applaus voor alom gewaardeerde Kamerleden zoals Kees van der Staaij van de SGP en Henk Nijboer van de PvdA. Een deel van hen krijgt zelfs een koninklijke onderscheiding. Groningers Anne Kuik en Nijboer en de Drentse VVD’er Mark Strolenberg staan trots te pronken met hun ridderorde.

Daarna is het tijd voor een hapje en drankje met vrienden en familie in de Statenpassage. En het geborrel gaat de dag erna gewoon door. Alle nieuwe Kamerleden mogen wat vrienden en familie meenemen op hun eerste echte werkdag.

Het is zien en gezien worden, handen schudden, klopjes op schouders, knuffels en zoenen. En dwalen door de lange gangen en wennen aan de toegangspoortjes met gezichtsherkenning.

Onder de kordate leiding van de Groningse VVD’er Roelien Kamminga moeten woensdag eerst alle 150 Kamerleden hun eed of gelofte afleggen. Even wennen aan de nieuwe gezichten en zo zie je meteen wie de eed op de Bijbel aflegt en wie niet.

Na al die formaliteiten moet er toch kort vergaderd worden. Een regeling van werkzaamheden, zoals dat heet; een debatje om af te spreken welke onderwerpen op de agenda komen. Altijd leuk omdat het aardig inzicht biedt in hoe de verhoudingen zijn.

Fleur Agema ziet dus haar kans schoon. De zorgwoordvoerder van de PVV en trouw medestander van Wilders klaagt al jaren op hoge toon over misstanden in de zorg. Je moet het haar nageven, ze is een volhouder, zeker omdat ze al die jaren consequent met een kluitje in het riet wordt gestuurd. De coalitiepartijen steunen toch altijd de minister van Volksgezondheid, nu Ernst Kuipers. Ze voelen er niets voor het hele zorgstelsel op zijn kop te zetten of zomaar vele miljarden euro’s extra vrij te maken.

,,Maar nu heb ik 37 zetels’’, zegt Agema triomfantelijk. En de coalitie VVD, CDA, D66 en ChristenUnie heeft er samen nauwelijks meer, een lullige 41. Zelfs met hulp van Omtzigts NSC, 20 zetels, en loyale partijen als SGP en Volt komt het demissionaire kabinet niet aan een meerderheid.

Agema denkt nu het oude kabinet af te kunnen rekenen op het coronabeleid: ministers als Ernst Kuipers en Hugo de Jonge zijn vogelvrij. ,,En we hebben nu een kans het eigen risico in de zorg te verlagen of af te schaffen’’, jubelt Lilian Marijnissen van de SP.

Op een ander terrein is er juist een conservatieve meerderheid. Donderdag is er meteen een debatje over landbouw en visserij. De SGP krijgt zomaar een motie aangenomen over het verlagen van het visquotum op tong. Nu staan de linkse milieupartijen met lege handen tegenover de PVV, VVD, NSC en nog wat midden-rechtse partijen.

Verderop in het gebouw kabbelen intussen de gesprekken met verkenner Ronald Plasterk rustig door. Liever niet ál te rustig, zal menig minister denken. De nieuwe krachtverhoudingen in de Tweede Kamer gaan het het demissionaire kabinet niet bepaald gemakkelijk maken. Wilders heeft ze in de tang.