Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 158.
„In een nieuwe mobilisatieronde wil Poetin 180.000 manschappen ronselen. Het is onduidelijk hoeveel Russen in bezet Oekraïne zijn gelegerd. Het Kremlin houdt dat geheim. Ruw geschat zullen het er een kleine half miljoen zijn.
De nieuwe aanwas moet volledig uit vrijwilligers bestaan. In het recente verleden werden ook gevangenen opgeroepen, maar dat reservoir is nagenoeg opgedroogd. Poetin richt zich nu op burgers, van wie de meesten geen of amper militaire ervaring hebben, dus niet meteen kunnen worden ingezet.
‘Het spreekt vooral mensen in arme regio’s aan’
De aspirant soldaten worden warm gemaakt door ze een flinke som geld in het vooruitzicht te stellen. Rekruten kunnen het eerste jaar inclusief tekengeld tot wel 50.000 euro ontvangen. Voor Russische begrippen, waar de salarissen gemiddeld veel lager zijn dan bij ons, is dat een enorm bedrag. Dat spreekt natuurlijk vooral mensen aan in arme regio’s, gelegen in de Kaukasus en in Siberië.
Pasgeleden deed ook het verhaal de ronde dat Syriërs die voor Assad hadden gevochten door Rusland worden geworven. Niet alleen met geld, ook met de belofte van een Russisch paspoort. Dat is een nieuwe doelgroep van Poetin. Ook mensen uit Centraal-Aziatische landen als Tadzjikistan en Kirgizië worden gelokt met de toezegging van een Russisch paspoort.
‘De eis is wel dat het lichaam wordt geleverd’
Of er veel animo voor is, valt moeilijk te zeggen. Vaak wordt hun ook nog de worst voorgehouden dat hun naaste familie een flinke som geld ontvangt, mochten ze sneuvelen in de strijd. De eis is wel dat het lichaam wordt geleverd. Als het wordt vermist, kunnen ze ernaar fluiten. Toch worden sommigen er door over de streep getrokken. Bedenk dat je in die landen voor dergelijke bedragen een huis kunt kopen.
Ondertussen heeft Oekraïne dankzij nieuwe mobilisatiewetten veertien nieuwe brigades opgericht. Het zou gaan om zo’n 30.000 manschappen. Dat lijkt weinig, maar het zijn goed getrainde militairen. Als we Zelensky mogen geloven is mankracht voorlopig geen probleem meer. Het is wel vervelend dat slechts vier van de veertien brigades gevechtsklaar zijn, omdat de Westerse wapenhulp te laat arriveert.
Even kort door de bocht gezegd: Rusland heeft door alle verliezen momenteel een tekort aan manschappen en Oekraïne aan materieel, dus is er weer een soort patstelling.”