Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge . Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 156.
„Zelensky heeft meerdere ministers uit zijn kabinet vervangen. Hij heeft er plat gezegd de bezem door gehaald. Dat is niet voor het eerst. Sinds het begin van de oorlog heeft hij herhaaldelijk functies anders ingevuld. Dat gold niet alleen voor ministers, maar ook voor hoge militairen en ambtenaren. Zo verving hij begin dit jaar nog topgeneraal Zaloezjny als commandant der strijdkrachten.
Meest opmerkelijk dit keer is het ontslag van minister Koeleba van Buitenlandse Zaken. Dat is een invloedrijk persoon. Hij is advocaat, spreekt vloeiend Engels en in het Westen een graag geziene gast. Geruchten gaan dat Zelensky vindt dat hij te weinig voor elkaar heeft gekregen. Maar je hoort ook dat hij zelf zou hebben gezegd dat hij erdoorheen zit, wat goed voorstelbaar is.
‘Een verklaring luidt dat het mannetjesgedrag van Zelensky is’
Zelensky heeft er weinig woorden aan vuil gemaakt. Hij verklaarde dat het een zware herfst wordt, zodat er nieuwe energie moet worden aangeboord. Nou heb ik bij Koeleba niet echt het idee dat hij te weinig energiek is. Integendeel. Hij heeft ook best veel klaargespeeld, voor miljarden aan militaire wapens uit het Westen losgepeuterd.
Een andere verklaring luidt dat het mannetjesgedrag van Zelensky is. Als onbetwiste leider van Oekraïne heeft hij de touwtjes strak in handen. Hij is een persoon die duidelijk zijn mening doorzet. Misschien heeft hij zelfs dictatoriale neigingen, maar het is al te voorbarig om die conclusie te trekken.
‘Ik heb geen protesten gehoord’
Het is wel zo dat zijn termijn in maart dit jaar is afgelopen. Hij is over zijn tijd heen, dat wordt hem ook in Moskou verweten. De vraag is natuurlijk of je in een land dat in oorlog is verkiezingen kunt organiseren. De redenering is dat je dit in een noodtoestand niet kunt doen. Dat klinkt plausibel, maar strikt genomen heeft hij geen mandaat meer.
In theorie zou dit een bron van haarscheuren in de bestuurlijke top van Oekraïne kunnen zijn of worden. Hier zijn geen aanwijzingen voor. Ik heb evenmin geen protesten gehoord, ook niet van de vertrokken bewindspersonen zelf.
De lakmoesproef is nu of het vernieuwde kabinet een voor Oekraïne gunstige wending aan de oorlog kan geven. De tijd zal het leren.”
