De Grunnger rappers Rik (links) en Teun van Wat Aans!. Foto: Archief DvhN/Jan Zeeman
Rik Baptist van de Groningstalige hip-hop-formatie Wat Aans! gooit de knuppel in het hoenderhok. Een streektaalfestival als GRN dat afgelopen zaterdag plaatshad in Kielzog in Hoogezand is niet meer van deze tijd. ,,Leuk voor de elite. Maar hiermee ga je het Gronings niet redden.’’
Baptist (1988) neemt geen blad voor de mond. ,,Het is jammer dat het Grunnegs steeds minder toegankelijk wordt en dat dit soort evenementen steeds meer ‘ons kent ons’ is’’, twittert hij. ,,Leuk voor de elite, maar hiermee ga je het dialect niet redden/stimuleren. De tijd staat stil in de wereld van het Grunnegs. Maar het is inmiddels 2022.’’
De rapper uit Hoogezand, die bij een groter (ouder) publiek bekend is als tafelheer van het RTV-Noord tv-programma Noord Vandaag, mist de aansluiting met een breder, diverser en vooral ook jeugdiger publiek.
Vergrijsde bedoening
,,Het is over het algemeen een vergrijsde bedoening met her en der wat meegesleepte kinderen. Er was vorig jaar even wat jeugd voor Tiktok Tammo, dat wel. Maar dit jaar? Wat is er voor jonger publiek te doen of wat is er voor nieuws en innovatiefs?’’, zegt Baptist. ,,Nu is het vooral een treffen van oudere mensen die veraf staan van wat er onder jongeren leeft. De jeugd wordt met zo’n festival niet bereikt en bediend.’’
Ook op de locatie heeft hij kritiek. ,,Je hebt veel mensen die zelden of nooit naar het theater gaan. Voor hen is de drempel te hoog. Die komen niet naar theater Kielzog of naar de Groninger Archieven waar vroeger De Dag van de Groninger Taal was. Dat zijn in de ogen van veel Groningers elitaire plekken.’’
Producer Jeroen Russchen, Teun Heuvel en Rik Baptist (vlnr) van de rapformatie Wat Aans!. Foto: Wat Aans!
Geen onbekende
De Hoogezandster is geen onbekende in ‘het Grunneger wereldje’. Baptist, alias FiezeRik, rapt in Wat Aans! samen met Teun Heuvel, alias Beunhaas. In 2017 ontvangt het duo in Veendam de Bosklopper Bokaal, de prijs voor het beste Groningstalig liedje, met het nummer Trilploat. Ook de bijbehorende Bé Wever (publieks)prijs gaat naar Wat Aans!
In 2018 gaat de publieksprijs opnieuw naar het duo, nu voor het nummer Sjomp. In 2019 scoren de twee op internet een ‘enorme hit’ met Woaromdatten?, een parodie gemaakt op een bezoek van website GeenStijl aan Oude Pekela. Met Wia Buze wordt het nummer Grunnegs Hoop opgenomen.
,,De organisatie stelt dat GRN een streektaalfestival is voor iedereen die geïnteresseerd is in het Gronings. Zoals het festival nu is opgezet, red je het niet. Je bereikt de jeugd niet en alleen het publiek dat sowieso wel komt.’’
Hoe kan het anders?
Hoe het anders kan? ,,Daar vraag je me wat. Daar moet ik echt even voor gaan zitten.’’ Baptist hoopt een brede discussie tot stand te brengen.
,,Zorg voor een gevarieerde mix. Richt je meer op jongeren. Taal is aan verandering onderhevig, ook het Gronings. Sluit je oren daar niet voor. Houd niet krampachtig vast aan hoe het vroeger was. Het moet rigoureus anders, anders is het over twintig jaar over en uit met het Gronings en is het in plaats van een volkstaal alleen nog een taal van een kleine groep taalpuristen die wel even bepaalt hoe je Grunnegs hoort te spreken. Ik vind het jammer, echt jammer.’’