Oppositie in Provinciale Staten vangt bot met oproep tot verzet in Groningen tegen gasbesluit. 'Meer te winnen bij overleg met Den Haag dan bij strijd'
Nog een keer de Groningse gaskraan extra open zodat die volgend jaar definitief dicht kan? Als het aan oppositie in Provinciale Staten ligt, gaat Groningen keihard in verzet. Maar de collegepartijen vertrouwen erop dat Den Haag dit keer wél woord houdt.
Dat was woensdag de uitkomst van een tumultueuze commissievergadering van de Groninger Staten. Daar probeerde een deel van de oppositie alsnog een formele bezwaarprocedure af te dwingen tegen het plan van staatssecretaris Han Vijlbrief om de gasproductie in Groningen dit jaar nog een keer op te schroeven van 3,9 naar 4,5 miljard kuub.
De gezamenlijke aardbevingsgemeenten en de provincie zien er geen heil in om daarover de juridische strijd aan te gaan. Een bezwaarprocedure zorgt volgens de regiobestuurders alleen voor vertraging en brengt daarmee de voorgenomen sluiting van het Groningenveld in 2023 in gevaar. Bovendien veroorzaakt een beperkte productieverhoging volgens het Staatstoezicht op de Mijnen nauwelijks extra onrust in de bodem.
Oppositie: Bezwaar is ook morele steun voor gedupeerden die wél in verzet komen
Dat zien de SP, Partij voor het Noorden, Groninger Belang, PVV, Partij voor de Dieren en 50Plus echter heel anders. Zij vinden dat de aardbevingsregio via het Versterkingsoverleg Groningen wel degelijk in verzet moet komen. Al was het alleen al bij wijze van morele steun voor de Groninger Bodem Beweging en bewoners in het aardbevingsgebied die Vijlbriefs herziene Gasbesluit wél aanvechten.
Die stellingname zorgde woensdag even voor een praktisch probleem. De regio heeft tot 16 mei om een bezwaar in te dienen, maar voor die tijd staat er geen besluitvormende Statenvergadering meer op de agenda. Dus drong met name PvhN-fractievoorzitter Dries Zwart aan op een extra vergadering.
Ingelast debat voor kansloze motie? Statenmeerderheid begint er niet aan
Maar dat ingelaste debat komt er niet. De coalitie is sowieso niet voor juridisch verzet en de oppositie telt zijn knopen. Een voorstel om alsnog in beroep te gaan maakt geen kans en dus heeft ook een ingelast debat weinig zin, oordeelde zelfs SP-woordvoerder Agnes Bakker ondanks een vurig pleidooi voor een bezwaarprocedure.
Ook de collegepartijen ,,dansen nog steeds niet de polka’’, zoals CDA-fractievoorzitter Robert de Wit het verwoordt. Maar zij steunen Gedeputeerde Staten in hun analyse dat een mogelijk uitstel van de definitieve sluiting van het Groninger gasveld nog onwenselijker is dan de kraan dit jaar iets verder open te draaien dan oorspronkelijk gepland.
Gang naar rechter is zinloos: ‘Dat houdt alleen advocaten van de straat’
,,Als je naar de Raad van State stapt, heb je pas een besluit als het gasjaar al achter de rug is’’, onderstreept VVD-woordvoerder Nico Bakker. ,,Dat is een zinloze bezigheid, dat houdt alleen maar advocaten van de straat.’’
Een bezwaarprocedure zorgt alleen maar voor tijdverlies, stelt ook verantwoordelijk gedeputeerde Tjeerd van Dekken. Vasthouden aan de oorspronkelijke 3,9 miljard kuub betekent volgens hem dat de gasopslagen bij Grijpskerk en Norg minder snel kunnen worden gevuld met een buffervoorraad die Nederland leveringszekerheid biedt. En als dat tot na 2023 op zich laat wachten kan ook de kraan in Groningen pas daarna dicht.
De coalitie deelt de overtuiging van de provincie- en gemeentebestuurders dat er meer voor Groningen uit het vuur valt te slepen via overleg dan via strijd met Den Haag. Oppositiepartijen zijn daar zacht gezegd sceptischer over, maar voor beide kampen staat een eis voorop: de opbrengst van de extra gaswinning moet naar de aardbevingsregio vloeien voor een versnelling van de huizenversterking en maatregelen om het gebied een nieuwe toekomst te geven.
Extra gaswinning levert 600 miljoen op: ‘Komt Den Haag dat brengen of moeten we het halen?’
Dan gaat het al snel om een pot van 600 miljoen euro, becijfert VVD’er Bakker. ,,Komt het Rijk dat zelf brengen of moeten we het gaan halen in Den Haag?’’, vroeg hij woensdag aan gedeputeerde Van Dekken. Die is daarover naar eigen zeggen al in gesprek met Vijlbrief. Compensatie voor de productiestijging en de inzet van dat geld in Groningen zijn onderdeel van de ‘gespreksagenda’ voor de onderhandelingen over de verdere afbouw van de gaswinning in 2023.
In juni komt de staatssecretaris met een Gasbesluit voor het allerlaatste Groningse gasjaar 2022/’23. De Staten geven Van Dekken een eisenpakket mee voor zijn onderhandelingen daarover met Vijlbrief. Versnelling van de nog altijd stagnerende huizenversterking staat daarbij voorop.
Verder eist de provinciepolitiek harde afspraken over mogelijke schade rond de gasopslag Grijpskerk die in de toekomst veel intensiever wordt gebruikt. Datzelfde geld voor omwonenden van de zoutwinning bij Veendam die nu nergens heen kunnen met hun schade. Groningers moeten kunnen aankloppen bij één loket voor alle schade door alle vormen van mijnbouw en een stapeling daarvan.
