Winfried Baijens en zijn team tijdens opnames in Scheemda. Eigen foto
Struinen door de Graanrepubliek, eierballen eten in Delfzijl en alles leren over Groningse aardappelen en graan. Maar ook de schade en pijn door het beleid van de overheid in beeld brengen. Presentator Winfried Baijens dompelt zich deze herfst onder in Groningen voor een nieuwe docuserie van NTR: De Aarde Beeft.
Met lichte argwaan reageerden mensen in Schouwerzijl toen bleek dat er een cameraploeg van NTR was neergestreken. Wat moeten ze hier? Willen we dit wel? Filmt die drone nou in mijn achtertuin? Wat als het dorp net als Winsum overspoeld wordt met mensen door al die aandacht?
Fietsen tussen de klei en tegen de stroeve wind in
Helemaal geen gekke reactie, aldus Winfried Baijens (45). Hij brengt dit najaar een groot deel van zijn tijd door in het dorp, in plaats van zijn woonplaats Rotterdam. Hij dompelt zich helemaal onder in de Groningse wereld, fietst tussen de brokken klei en tegen de stroeve wind in, praat veel met Groningse mensen.
Winfried Baijens en graanhandelaar Thea Buseman. Eigen foto
Waarom? Baijens is bezig met een vervolg op de succesvolle docuserie over de watersnoodramp in Zeeland, Het Water Komt, die begin dit jaar werd uitgezonden. Dit tweede deel, dat hij met het team van historisch programma Andere Tijden maakt, gaat over Groningen. De serie gaat De Aarde Beeft heten en is vanaf januari te zien.
De aanleiding is de langzame ramp die zich hier afspeelt: de aardbevingen en de manier waarop de overheid daarop heeft gereageerd. Maar het is niet het enige onderwerp, aldus Baijens. „We duiken de hele geschiedenis van Groningen in. We zijn bijvoorbeeld met Frank Westerman in Oldambt geweest, bij de oude herenboerderijen. Ik ben ook voor het eerst in de Eemshaven geweest. Het gaat over de cultuur, het graan, de aardappelen. Groningers willen volgens mij zelf ook niet dat het alleen maar over de bevingen gaat. Maar ja, ze komen wel vaak terug.”
De landelijke media kregen in het rapport van de parlementaire enquêtecommissie een tik op de vingers. Er stond dat de landelijke media het probleem te lang onderschatten waardoor het land en politici niet doorhadden wat er gebeurde. De serie is daar geen directe reactie op, zegt Baijens. „We kwamen hier wel, maar altijd haastig. Snel heenrijden, item maken en terug naar Hilversum. Dat was geen kwade opzet, maar wel hoe het praktisch werkte. Dat bespreken we ook wel, maar deze serie is niet een poging om het goed te maken. We maken De Aarde Beeft omdat we na Het Water Komt merkten dat de behoefte er was bij het publiek.”
Groningen was volgens Baijens een logisch vervolg op de docuserie over Zeeland. „Het zijn beide uithoeken in Nederland, en de afstand tot Den Haag is groot. Ik kom zelf uit Zeeuws-Vlaanderen en je voelt in zo’n gebied dat je behandeld wordt als een uithoek die er minder toe doet. Er heerst een gevoel van: we horen erbij, maar ook niet helemaal.”
„Ik zie wel meer overeenkomsten tussen Groningen en Zeeland”, vervolgt hij. „De aard van de mensen is bijvoorbeeld vergelijkbaar. Zeeuwen en Groningers zijn direct en openhartig. Je moet even je best doen om het ijs te breken, en laten zien dat je oké bent. Maar ik hou daarvan, want dat betekent dat er iets te winnen valt. Maar goed, dat is wel een generalisatie en dit geldt natuurlijk niet voor elke Zeeuw of Groninger.”
Met nuance en tijd een verhaal neerzetten
De verhalen voor de serie halen Baijens en het team van Andere Tijden overal vandaan. Zo plaatste hij een tweet dat hij in het Hogeland was, een storm aan tips volgde. Ook liet hij de verhuurder van zijn huisje in Schouwerzijl zijn telefoonnummer delen zodat dorpsbewoners hem kunnen appen en bellen met tips. En hij is natuurlijk zoveel mogelijk in Groningen. Ook was de redactie de afgelopen maanden al veel in de provincie op zoek naar de beste onderwerpen.
Met Jarno Rietema tijdens opnames. Foto: DVHN
„We proberen het nu wel echt beter te doen, niet meer haastig maar met nuance en rust een goed verhaal neerzetten. Zo komen we heel makkelijk verhalen tegen. Vanochtend was ik bijvoorbeeld bij de wijngaard van Elma Middel. Zij had een manege en nu maakt ze wijn. Die tip kreeg ik van iemand uit Schouwerzijl.”
En hij is niet altijd aan het werk in zijn tijd in Groningen. „Ik ga ook op ontdekkingstocht met vrienden, fietsend bijvoorbeeld. Straks ga ik de stad in met een vriendin die hier gestudeerd heeft. Ze wil me graag meenemen naar wat plekken uit die tijd. Maar ik heb altijd op zoek naar tips van anderen. Ik ben al bij Garnwerd aan Zee, Overdaips bij Roodehaan, De Gouden Karper in Winsum, Lambik in Groningen en het Forum geweest. En ik heb de eierballen helemaal ontdekt. Ik heb ze vroeger weleens gehad na een avond in Simplon, maar toen vond ik ze niet lekker. Ik heb nu eindelijk plekken gevonden waar ze wel goed worden klaargemaakt.”
Met Jarno Rietema, akkerbouwer in Oudeschip. Eigen foto