Het is bijna niet te geloven dat de gaskraan in Groningen echt dicht gaat. 'Ik voorspel dat er over een jaar of wat toch weer een nieuwe put wordt gegraven'

Echt beton erin? En voor miljarden euro’s aan gas in de grond laten zitten? In de koffiekamer van de Eerste Kamer zitten een paar senatoren uit de achterste bankjes van de BBB en PVV hoofdschuddend met elkaar te praten.

Officieel zijn alle grote fracties voor het sluiten van de Groningse gaskraan. Maar in de kringen van BBB en PVV heersen echt nog wel twijfels. ,,Die kraan moet nu dan maar dicht. Maar serieus, beton erin en nooit de rest van het gas er meer uithalen? Dat is toch belachelijk?’’, fluistert een PVV’er. ,,Ik voorspel dat er over een jaar of wat toch weer een nieuwe put wordt gegraven’’, moppert een ander.

Het gekonkel in de wandelgangen is verklaarbaar. Kijk naar een Groningse BBB-senator als de 78-jarige Henk Marquart Scholtz. Die was een paar jaar geleden nog namens Forum voor Democratie provinciaal statenlid. Voor de partij die als een van de weinigen volop wil doorgaan met gas winnen.

Marquart Scholtz houdt zich nu maar stil, net als de PVV’ers. Morrelen aan de gaskraan is niet handig tijdens de formatie, hebben ze van hogerhand te horen gekregen. Stem maar gewoon voor.

Niemand wil de Groningers nu voor het hoofd stoten. Daar kan Caspar van den Berg van de VVD van meepraten. Hij was degene die namens de pruttelende rechtse partijen twee weken geleden toch nog even een stevige discussie wilde aanzwengelen of er dan wel genoeg aardgas beschikbaar blijft.

De 43-jarige Van den Berg is naast politicus ook hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en vertelt in de plenaire zaal dat hij door collega’s in Groningen wel even was aangesproken. Dat hij de indruk had gewekt dat het sluiten van de gaskraan uitgesteld kon worden, was hem niet in dank afgenomen.

De BBB en VVD laten daarom maar meteen aan het begin van het debat dinsdagochtend weten dat ze echt, sowieso, voor de wet gaan stemmen. Dat hadden ze de afgelopen weken na die opschudding over de procedurevergadering immers ook in interviews en persberichten laten weten? Ze hadden alleen wat vragen over de leveringszekerheid, niets ergs.

Dat partijen als D66, GL-PvdA en de SP daar dan meteen van maakten dat zij het sluiten van de gaskraan wilden torpederen, dat was ‘valse framing’ geweest, vond de nieuwe gaswoordvoerder van de BBB, de 58-jarige Andrea van Langen uit Heerenveen.

Maar ja. Over de Groningse gaskraan zijn al vaker beloftes gebroken. De Gasunie had nog een rapport uitgebracht dat er een beetje risico blijft op een gastekort, of hoge gasprijzen. De NOS had de week ervoor nog een item op het Journaal over anonieme Kamerleden die huiverig waren voor het sluiten van de gaskraan. Alleen niemand die dat hardop durfde te zeggen.

Commissaris van de koning René Paas en gasgedeputeerde Susan Top zitten de dinsdag daarom toch maar op de publieke tribune. Alleen al dát ze er zitten heeft effect, weten ze. Senatoren die het woord voeren, kijken toch even met een schuin oog naar boven, naar de tribune. Kamerleden die het woord voeren, lopen in de koffiekamer die grenst aan de vergaderzaal zo tegen Paas en Top aan die ook even een kopje koffie drinken, en vragen terloops even of ze het wel goed gezegd hebben.

Na de aankondiging van VVD en BBB dat ze hoe dan ook vóór gaan stemmen, is de spanning er van af en loopt de zaal alweer leeg. Staatssecretaris Hans Vijlbrief ratelt in een paar uur tijd zijn antwoorden af en krijgt nauwelijks kritische vragen. Met twee vingers in de neus, heet dat. ’s Avonds bij de stemming komen de senatoren weer allemaal de zaal in.

Paas is dan alweer naar huis, als ervaren politicus weet hij al dat het nu echt goed komt. Susan Top blijft tot het laatst. Ze kan het nog steeds niet echt geloven. Pas als er gestemd is, haalt ze opgelucht adem. Op de bekende dwarsliggers van JA21, FVD en 50Plus na heeft niemand het aangedurfd de Groningers voor het hoofd te stoten. Er is geluisterd. Dit keer wel.