Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) heeft nog een rekening openstaan bij het rijk van 1,3 miljard euro. Gaswinningsbedrijf betwist deel van de rekeningen versterking Groningen

Dat de NAM een deel van die kosten weigert op te hoesten, is nagenoeg bekend. Maar uit de najaarsnota, afgelopen dinsdag door het ministerie van Financiën naar buiten gebracht, blijkt hoe hoog de onbetaalde rekening eigenlijk is.

NAM blijkt in totaal nog zo’n 1,312 miljard euro te moeten overmaken aan de Nederlandse Staat. Sowieso een kwart miljard daarvan omdat het rijk en de NAM in een conflict verwikkeld zijn geraakt over het betalen van de rekening voor Groningen.

In de najaarsnota staat dat er twee tegenvallers zijn te vermelden in het Groningen-dossier: eentje van 223 miljoen euro op de begroting van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en een neerwaartse bijstelling van ruim een miljard euro op de begroting van Economische Zaken en Klimaat (EZK) ‘vanwege latere ontvangsten van de Nederlandse Aardolie Maatschappij’. Het bedrag van 223 miljoen euro is een openstaande rekening vanwege het betalingsconflict. EZK heeft nog ruim een miljard euro tegoed van de NAM vanwege een heffing, maar die opleggen kost meer tijd omdat er een ‘zorgvuldige onderbouwing’ nodig is.

De najaarsnota is een laatste (financiële) stand van zaken van Nederland na de presentatie van de miljoenennota, die altijd op Prinsjesdag wordt gepresenteerd. In deze nota worden de wijzigingen door de minister van Financiën doorgegeven.

Afgesproken is dat de NAM verantwoordelijk is voor het betalen van de kosten voor het versterken van huizen in het door aardbevingen geteisterde Groningen. Ook voor de kosten van de schadeafhandeling krijgt de NAM een rekening gepresenteerd.

Alleen heeft de accountant van het gaswinningsbedrijf grote moeite met de facturen. De NAM vindt dat het rijk de facturen voor de versterkingsoperatie en schadeafhandeling onvoldoende onderbouwt. Ook zou de doorbelasting van die kosten niet volgens de afspraken verlopen. Daarom heeft de NAM de laatste drie facturen - waarvan twee nog openstaan - voor slechts 60 procent voldaan.

Demissionair ministers Stef Blok (EZK) en Kajsa Ollongren (BZK) houden inmiddels al rekening met een diepe juridische strijd met de NAM waarbij ‘geen juridisch middel onbenut zal worden gelaten’.

Het rijk declareert de kosten die de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) maken voor het versterken van huizen en het afhandelen van schade in Groningen bij de NAM. Overigens is het wel zo dat die rekening weer grotendeels wordt betaald door de overheid (lees: Nederlandse belastingbetaler). De kosten voor de schadeafhandeling en versterking komen voor 73 procent voor de rekening van het rijk en de rest voor Shell en Exxonmobil (verenigd in de NAM).

Uit de nota komt naar voren dat er nog steeds van wordt uitgegaan dat tot 2027 er ongeveer 8,4 miljard euro moet worden gereserveerd voor schadeherstel, versterking en uitvoering. De NAM sprak afgelopen maart nog zijn verbazing uit over dat enorme bedrag omdat drie jaar daarvoor nog werd gesproken over een kostenraming van 3,5 tot 5,5 miljard euro.

Het (demissionaire) kabinet sprak onlangs - samen met de regio - de ambitie uit om over zes jaar de volledige versterking van huizen en panden in Groningen klaar te hebben.