Omwonenden klagen over een gekmakend laag geluid dat hen 's nachts wakker houdt. Foto: Corné Sparidaens
De volksgezondheid in Meeden staat onder druk. Dit komt door de brommende windturbines. Nieuw onderzoek zou een oplossing kunnen bieden, maar turbinebouwer Siemens houdt de resultaten achter.
Meeden is woest als blijkt dat er 35 windmolens om het dorp worden gebouwd. Inwoners vinden ze lelijk en zijn bang voor irritante slagschaduw. Zodra de windmolens in de zomer van 2020 beginnen te draaien volgen snel de eerste klachten. Ze brommen. Gemeentes Veendam, Oldambt en Midden-Groningen doen in 2021 geluidsmetingen. En inderdaad, de windmolens van Windpark N33 maken een laagfrequent geluid.
Ambtenaren sturen het onderzoek naar windmolenbouwer Siemens. Daarna wordt het stil, maar niet in Meeden want de molens blijven brommen. In theorie kan de gemeente Midden-Groningen aan de noodrem trekken en de molens stil laten zetten.
In theorie, want als de beslissing onderuit gaat bij de rechtbank kan de gemeente rekenen op enorme claims van RWE en Eurus Energy. Zij verkopen de energie die de Siemens-turbines opwekken.
Kortom: een conglomeraat van energiereuzen zet een regio op zijn kop met 35 windmolens waar bijna niemand op zit te wachten. Als later blijkt dat de turbines niet in orde zijn, doen de bedrijven er alles aan om te voorkomen dat ze worden stilgezet. Met succes. Ondertussen zitten de inwoners in de shit. Sommige mensen kunnen niet meer thuis slapen door de bromtoon.
Microfoons bij de bromturbines
Dit voorjaar komt Siemens over de brug. Het bedrijf schakelt onderzoeksbureau Arcadis in om de bromtoon te onderzoeken. Gepensioneerd geluidsonderzoeker Jan van Muijlwijk doet ook mee. Hij trok als een van de eersten aan de bel.
Op 8 mei worden vier microfoons opgehangen. Twee van Van Muijlwijk en twee van Arcadis. Journalisten en andere pottekijkers zijn niet welkom. Twee weken later is de meting klaar. De microfoons worden opgehaald en de meetgegevens ingeladen op computers. Als we een week later met Jan van Muijlwijk bellen heeft hij een heldere uitkomst.
Resultaten niet openbaar
De windmolens......
Helaas, hij mag het niet vertellen. Ook de gemeente kan het niet vertellen. Siemens neemt de telefoon niet eens op. „We hebben afgesproken dat we niet als individuele partijen met de pers praten”, laat een woordvoerder weten via Whatsapp.
Kortom, de resultaten zijn al twee maanden bekend bij alle betrokkenen, maar niemand mag het weten. Ondertussen staat de volksgezondheid in Meeden fors onder druk. Deze meting kan een oplossing betekenen voor het gebrom. Daarom is het van het grootste belang dat de resultaten snel bekend worden.
„Bewoners zijn getergd, ontdaan en voelen zich in de steek gelaten”, vat Huisarts Cornelis Pet de situatie samen. De huisarts in Meeden spreekt geregeld mensen met slaapproblemen door de bromtoon. „Als je niet slaapt, functioneer je moeilijker. Je hebt een verhoogde kans op hartritmestoornissen en hoge bloeddruk. Als je niet slaapt word je ziek.”
Bovendien brokkelt, tot ver buiten Meeden, elk draagvlak voor de energietransitie af. Dat is fnuikend in een periode waarin warmterecords aan de lopende band sneuvelen.
Maar het is ook begrijpelijk. De energietransitie is namelijk in handen van winstgedreven multinationals als Siemens, RWE en Eurus Energy. Deze bedrijven kúnnen de windmolens stilzetten. Dan verdwijnt de bromtoon en kunnen de inwoners van Meeden rustig slapen.
Maar waarom zouden ze? De gemeente doet niets uit angst voor grote schadeclaims. En ondertussen brommen de molens door. Wie maakt ze wat?
Turbinebouwer keldert op de beurs
Het gaat slecht met Siemens Energy. Eind juni verdampte dertig procent van de beurswaarde. Dit gebeurde nadat het bedrijf bekend maakte dat er forse problemen waren met de onderdelen van de windmolens. Reparatie kost mogelijk meer dan één miljard, schrijft Het Financieele Dagblad. Topman Christian Burch noemde het „een bittere tegenslag”.
Of deze problemen ook spelen bij het park in Meeden is niet bekend. Kort na de beursval zei RWE, de eigenaar van het park in Meeden, tegen Reuters dat ze geen klachten hebben over de windturbines van Siemens.