Protest tegen de oorlog in Amsterdam. Foto: ANP/Ramon van Flymen
Twee jaar geleden startte Rusland de invasie in Oekraïne. In de afgelopen twee jaar is de wereld er niet veiliger op geworden. Bent u bang voor oorlog?
De zaterdagmorgen in Veendam is zonnig. De oorlog lijkt heel ver weg als het centrum zich opmaakt voor een drukke winkelzaterdag. Ook bij een meneer die zich met zijn kinderen haast naar het parkeerterrein aan het Promenadepad. „Oorlog, hier, nee dat denk ik niet. De troubles die daar spelen, heb je hier niet.’’
Angst voor oorlog groeit
Hoe anders is dat bij Tilly Buitenkamp iets verderop in de Winkler Prins Passage. „Ik ben er heel benauwd voor. Als ik nu vanmorgen ook weer lees dat de Russen denken dat half Duitsland bij hen hoort.’’
Op 24 februari 2022 vielen de Russen buurland Oekraïne binnen. Waar de vrede in Europa decennia onwrikbaar leek, neemt de angst voor oorlog nu toe.
Voorafgaand aan 4 en 5 mei laat het Nationaal Comité 4 en 5 mei jaarlijks het Nationaal Vrijheidsonderzoek uitvoeren. Vorig jaar bleek eruit dat een op de drie Nederlanders bang is dat ons land binnen vijf jaar bij een oorlog betrokken raakt. Een paar jaar eerder was dat nog een op de tien.
Een terugkeer van Donald Trump
In het Mercuriuscentrum in Assen leest Johan Jensch uit Roden het nieuws op zijn telefoon. „Of ik me zorgen maak over een oorlog?’’, herhaalt hij de vraag. „Nou ja, ik maak me daar zeker zorgen over. Als je nu ziet wat er met Navalny is gebeurd. Die Poetin is een heel enge meneer.’’
Die wereld is de afgelopen twee jaar niet vriendelijker geworden. Afgelopen week waarschuwde de inlichtingendienst van Estland dat Rusland zich voorbereidt op een confrontatie met het Westen.
De Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump meldde een een week geleden dat NAVO-landen die tegen de afspraken in geen 2 procent van hun begroting besteden aan defensie, aan hun lot zijn overgeleverd. „Rusland kan met hen doen wat het wil”, zei de man die hoopt in november opnieuw leider te worden van het machtigste land ter wereld.
Het idee van een terugkeer van Trump maakt Jensch nog minder blij. ,,Ik ben er echt niet van overtuigd dat hier geen oorlog komt. Voor mezelf maak ik me niet eens zoveel zorgen. Maar ik denk wel aan de wereld waarin de kinderen opgroeien.’’
Hendrik Prins. Eigen foto
Zoveel last van zo’n klein mannetje
Terug in Veendam vindt Hendrik Prins de oorlog vooral verschrikkelijk voor Oekraïne. ,,Die Poetin is zo’n klein mannetje. Dat we daar zoveel last van kunnen hebben. Hij moet de bak in. Levenslang.’’
Prins vreest een oorlog, maar denkt dat die voorkomen kan worden als Europa duidelijk maakt dat hier niks te halen valt. ,,Europa moet zich versterken. Dan zie ik het niet gebeuren.’’
Tally Buitenkamp staat een meer rigoureuze oplossing voor, al beseft ze meteen dat het nooit een oplossing kan zijn. ,,Ik ben in Moskou en Sint-Petersburg geweest. Prachtig. Toch denk ik soms: ‘gooi maar een atoombom op dat Rusland’. Maar ja, dan krijg je er direct een terug.’’
Tally Buitenkamp heeft een noodpakket in huis, zegt ze. ,,Dat heb ik altijd. Handig bij een stroomstoring ook. Laatst zaten wij vier uur zonder stroom.’’ Een noodpakket zou in elk geval water, droog voedsel, batterijen een zaklamp en een radio moeten bevatten. Op Rijksoverheid.nl staat een meer uitgebreid overzicht. Als gezegd ook handig als de stroom wegvalt.