Inzamelpunt voor maandverband en tampons in Stadskanaal: 'Er gebeurt te weinig tegen menstruatiearmoede in Groningen'

In Stadskanaal vond deze week de aftrap plaats voor een inzamelingsactie voor maandverband. ,,Het verbaast mij dat het nodig is’’, zegt Jeroen Strijker. De filiaalmanager van de Jumbo aan de Poststraat in Stadskanaal staat in zijn winkel bij een inzamelingskar. Hij had er nooit bij stilgestaan dat sommige meisjes en vrouwen niet genoeg geld hebben om maandverband of tampons te kopen. ,,Ik had weleens gehoord dat het in andere landen was, maar in Nederland? Nee.’’

Totdat het plaatselijke PvdA-raadslid Grietje Schipper hem belde, menstruatiearmoede aanstipte en hem uitlegde dat het wel degelijk een probleem is. Menstrueren kan ook in Nederland een negatieve impact hebben op het leven. Schipper: ,,Sommige meisjes of vrouwen melden zich uit schaamte ziek bij hun werk of school. Ze zijn bang om door te lekken omdat ze geen maandverband kunnen kopen, dus blijven ze thuis.’’

Als ze wel tijdens hun ongesteldheid naar werk of school gaan, verzinnen ze iets met een afgedragen sok, oude theedoek of dragen ze maandverband of tampons voor langere tijd zonder die te verschonen. ,,Maar dat wordt natuurlijk harstikke vies en kruimelig. Dat is ongezond’’, zegt Schipper.

Vanwege schroom rondom de onderwerpen menstruatie en armoede wordt het amper besproken, ziet Schipper. Afhankelijk van hoelang en zwaar de menstruatie is, zijn vrouwen daar 8 tot 25 euro per maand aan kwijt. ,,Zeker in een arm gezin met meerdere dochters is het dan een groot probleem’’, zegt Schipper.

Een landelijk onderzoek van Plan International toonde aan dat één op de tien dames tussen de 12 en 25 jaar soms geen geld heeft om maandverband te kopen.

Schipper wil het probleem bespreekbaarmaken. ,,Ik ben een oude vrouw, het zou fijn zijn als jongere meiden als een soort ambassadeur naar voren willen stappen. Zij kunnen het onderling op school, sport of tijdens de les over hebben.’’

De komende maand staat het winkelkarretje bij de uitgang, zodat klanten daar damesverband in kunnen doneren. Dat wordt opgehaald en verspreid onder scholen en de Voedselbank. Na een maand verhuist de actie naar een andere supermarkt in de gemeente. ,,Zo ontstaat er een estafette en wordt overal aandacht gevraagd.’’

Menstruatiearmoede speelt namelijk in heel Groningen. PvdA-raadslid in Het Hogeland Mädi Cleerink zette eerder al een actie op in die gemeente. ,,Mensen stonden er eerst helemaal niet bij stil, maar nu loopt de actie als een trein.’’ Inmiddels zijn in de gemeente vier inzamelpunten in bibliotheken en één in een supermarkt.

Groningse raadsleden van de PvdA en 100% Groningen willen onder meer een lobby richting Den Haag en gratis sanitaire producten voor vrouwen die het niet kunnen betalen.

Bovendien wordt woensdag in de gemeente Midden-Groningen een onderzoekvan studenten van de RUG over menstruatiearmoede overhandigd. Dat werd gehouden op initiatief van Jolanda Oest. Volgens haar is de gemeente de eerste waarin op lokaal niveau onderzoek is gedaan: ,,Daar ben ik trots op.’’

Uit het onderzoekblijkt dat er in de gemeente wekelijks dertig tot veertig vrouwen naar maandverband en tampons vroegen bij de voedselbank. Door het taboe rondom menstruatieproducten zijn dat er naar verwachting nog veel meer, schrijven de onderzoekers.

Zij concluderen dat er een groot gebrek is aan kennis over menstruatie en damesverband. Betere voorlichting op middelbare scholen en in groepen 7 en 8 van basisscholen kan helpen het taboe tegen te gaan, volgens de onderzoekers.

Het is een goede zaak dat er meer inzamelpunten komen, vindt Oest. ,,Maar er moet ook structureel iets gebeuren. Er gebeurt nu te weinig tegen menstruatiearmoede.’’ Ze denkt dan aan gratis maandverband zoals in Schotland en Nieuw-Zeeland en meer voorlichting op scholen. ,,Ik vraag mij weleens af, stel dat het andersom was en mannen menstrueerden? Dan was het al lang geregeld. Het moet gewoon gratis, geen gezeur.’’