Staatssecretaris Eddie van Marum (57) is toe aan vakantie. ‘Ze verwijten me dat ik een stopcontact niet eens wil vergoeden’
Arend van Wijngaarden en Remco van VeluwenGroningen
Eddie van Marum, staatssecretaris Herstel Groningen Foto: Jan Willem van Vliet
Van rattenvanger en uitvaartverzorger tot staatssecretaris. Eddie van Marum van de BBB is nu een jaar staatssecretaris Herstel Groningen. Hij is wel even aan vakantie toe.
Het liefste zou Eddie van Marum wolven vangen in Tsjechië. Maar hij pendelt nu al een jaar heen en weer tussen Den Haag en Groningen om de moeizaam verlopende hersteloperatie van de aardbevingen te leiden.
Van Marum is toe aan een pauze. Het maandenlange overwerken begint zijn tol te eisen. Hij gaat komende weken in een jachthut in Duitsland genieten van zijn rust.
Sinds de PVV uit het kabinet stapte, heeft Van Marum er extra taken bij van de staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties. Op 10 augustus vliegt hij daarom naar Curaçao, Aruba en Sint Maarten.
,,Nee, ik ben daar nog nooit geweest. Mijn vriend wel. Terwijl ik druk bezig was met het herstel van Groningen lag hij op het strand van Curaçao. Maar dat zal er bij mij niet van komen want het is meteen enorm druk met alle kennismakingen en dossiers die daar liggen.’’
Eddie van Marum (BBB). Foto: Jan Willem van Vliet
Nog steeds werkt Van Marum een paar dagen in de week in het provinciehuis in Groningen, waar hij een werkkamer heeft met uitzicht op het Martinikerkhof.
Zijn nuchterheid en eerlijkheid worden in het gasdossier geroemd, maar er klinkt ook kritiek. Niet alles verloopt vlekkeloos.
,,Het bevalt me nog steeds heel goed. Ik sta aan het roer om het beter te krijgen voor Groningen. Daarvoor had ik jaren gestreden. Maar ik ben blij dat dit de laatste werkweek is. Lekker op vakantie en even weer mens zijn.’’
U liet zich pas ontvallen dat u zich soms best alleen voelt staan.
,,Als bestuurder sta je soms alleen. Ik ben de kapitein op het schip en moet de tandwielen in de machine laten draaien. Iedereen kijkt naar je en dat voelt soms eenzaam. Je zou het liefst iedere Groninger die in de ellende zit bij de hand willen nemen. Als bestuurder kan dat niet.’
Waarom blijft er nog zo veel misgaan in Groningen?
,,Er zijn nog veel oude zaken niet opgelost. Ik heb de uitvoeringsorganisaties opdracht gegeven om die bovenop de stapel te leggen. Dat is wat het meest speelt, oud zeer.
Als ik zelf aan het begin van het systeem had gestaan, had ik het anders ingericht. Dan was het meer integraal geregeld. Maar nu het systeem over de kop gooien: dan komen de procedures van vele duizenden mensen stil te staan en moeten ze nog langer wachten.’’
In de Tweede Kamer werd gezegd dat u gevangen zit in het systeem.
,,Dat is wat Sandra Beckerman (SP) en Julian Bushoff (GL-PvdA) mij graag in de mond leggen. Ik zit niet gevangen. De systemen waarin we werken geven niet alleen beperkingen maar bieden ook kansen. Maar dan moeten we wel op een andere manier gaan werken met elkaar.’’
Heeft u weleens gedacht: waar ben ik aan begonnen?
,,Nee. Voor mij was het heel simpel. Ik ging puur de politiek in omdat ik mensen kapot heb zien gaan aan het beleid. Het wettische stond altijd voorop en niet de mens. Ik vind dat de overheid ten dienste van de burger moet staan.’’
Was het bij nader inzien niet slimmer geweest om iemand met bestuurlijke ervaring zo’n ingewikkelde klus te laten leiden?
,,Nou, die zat er de afgelopen jaren in de persoon van Hans Vijlbrief (D66, oud-topambtenaar, red.). Die heeft goed werk gedaan, maar kreeg de uitvoering moeizaam op gang. Ik kan voortborduren op zijn werk. Bestuurlijke onervarenheid betekent niet dat je het je niet eigen kunt maken. Ik heb gemerkt dat je door goede verhoudingen veel voor elkaar kunt krijgen.’’
Hoe heeft u dat gemerkt?
,,Ik ga ervan uit dat mijn collega’s bij de uitvoeringsorganisaties de beste bedoelingen hebben. Dus als ik merk dat iets niet gaat zoals ik wil, zeg ik: wees niet bang dat ik boos word, maar vertel mij gewoon het eerlijke verhaal over wat beter kan binnen je organisatie en hoe je mij daarbij nodig hebt.’’
Zijn medewerkers ook wel eens niet eerlijk, bijvoorbeeld over fouten in versterkingsrapporten bij de NCG, Nationaal Coördinator Groningen?
,,De NCG is daarover helder geweest. De twijfels over de juistheid van de rapporten heb ik laten uitzoeken door het ACTV-, of wat was het nou? Het ACGV. O ja, het ACVG, het Adviescollege Veiligheid Groningen. Ik ben een beetje afkortingsmoe. Het is nooit zo geweest dat de NCG niet eerlijk tegen mij was. Bestuurders en de media zijn vaak gevoelig voor dingen die niet goed gaan, maar dat kan mij niks schelen. Ik word niet boos. Schelden heeft geen enkele zin. Als ik het maar hoor en daarna kan oplossen.’’
Het maakt u niet uit dat het verkeerd is gegaan binnen de NCG?
,,Natuurlijk vind ik dat vervelend. Maar het gaat mij er niet om met een vingertje te wijzen. Die politieke afrekeningen, dat altijd iemand de schuld moet krijgen. Ik vind het niet belangrijk wie een fout gemaakt heeft. Ik vind het wél belangrijk hoe we ‘m gaan oplossen.’’
Waarom is dat oplossen niet eerder gelukt?
,,De organisaties werken verschillend en dat maakt het lastig om er een eenheid van te maken. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) houdt zich alleen maar bezig met schadeherstel, de gemeenten kijken puur naar vergunningen, noem maar op. Dan blijf je naar elkaar wijzen of ga je ervan uit dat een andere organisatie het wel voor jou oplost. Ik heb met alle organisaties gesproken. Het is een zoektocht, maar we hebben stappen gezet om meer als één overheid te werken en gaan een tijdje proefdraaien.’’
U lijkt soms chagrijnig te worden van de aanhoudende kritiek.
,,Sommige bewoners proberen het onderste uit de kan te halen en hebben bij wijze van spreken een garagebox omgebouwd tot een villa. En gaan er dan vanuit dat de overheid het verschil betaalt. Dat gaan we niet doen. Ik word chagrijnig als ik dan in de Tweede Kamer van de oppositie het verwijt krijg dat ik een stopcontact, wasmachine of buitenkraantje niet eens wil vergoeden. Dat gebeurde vorige week dus. Die Kamerleden weten dondersgoed dat dat niet zo is. Ze proberen van mij een karikatuur te maken, alsof ik aan alle kanten probeer om Groningers te neppen.’’
Het wordt overdreven?
,,Ja, het wordt overdreven. Dat is hun politieke verdienmodel. Kritiek is goed. Maar vorige week heb ik een grens getrokken in het debat in de Tweede Kamer. Het begon te ontsporen en was niet meer redelijk. Daar heb ik met de Kamerleden een goed gesprek over gehad na afloop. We kunnen samen het beste bereiken als de sfeer prettig blijft. We moeten wel redelijk blijven.’’
Naast chagrijn zijn er ook tranen. Wat doet het met u als mensen emotioneel worden van dankbaarheid, zoals in Appingedam op 1 juli? U kon de bewoners van 88 schimmelwoningen een nieuw huis beloven.
,,Dat soort momenten is waarvoor ik hier zit. Dan weet ik dat het harde werk niet voor niets is. Ik zag de pijn in hun gezichten. Nu kunnen we zorgen dat die mensen eindelijk een stukje rust in hun lijf krijgen en hun leven kunnen oppakken. Daarvoor doen we dit met elkaar.’’
Tranen van geluk bij bewoners van schimmelwoningen in Appingedam als Eddie van Marum hen goed nieuws brengt.
Foto: Anjo de Haan
Het kabinet is binnen een jaar gevallen. Vindt u het jammer dat het zo snel voorbij is?
,,Natuurlijk vind ik dat jammer. Ik had liever de 4 jaar volgemaakt en meer willen doen. Maar als ik de peilingen bekijk hebben we nog niet direct een nieuw kabinet. Ik zou niet raar kijken als ik er nog driekwart jaar of een jaar zit. Het is jammer dat het dan voorbij is maar dat is de politieke werkelijkheid.’’
Heeft u nog politieke ambities?
,,Mocht de kans zich nog eens voordoen, dan stel ik mij graag opnieuw beschikbaar om staatssecretaris te worden. Ik sta ook op de kieslijst van de BBB. Geen idee op welke plek. Dat vind ik niet belangrijk.’’
Wat zijn uw vakantieplannen?
,,In de buurt van Karlsruhe en de grens met Frankrijk zijn twee plekken waar ik in een bos in een jachthut kan zitten met een geweer. Daar heb ik even helemaal niks. Mijn vriend komt misschien een paar dagen mee maar het kan ook zijn dat ik alleen ga. Dat vind ik heerlijk.’’
Als het niet lukt om weer staatssecretaris te worden of iets anders in de politiek? Wat zou u graag doen in uw leven?
,,Ik zou voor de coronatijd nog een aantal maanden mee met iemand die wolven vangt en zendert in Tsjechië. Dat lijkt me heel leuk. Maar er zijn zoveel dingen die me leuk lijken. De natuur is mijn passie, mensen ook. Ik zit niet vast aan een bestuurlijke positie. Ik heb maar een reden om hier te zitten. Ik heb de pijn van Groningers en Noord-Drenten gezien. Als het me maar een beetje lukt die pijn te verzachten, ga ik met een goed gevoel verder in het leven.’’
Paspoort
Naam Eddie van Marum
Geboren: 25 mei 1968, Groningen
Opleiding: Chr. MAS, Groningen, Chr. Mavo, Groningen, vwo/havo Wessel Gansfort College, Groningen
Werk: zelfstandig ondernemer (ZZP); onder meer werkzaam als contra-expert brand-, storm-, water- en mijnbouwschade, uitvaartverzorger en fauna-adviseur agrarisch natuurbeheer en predatorenbeheer; administratief en coördinerend rayonambtenaar muskusrattenbestrijding, provincie Groningen; weidevogelcoördinator bij de Agrarische Natuur Vereniging Stad en Ommeland; muskusrattenbestrijder bij de provincie Groningen; algemeen medewerker bij elektrotechnisch bedrijf Bolhuis, Baflo; zelfstandig melker en veeverzorger op melkveebedrijf. Sinds 2 juli 2024 staatsecretaris Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Schoof
Privé: Woont in Niekerk samen met zijn vriend. Heeft een zoon uit een eerdere relatie en twee bonusdochters van zijn vriend
