De aanleg van de Lelylijn, de spoorverbinding tussen Groningen en Amsterdam, gaat 13,8 miljard euro kosten. Een fors bedrag. In de nieuwste rapporten over de snelle spoorverbinding wordt gesmeten met getallen. De stroom aan data is bijna oneindig.
Chris Jansen slingerde maandagochtend een Kamerbrief over de Lelylijn (en de Nedersaksenlijn) de wereld in. De nieuwe PVV-staatssecretaris van spoor bericht hierin over de voortgang van lopende onderzoeken. Met de brief stuurde Jansen verschillende rapporten mee over de Lelylijn, rapporten die overlopen van aantallen en bedragen. Hieronder de opvallendste getallen.
115.000 extra woningen
De Lelylijn heeft in Noord-Nederland, in de plaatsen direct langs het onderzochte traject, een potentie van 55.000 tot 115.000 extra woningen. Deze aantallen komen, volgens de staatssecretaris en de onderzoekers, bovenop de 66.000 huizen die in het zogeheten hoge groeiscenario al worden voorzien in het Noorden, zonder de Lelylijn.
70.000 extra banen
Het snelle spoor kan ‘in potentie’ ook nog eens 30.000 tot 70.000 extra noordelijke banen opleveren. Zonder Lelylijn zou er al een toename zijn van 62.000 banen. De onderzoekers hebben hierbij gekeken tot het jaar 2050. Dat geldt ook voor het aantal extra woningen.
2 jaar, 3 tracés
In de rapporten zijn de afgelopen 2 jaar 3 tracés van de Lelylijn onderzocht. Het kansrijkste traject gaat langs de snelwegen A6 en A7 van Lelystad naar Groningen. Dit plan kost dus 13,8 miljard euro. Een noordelijke variant loopt via de Afsluitdijk en Leeuwarden naar Groningen, kosten: ruim 17 miljard euro. Een zuidelijke variant loopt via Emmeloord, de Drentse zandgronden en Assen naar Groningen, kosten: ruim 8 miljard euro.
In alle varianten neemt de reistijd tussen het Noorden en de Randstad flink af ten opzichte van de huidige tijden, staat in de rapporten. Die exacte tijden worden later nog verder uitgewerkt, maar in veel gevallen lijkt een reistijdvermindering van ‘tenminste een halfuur’ haalbaar.
8 minuten en 13 minuten
Neem bijvoorbeeld het deeltraject Heerenveen-Groningen in de kansrijkste variant, dus langs de A7. Hier is de tijdwinst indrukwekkend te noemen, vergeleken met de bus die je nu moet nemen. In het ideale scenario, gebaseerd op onder meer een treinsnelheid van 200 kilometer per uur, kan de reistijd van Heerenveen naar Drachten op de Lelylijn 8 minuten bedragen en van Drachten naar Groningen 13 minuten (bij een stoptrein 18 minuten in plaats van 13 minuten).
27 minuten en 42 minuten
Deze 8 en 13 minuten hebben de onderzoekers langs de huidige bustijden gelegd. Over het traject Heerenveen-Drachten doet een bus momenteel 27 minuten, over het traject Drachten-Groningen 42 minuten.
1 tunnel voor 1 miljard euro
Dan de bouwkosten. Die zijn op sommige deeltrajecten enorm. Alleen een tunnel onder het Ketelmeer bij Urk kost bijvoorbeeld al grofweg 1 miljard euro. En de werkzaamheden rond de ‘knoop’ Heerenveen lopen op tot zo’n 1,3 miljard euro. De spoorkruising Heerenveen wordt sowieso een pittige klus. De ‘ontwerpuitdagingen’ zijn ‘zeer complex’, aldus de onderzoekers in hun rapporten. Het is er al krap en er lopen veel verschillende (water)wegen in het gebied.
Het korte stuk van Hoogkerk naar Groningen is overigens het allerduurste gedeelte van de hele Lelylijn. Hier moet ook een tunnel komen. Kosten van dit deeltraject: zo’n 3 miljard euro.
Door Drenthe: 2 miljard euro
De aanleg van de lijn op de stevigere Zuid-Friese en Drentse zandgronden, vanuit Emmeloord via Assen naar Groningen, pakt veel voordeliger uit. Mocht het ooit zover komen, dan bedragen de kosten van het deeltraject Wolvega-Assen bijvoorbeeld ‘maar’ 2 miljard euro.
