Geert Wilders (PVV) staat journalisten te woord voor de draaideuren waarachter de formatiebesprekingen in de Tweede Kamer zijn gehouden. Foto: Koen van Weel
Het zou je maar gebeuren. Zit je 174 dagen lang te wachten voor de draaideuren in de Tweede Kamer op witte rook van het formerende viertal. Mis je net het moment suprême omdat je even een broodje bent halen of naar de wc bent.
De temperatuur loopt deze week behoorlijk op in de entree van de eerste verdieping in het tijdelijke Kamergebouw. Het wordt er de laatste weken toch al steeds voller en drukker. Eerst staat er alleen een rood bankje, later komen er stoelen bij en in twee hoeken een paar bureaus. Deze week krioelt het er helemaal van de persmuskieten. De mevrouw achter de balie wordt er een beetje zenuwachtig van.
Wie zo lang zit te wachten op eigenlijk niets, op een kort nietszeggend zinnetje van Geert Wilders of Caroline van der Plas, een krachtterm van Dilan Yesilguz, of een onnavolgbare woordenbrij van Pieter Omtzigt, die wordt na een tijdje toch een beetje melig. Cameramensen zitten rustig een boek te lezen, vrijwel iedereen zit op zijn telefoon en er wordt onderling vooral veel gekletst en geroddeld. Namen van bewindslieden zoemen rond, wéér die van Ronald Plasterk, en spindoctors cirkelen er omheen en zwijgen veelbetekenend of steken stiekem duimpjes omhoog.
Woensdag bereikt de spanning een kookpunt en als Geert Wilders dan eindelijk naar buiten komt, vele uren later dan de informateurs hadden voorspeld, buitelen de verslaggevers en fotografen bijna over elkaar heen. ,,Er is een onderhandelingsresultaat bereikt’’, zegt Wilders. De PVV aan de macht. Dit is historisch. Daar wil je bij zijn.
Na de verlossende woorden van de vier fractievoorzitters zwermen de journalisten uit over de gangen van de fracties, waar nu het regeerakkoord wordt besproken. Hopend op een gelekt regeerakkoord. En weer is het urenlang wachten voor gesloten deuren. Het langst nog voor de deur van de VVD-fractie, die zich een paar straten verderop heeft teruggetrokken. Pas vlak tegen twaalven komt Yesilguz naar buiten. Ook de VVD is akkoord
Het valt dezer dagen toch al niet mee als politiek journalist. We kiezen geen partij en zijn genuanceerd, natuurlijk. Dat is alleen steeds lastiger in een politiek klimaat met meer extremen. Noem je de asiel-spreidingswet nu gewoon ‘spreidingswet’? Of ‘dwangwet’ zoals de Telegraaf schrijft?
Is de PVV nu gewoon rechts, radicaal-rechts of extreem-rechts? Kamervoorzitter Martin Bosma ontneemt Laurens Dassen van Volt donderdag in een debat het woord omdat hij de PVV extreem-rechts noemt. Dat is een als nazi-vergelijking, vindt Bosma. Maar Jan Paternotte van D66 wijst er fijntjes op dat Bosma zelf vaak genoeg heeft gesproken over ‘extreem-links’, en dat links ook heeft vergeleken met het fascisme.
We proberen als Dagblad van het Noorden een gematigde middenkoers te varen. Onze lezers in de regio stemden massaal PVV en BBB maar in de stad en Noord-Drenthe juist weer met zijn allen op GroenLinks-PvdA en D66. Ze zijn ons allemaal even lief.
Maar wat moet je dan met politici die zich niet laten interviewen, zoals veel PVV-Kamerleden? En wat moet je met proefballonnetjes; plannen die politici droppen om aandacht te trekken maar die eigenlijk helemaal niet realistisch zijn. Zoals Geert Wilders die aangifte doet omdat Frans Timmermans heeft gezegd dat hij ,,niets zal nalaten’’ om de PVV buiten de macht te houden. Terwijl je weet dat er al zo veel eerdere aangiftes van Wilders als kansloos terzijde zijn geschoven door het OM?
Dinsdag leek het er even op dat we voor het eerst eens aandacht konden besteden aan het 30 jaar jonge PVV-Kamerlid Reinder Blaauw uit Winschoten. Hij vond tijdens het vragenuurtje dat de minister van onderwijs ,,incompetente universiteitsbestuurders’’ moest corrigeren of ontslaan, na de studentenprotesten over Gaza.
Een duidelijk standpunt in ieder geval maar totaal onhaalbaar. Want in Nederland zijn universiteiten zelfstandig; alleen de raad van toezicht kan bestuurders beoordelen of ontslaan. Dus minister Mariëlle Paul gaat er niet eens op in en Blaauw druipt af zonder antwoord te hebben gekregen. Wat moet je daar nou weer mee?
Arend van Wijngaarden is parlementair journalist van Dagblad van het Noorden