Docenten stuurden de altijd strijdbare Julian de klas uit, nu voert hij het woord in de Tweede Kamer. 'Als ik onrecht zie, moet ik dat aankaarten'

,,Op de middelbare school was ik wat ongeremd. Ik sprak me uit als ik vond dat iets niet klopte of oneerlijk was. Met plezier ging ik de discussie aan met docenten, maar die docenten beleefden er minder plezier aan. Voor sommigen was ik ingewikkeld. Ik werd er vaak uitgestuurd, stond aan de lopende band buiten het klaslokaal. Totdat een mentor zei: misschien moet je je momenten beter kiezen. Niet te pas en te onpas onrecht aankaarten in de klas, maar jouw drive inzetten op een betere manier. Bijvoorbeeld in de politiek.

Op school ging het nog over alledaagse dingen. Dat veranderde toen op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis vanuit Syrië een jongetje aanspoelde op het strand van Griekenland. Alan, heette hij. Een sprekend en pijnlijk beeld dat de hele wereld over ging. Dat staat me nog heel helder voor de geest. Hij was 3 jaar, een jongetje zoals ik was geweest. Misschien voetbalde hij in Syrië op pleintjes zoals ik dat vroeger in Beijum deed. Ik kon voor mezelf toen − en nog steeds − de vraag niet beantwoorden waarom hij puur en alleen omdat hij op een andere plaats is geboren niet dezelfde kansen heeft gekregen als ik. Ik vond dat zo onrechtvaardig, het zette me extra aan om politiek actief te worden.

Je ziet die kansenongelijkheid binnen Nederland ook. We hebben scholen waar kinderen alle kansen van de wereld krijgen, maar ook scholen waar een mand met eten staat voor kinderen die thuis geen ontbijt krijgen omdat er geen geld is. Ik vind het onverteerbaar dat waar je wieg staat uitmaakt welke kansen je krijgt. Dat moeten we bij uitstek bestrijden.

Het ging bij ons thuis aan de keukentafel niet over politiek. Mijn moeders werkten allebei in de zorg, daar ging het wel over. Dat heeft me politiek gevormd. Wat zij me meegaven is dat je opkomt voor mensen die het moeilijker hebben en elkaar de helpende hand toesteekt. Mijn tweelingzus is heel anders dan ik, heeft weinig met politiek, maar zij heeft wel hetzelfde meegekregen als ik. Zij gaat in de zorg werken.

In mijn maidenspeech in de Tweede Kamer heb ik verteld over mijn ouders. Niet alleen omdat ze mij die waarden hebben meegegeven, ook omdat ik denk dat mijn geloof in vooruitgang deels voortkomt uit het feit dat ik twee moeders heb. Voor mij was dat altijd iets vanzelfsprekends, iets privés ook wel. Maar voor de wet, op papier, was het tot voor kort niet mogelijk om twee moeders te hebben. Na een jarenlange strijd van heel veel mensen is dat nu wel mogelijk. Ik weet nog goed, ik was 18 denk ik, dat mijn zus en ik er eindelijk voor mochten tekenen dat we twee moeders hadden. Dat was een groot moment. Ik heb gezien dat vooruitgang in Nederland mogelijk is, en ook dat daar veel voor nodig is.

Mensen zeggen weleens: de PvdA is toch uitgespeeld? Die kwam ooit op voor de fabrieksarbeiders, maar die bestaan helemaal niet meer, zeggen ze dan. Dat raakt me, maakt me soms boos. Wie zijn dan die mensen die op Schiphol hun rug hebben kapot gewerkt? Of de stratenmaker die buiten op zijn knieën zit, de schoonmaker, de verpleegkundige die in coronatijd zonder beschermingsmiddelen met weinig loon elke keer toch naar het werk ging? Zij zijn wat mij betreft nog steeds de werkende klasse, de arbeiders van de 21ste eeuw. Voor hen moeten wij opkomen, omdat hun bestaanszekerheid onder druk staat. Daarvoor zit ik in de politiek. Ik zie nog heel veel toekomst voor de sociaaldemocratie.

Noord-Nederland was ooit een rood bolwerk. Het doet me pijn als ik zie dat die kiezers nu op populistische partijen stemmen. Eigenlijk zijn het onze mensen. Ik geloof dat je ze kunt terugwinnen met concrete resultaten. In de Groningse gemeenteraad heb ik bijvoorbeeld bereikt dat schoonmakers in dienst kwamen van de gemeente en initiatief genomen voor meer betaalbare woningen. Daar gaat het om. In de Tweede Kamer heb ik zorg in mijn portefeuille. Mijn speerpunten dit jaar zijn: betere werkomstandigheden voor zorgpersoneel, bereikbare zorg voor iedereen en betaalbare zorg. Ik hoop dat ik daarin ook resultaten kan boeken. Deze week is in ieder geval mijn voorstel aangenomen om zorgpersoneel beter te beschermen tegen agressie.

In Den Haag moet ik nog harder werken dan in Groningen om iets voor elkaar te krijgen. Omdat we hier minder zetels hebben, omdat voor mij veel nieuw is. Ik heb meegeschreven aan het landelijk verkiezingsprogramma, kende wel mensen, maar je wordt toch in het diepe gegooid. Aan de andere kant ben ik wel warm ontvangen, ook door collega’s van andere partijen. Het beeld heerst dat het hier echt een slangenkuil is waarin mensen alleen met zichzelf bezig zijn, maar ik zie nu ook de andere kant: mensen die keihard hun best doen voor waar ze in geloven en voor de kiezers die ze vertegenwoordigen. En die daarvoor willen samenwerken. Dat heeft me positief verrast.

Den Haag is leuk, maar Groningen is mijn stad. Ik blijf hier wonen. Ik groeide op in Beijum en ook toen ik later naar Roderwolde verhuisde, bleef ik in de stad naar school gaan. Aan het einde van de week verlang ik echt terug naar huis. Ik vind het ook belangrijk dat er Kamerleden zijn die in het Noorden wonen. Die weten wat hier speelt.

Als Groningse volksvertegenwoordiger raakt het me wat de gasellende met mensen heeft gedaan. Ook al ga ik me vooral bezighouden met zorg, ik wil me er ook voor inzetten om die verhalen te blijven vertellen. Volgende maand verschijnt het rapport van de parlementaire enquêtecommissie en dat moet nu écht een moment zijn om recht te doen aan het onrecht dat Groningers is aangedaan.’’