NAVO-leiders vergaderen vrijdag over inval Rusland ANP
Rusland krijgt na de brutale aanval op Oekraïne het grootste sanctiepakket ooit van de Europese Unie. Door de strafmaatregelen worden onder andere de energiesector, de luchtvaart en het Russische bankwezen geraakt.
„Poetin moet en zal falen”, zei EU-kopstuk Ursula von der Leyen bij de presentatie in de nacht van donderdag op vrijdag. Alle EU-leiders hebben zich in Brussel tijdens een ingelaste top achter het pakket geschaard.
Het pakket richt zich onder andere op 70 procent van het Russische bankwezen, op belangrijke staatsbedrijven en het Russische leger. „Deze sancties zullen de financieringslasten van Rusland verhogen, de inflatie doen stijgen en de industriële basis van Rusland geleidelijk uithollen”, stelt Von der Leyen. Ook de kliek rond president Poetin krijgt te maken met sancties, diplomaten en zakenmensen komen minder makkelijk de EU in.
Verder moet de Russische luchtvaartsector rekenen op een stevige klap: er komt een verbod op de verkoop van alle vliegtuigen, reserveonderdelen en toebehoren aan Russische luchtvaartmaatschappijen. Ook de toegang tot cruciale technologieën, zoals microchips of geavanceerde onderdelen, zal worden geblokkeerd.
Swift
Bij de energiesector blijven de EU-lidstaten van het onmisbare aardgas af. Wel komen er maatregelen rond olieraffinaderijen. Een ander zwaar wapen is het strenger maken van visabeleid. Maar zoals wel vaker zijn de EU-leiders het niet over alles eens geworden: de toegang tot het internationale betalingssysteem Swift zal niet worden geblokkeerd. Onder andere de Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft zich hier tegen verzet. Verschillende landen vrezen de gevolgen voor hun eigen economie.
Premier Mark Rutte spreekt desondanks van een ‘zeer omvangrijk’ pakket: „We raken het regime op alle vlakken en we raken het hard.” Dat Nederlanders de gevolgen gaan voelen staat volgens de minister-president vast: „Zo kunnen we geraakt worden in onze portemonnee als de nu al hoge energieprijzen nog verder stijgen. Maar de kosten van het niet weerspreken van deze ongekende Russische agressie zijn voor de veiligheid van Nederland en de wereld nog veel hoger.”
Zelenski
De EU-leiders hebben tijdens de vergadering digitaal contact gehad met de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Hij sprak de top live toe vanuit een bunker in een groen t-shirt van het leger. „Dat was een indrukwekkend moment”, zegt Rutte. „Hij vertelde ons over de angst van de bevolking en de vele dodelijke slachtoffers.”
Ook bij regeringsleiders van enkele EU-lidstaten lopen de emoties hoog op door de Russische agressie. Door hun geschiedenis en ligging zijn de Baltische Staten bijvoorbeeld erg geschrokken van de aanval op Oekraïne. Rutte had vlak voor de top een korte ontmoeting met de leiders van de drie landen: „Het heeft een enorme impact en ze zijn zeer emotioneel. Voor hen is de sovjetgeschiedenis nog heel recent. Ze hebben zelf meegemaakt hoe vreselijk het is om ongewild geen vrijheid te hebben.”