Oceaanstomers gaan varen op kernenergie: ‘Nieuwe tegenvaller voor noordelijke waterstofeconomie’

Het bedrijf steekt 300 miljoen euro in de bouw van een kernreactor als energiebron op zeeschepen. Allseas werkt aan series kleine modulaire kernreactoren (SMR’s) voor schepen en industriële toepassingen. De eerste testreactor is gepland in 2030.

Vanaf 2032 wil het Delftse bedrijf, actief in onder andere de offshore-installatie van pijpleidingen voor olie- en gastransportbedrijven, beginnen met het ombouwen van de eigen vloot. Deze uitgewerkte plannen komen uit een brede studie die Allseas liet uitvoeren door bedrijfsadviesbureau Roland Berger.

Volgens die consultant kunnen wereldwijd zeker zo’n zevenhonderd grote schepen worden aangedreven door de Allseas-reactor. Dat zijn vooral grote containerschepen die nu op diesel varen tussen Europa en Azië.

Reders kunnen met een SMR drastisch op hun CO2-uitstoot besparen: bij kernenergie is die nul. Daarnaast zouden in Nederland 110 SMR’s op land kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld bij chemieclusters, datacenters, havens en hightechindustrie.

Tot nu toe varen er alleen onderzeeboten en militaire schepen op kernenergie. „Dat ook zeeschepen met een kernreactor worden uitgerust is nieuw voor mij”, reageert Machiel Mulder, hoogleraar Energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Volgens Nasser Kalantar, hoogleraar Natuurkunde aan de RUG, zijn er inmiddels ook enkele Russische zeeschepen die op kernenergie varen.

Hij wijst erop dat er momenteel vier alternatieve brandstoffen bestaan voor diesel op zeeschepen: kernenergie, biobrandstof, ammoniak en waterstof. „Van die vier vormen groene waterstof en ammoniak duurdere alternatieven. Maar er is geen simpele oplossing, in de zin dat de één beter is dan de andere.”

Velen in de energiesector gingen er lange tijd vanuit dat groene waterstof de toekomst heeft, zeker voor de zware industrie en het zware transport. Groningen zou daarin een spilfunctie vervullen, mede dankzij de aanwezigheid van de havens en de Gasunie met zijn enorme leidingnet. Mulder: „Groene waterstof is nog steeds erg duur. Dat was kernenergie ook, maar door de grootschalige aanpak in Azië en de opkomst van kleine SMR-reactoren wordt die goedkoper.”

Intussen zijn techbedrijven als Google al bezig hun datacentra uit te rusten met SMR-kernreactoren. Mulder: „Daarmee hebben ze - anders dan wind- en zonne-energie - een constante, schone energieaanvoer die op de lange termijn weleens rendabeler kan zijn dan groene waterstof.”

Volgens Mulder heeft het Noorden de laatste jaren te veel ingezet op de groene waterstofeconomie. „Die komt veel minder snel van de grond dan gehoopt. Dat ook grote schepen straks worden aangedreven door kernenergie is een nieuwe tegenvaller voor het Noorden.”