Verliest waterstof de strijd van elektrisch? ‘Er is geen of-of. Er is niet één oplossing. We hebben alles nodig’

Nonsens, vindt Rob Castien, ceo van Resato Hydrogen Technology BV, bouwer van waterstoftankstations. Het is geen verkooppraatje. „Het lukt ons nog niet om energie langdurig vast te houden in accu’s, er is geen oplossing zonder moleculen. Waterstof is het enige groene molecuul dat ruimschoots beschikbaar is. Waterstof is niet de heilige graal, maar het is wel onderdeel van de oplossing.”

Voorlopig lijkt de batterij de meest geschikte oplossing voor personenauto’s; de infrastructuur van laadpalen is in de laatste jaren sterk verbeterd en de aanschafprijs van een elektrische auto is een stuk gedaald. Maar er is geen strijd tussen elektrisch en waterstof, benadrukt Castien. „Er is geen of-of, want er is niet één oplossing voor klimaatverandering. We hebben alles nodig.”

Dus ook waterstof, rekent hij voor. „Stel dat we alle 146 duizend vrachtwagens in Nederland elektrisch willen opladen, dan hebben we alle energiecentrales van Nederland nodig. Dat kan dus niet. Als we het probleem willen oplossen, dan kan dat niet alleen met elektrisch.”

Castien voorspelt dat benzineauto’s elektrisch gaan rijden en diesel vervangen wordt door waterstof; waterstof lijkt ideaal voor groot transport, zoals bussen, vrachtwagens en schepen. Alleen moet het dan wel aantrekkelijker worden voor ondernemers, die onderaan de streep toch kijken naar hoeveel geld overblijft. „Waterstof is niet competitief met de turbodieselmotor. Waterstof is nieuw en complex. Zo’n nieuwe ontwikkeling kan niet meteen concurreren met die van 150 jaar oud.”

Investeringen moeten de waterstoftechnologie vooruit stuwen, maar overheden reageren terughoudend met het maken van beleid daarop. De boosdoener daarachter: de lobby voor fossiele brandstoffen, zegt Castien. „Hoe graag wil die industrie over naar elektrisch? Niet dus. Het is hun verdienmodel, dus ze proberen dat zo lang mogelijk in stand te houden. Dan hoor je geluiden van: zo snel redden we dat niet. Ach, bullshit. De technologie is klaar, maar de industrie wil er niet aan.”

Olie- en gasmaatschappijen hebben zóveel in bezit, dat ze alles in het werk zullen stellen om hun kapitaal te verzilveren. „Zij gaan alles doen om dat uit te venten. Je ziet dat ze lipservice geven aan de energietransitie: ze roepen heel hard, maar trekken ondertussen de stekker uit alle schone projecten. Shell heeft meer geld aan marketing uitgegeven dan aan tankstations zelf. Nu hebben ze weer twee tankstations met waterstof gesloten. Maar reken maar niet dat ze de subsidie hebben terugbetaald.”

Hij toont een plaatje van een turbodieselmotor naast een elektromotor: tweeduizend bewegende delen tegenover slechts 25. Voor de samenstelling van de eerste zijn acht werknemers nodig tegen eentje voor de elektrische variant. „Elf jaar geleden was ik een van de eersten in Nederland met een Tesla. Die heeft nu 336 duizend kilometer op de teller en in al die jaren heb ik nauwelijks onderhoudskosten gehad. Maar de industrie blijft hangen in de turbodiesel en Europa mist de boot. Elektrisch is niet te stoppen, maar wij zitten te slapen.”

Er moet geïnvesteerd blijven in waterstoftechnologie, doceert Castien. „Je kunt niet nú stoppen met fossiele brandstof. We kunnen er de komende tientallen jaren niet zonder. Maar we moeten stappen blijven maken. En de snelheid ervan wordt bepaald door beleid. Maar de pijn om te veranderen is nog niet groot genoeg. We schuiven het probleem door naar de toekomst. We doen net alsof niet veranderen gratis is. Maar kijk naar de overstromingen in Valkenburg, de natuurbranden in Zuid-Europa. Als de pijn groot genoeg is, kunnen we veel grotere stappen zetten.”

Dat het kabinet 702 miljoen euro uittrekt voor de productie van waterstof is een begin; de bouw van een waterstoffabriek in de Rotterdamse haven een vervolg. „Mobiliteit is maar een klein schakeltje in de hele waterstofeconomie”, zegt Castien. Resato zorgt er bijvoorbeeld voor dat de overtollige hoeveelheid energie van het zonnepark bij Nieuw Buinen in waterstof naar tankstations wordt gebracht.

De verwachte groei van het Asser bedrijf naar duizend werknemers over vijf jaar (nu 180) is gestoeld op de verwachting dat de energietransitie niet zonder waterstof kan en dat dat besef ook indaalt bij de beleidsmakers. Zo is het volgens Europese regels in 2030 mogelijk voor vrachtverkeer om van Narvik tot Lissabon (dus van het noordelijkste puntje naar het meest zuidelijke) elke tweehonderd kilometer te tanken. „Een groei van vijfhonderd tankstations”, berekent Castien.