Bij de bouw van schepen langs het Winschoterdiep zijn veel buitenlandse handen betrokken. Foto: Archief DvhN
De discussie over migratie verhardt. Maar zonder arbeidsmigranten loopt de noordelijke arbeidsmarkt op verschillende plekken vast. ‘Ik heb daar grote zorgen over’, zegt Joyce Walstra van VNO-NCW MKB Noord.
De vier partijen die momenteel In den Haag praten over de vorming van een nieuw kabinet hanteren stevige standpunten als het om migratie gaat. Werkgeversorganisatie VNO-NCW wees er al eerder op dat deze standpunten nadelige gevolgen kunnen hebben voor de economie.
Noordelijk mbo en hbo vervult vacatures niet meer
CEO Peter Wennink van chipmachinemaker ASML maakte eind januari bijvoorbeeld duidelijk dat het bedrijf verhuist naar het buitenland als het hier geen buitenlandse arbeidskrachten kan werven. Strenge migratieregels kunnen ook nadelige effecten hebben voor het bedrijfsleven in Groningen, Friesland en Drenthe, zegt voorzitter Joyce Walstra van MKB Noord.
Met de Sociaal Economische Raad (SER) Noord legde Walstra twee jaar geleden toekomstige knelpunten bloot op de noordelijke arbeidsmarkt. ,,Gebaseerd op cijfers van voor corona bleek dat sectoren als IT, techniek, zorg en onderwijs grote problemen zouden krijgen bij het vervullen van vacatures. Zeker in het midden- en hoger kader.’’
Het rapport maakte duidelijk dat vacatures eigenlijk niet meer op te vullen zouden zijn met mbo’ers en hbo’ers uit de noordelijke provincies.
Grote instroom ouderen in zorg en stijgende vraag
Het rapport werd destijds besproken met werkgevers in de zorg en techniek. Walstra: ,,Zij zagen dat vacatures vervullen niet meer zou lukken door de grote instroom van ouderen in de zorg. Werkgevers in de techniek voorzagen dat ze de toenemende vraag niet meer aan zouden kunnen.’’
Omscholen zou een antwoord kunnen zijn. Maar het onderwijs loopt ook tegen problemen aan. ,,Wat we zien is dat in de praktijk scholen de snelle ontwikkelingen en innovaties niet bij kunnen benen.’’
Joyce Walstra. Foto: Rens Hooyenga
Arbeidsmigrant is meer dan een seizoenarbeider
Dus ontstaat een nijpend probleem, zegt Walstra, waarbij vanuit diverse sectoren is gewezen op immigratie als oplossing. In het onderzoek beval SER Noord daarom aan om stil te staan bij internationalisering van de arbeidsmarkt.
Het beeld van arbeidsmigranten die hier bijvoorbeeld komen als seizoenarbeider in de kassen in Drenthe, is daarbij achterhaald, zegt Walstra. ,,Het gaat om functies die permanent vervuld moeten worden, voormannen en vaklui die je structureel nodig hebt.’’
Het is een geluid dat de werkgeversorganisaties, zeker nu, nadrukkelijk laten horen in Den Haag. Loopt de arbeidsmarkt vast als het niet wordt gehoord? Walstra: ,,Ik maak me daar grote zorgen over.’’