Quinten Mulder (links), Anton van Halteren (midden) en Bas Baalmans van de AI foundation bij een lintzaagmachine uit de tijd van de industriële revolutie.
Peter Wassing
Ondernemers kunnen veel baat hebben bij kunstmatige intelligentie. Anton van Halteren en Quinten Mulder helpen met hun AI Foundation om dit te implementeren.
Een aantal offertes opstellen, je bent er als ondernemer al snel een uur mee bezig. Wat nou als je dat in een paar seconden kunt doen? Volgens Anton van Halteren (42) en Quinten Mulder (26) van de AI Foundation Groningen, waar ze in april vorig jaar mee zijn gestart, is dat nu al mogelijk als je kunstmatige intelligentie in je bedrijfsproces invoert. Zoals je ook e-mails automatisch kunt laten beantwoorden, chatbots kunt inzetten en oneindig veel meer.
Blij mee?
Het roept meteen de vraag op of je daar nou wel blij mee moet zijn. Heel wat administratief medewerkers zullen hun takenpakket zien veranderen. En dan rijst nog de vraag welke risico’s er allemaal zijn als digitale systemen ons steeds meer werk uit handen nemen.
„Voor alles: het is belangrijk dat deze systemen ten dienste staan van de mens”, zegt Quinten Mulder. „Er zullen altijd mensen nodig zijn om de uitkomsten van AI te controleren, want ook AI maakt fouten.” En waarom zou je veel tijd kwijt moeten zijn aan werkzaamheden die niet altijd leuk zijn, kun je je afvragen. Slimme AI-systemen zijn in staat om de saaie, repetitieve taken van ons over te nemen. „En als ondernemer houd je natuurlijk meer tijd over voor andere dingen, nadenken over de strategie van je bedrijf bijvoorbeeld.”
Industriële revolutie
Bedrijven klaarstomen voor de volgende industriële revolutie, dat is de missie van Mulder en Van Halteren. Daarbij werken ze samen met Bas Baalmans van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is programmaleider bij het Digital Business Center, dat de wetenschappelijke kennis op het gebied van AI beschikbaar moet stellen aan het bedrijfsleven. Via een AI Challenge kunnen ambitieuze studenten zich melden om projecten uit te voeren bij bedrijven.
,,Studenten doen dat buiten hun studieprogramma om’’, vertelt Baalmans (54). ,,Ze kunnen hier veel van leren. En we kunnen zo teams vormen met studenten uit verschillende disciplines, zodat we een onderwerp vanuit verschillende invalshoeken kunnen aanvliegen. Als universiteit vinden we het belangrijk dat we op deze manier impact maken op de samenleving’’
Naast de AI Challenge voert de AI Foundation ook zelfstandig projecten uit voor bedrijven en organisaties. De technische afdeling ontwikkelt niet alleen maatwerkoplossingen, maar bemiddelt ook bij de inzet van deskundigen uit andere bedrijven. Het doel is samenwerking te stimuleren.
Onderwaterdrone
Zo klopte Bert Ottens van Onderwaterscan uit Delfzijl aan, om mee te doen aan de AI Challenge. Ottens zet onderwaterdrones in om allerlei inspecties onder water uit te voeren. Denk aan kademuren, bassins, sluizen enzovoorts. Van Halteren: „Dit levert veel beelden op, die je wilt analyseren. Bert dacht: daar wil ik kunstmatige intelligentie voor inzetten, maar hoe? Samen met een team van studenten hebben we hem daarmee geholpen.”
Maar zo gemakkelijk gaat dat niet, waarschuwt van Halteren. De toepassing van AI gaat stapsgewijs. Het hele bedrijf kan erdoor op zijn kop komen te staan.
,,Onze eerste stap is een analyse maken van het bedrijf en de processen. Hoever ben je met digitalisering? Vooral in de MKB-sector zijn er nog veel bedrijven die eerst de stap naar digitalisering moeten zetten. Voor AI heb je schone digitale data nodig, dus dat moet eerst op orde zijn”.
Die data moeten zo zijn opgeslagen dat een AI systeem er goed mee aan de gang kan. Voor tekstverwerking en taal, zoals bij ChatGPT wordt gebruik gemaakt van Large Language Models (LLMs). AI is echter veel meer dan alleen ChatGPT, zo zijn er ook AI-modellen voor beeldherkenning, data-analyse of voorspellingen.
Veilig
De data moeten natuurlijk wel veilig zijn. Van Halteren: ,,Wij geloven dat in de nabije toekomst elk bedrijf een eigen interne AI-assistent zal gebruiken, die uitsluitend binnen het bedrijf wordt ingezet. De data komen in een beveiligde cloud te staan die alleen voor de daartoe bevoegde medewerkers van het bedrijf toegankelijk is. Je bent dus helemaal de baas over je eigen data, dat is heel anders dan als je bijvoorbeeld ChatGPT toepast of DeepSeek.’’
In Groningen zijn gevorderde plannen voor een AI-Factory, waar bedrijven, maar ook gewone particulieren, aan de slag kunnen met AI-toepassingen. Dat maakt dat het noordelijk bedrijfsleven op dit gebied grote stappen kan maken. Quinten Mulder beseft dat veel mensen bevreesd zijn voor de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. „Aan elke nieuwe techniek zitten ook keerzijden”, zegt hij. „Maar het wordt pas echt een bedreiging voor mensen die het links laten liggen. Dan beland je op een zijspoor.” Vandaar ook de oproep om hier snel mee aan de slag te gaan en je goed te laten informeren.
Travis helpt Groningse ziekenhuizen aan datasysteem
Ziekenhuizen hebben een schat aan data, maar hoe maak je die op een effectieve en verantwoorde manier toegankelijk voor AI? Travis Arnold (21) is een boerenzoon uit Zimbabwe en student Industrial Engineering in Groningen. Samen met zijn 20-jarige broer Darren en twee andere studenten deed hij een AI-Challenge voor het Groningse bedrijf DataQueue om hiervoor antwoorden te vinden.
Hij onderzocht methoden om data van ziekenhuizen te kunnen analyseren, maar er zijn nog veel hindernissen te overwinnen. ,,Er zijn veel toepassingsmogelijkheden’’, vertelt Arnold. ,,Je kunt beter voorspellen hoe een ziekte zich zal ontwikkelen door bijvoorbeeld bepaalde scans te laten monitoren met een getraind AI model.
Die informatie moet dan wel digitaal toegankelijk zijn en daarbij komen privacyaspecten om de hoek kijken. ,,De vraag is ook in hoeverre gegevens van patiënten uit andere delen van de wereld bruikbaar zijn voor diagnoses en voorspellingen van patiënten in Groningen, aangezien het om verschillende populaties gaat”.
Naast deze ervaring hebben de broers Arnold ook een agrarische achtergrond. Travis weet zo een aantal toepassingen te bedenken voor landbouw en veeteelt. “ Je kunt deze techniek gebruiken om met een drone akkers te monitoren of te controleren of de gewassen goed opkomen. Ook kun je via een drone de locatie en het aantal van je vee nauwkeurig volgen. Dit is vooral geschikt voor grote gebieden, zoals bij mijn ouders in Zimbabwe”.
Momenteel hebben de gebroeders Arnold, naast hun studie, een Gronings adviesbedrijf opgericht om bedrijven te informeren over de mogelijkheden van AI.
