Energiebedrijven vrezen een enorme schuldengolf dit jaar onder hun klanten vanwege de geëxplodeerde gas- en stroomprijzen. Alleen met meer schuldhulpverlening en overheidssteun zijn financiële drama’s te beperken, stellen zij.
„Niet alleen voor mensen met een minimuminkomen zijn zulke hoge rekeningen straks nauwelijks op te brengen”, zegt schuldspecialist Gaston Hendriks van Kapitaalmeester. „Ook voor middeninkomens zal de grootste financiële klap dit jaar nog komen.”
Vroege aanpak
Schuldhulpspecialisten binnen energiebedrijven zetten alle zeilen bij om de klanten die in de problemen dreigen te komen zo vroeg mogelijk te waarschuwen. Veel problemen sluimeren nog onder de waterspiegel, maar zullen dit jaar heel zichtbaar worden, zegt betalingsexpert Walter Dillissen van energieleverancier Eneco. „Wij proberen mensen daarom zo vroeg mogelijk te benaderen. Om dan samen met schuldhulpverlening en gemeente een oplossing te zoeken. Want die vroege aanpak blijkt de beste methode.”
Afbetalingsregeling
Alle grote energiebedrijven bieden vanwege de energiecrisis sinds vorig jaar al een ruimere afbetalingsregeling met langer uitgesmeerde bedragen en persoonlijke hulp aan mensen bij wie de schulden aan het oplopen zijn. „Extra zorgen hebben we nu voor de groep die net boven het minimum leeft”, zegt Martin Neef, verantwoordelijk voor betalingen en inningen bij aanbieder Vattenfall. „Mensen vallen daar net buiten de boot voor de 800 euro aan overheidscompensatie via de gemeente. Terwijl het risico van betalingsproblemen er voor deze groep absoluut ook is”,
Koningin Máxima brak maandag in het hoofdkantoor van energiereus Eneco in Rotterdam een lans voor Geldfit.nl, het initiatief van talloze gemeenten en bedrijven om mensen met financiële zorgen zo snel mogelijk van de juiste hulp te voorzien. Dat probleem groeit. Niet alleen de kosten voor energie thuis stijgen, de prijstoename van gas en andere grondstoffen werkt voor consumenten door in de supermarkt bij de dagelijkse boodschappen en in de benzinekosten. „Als deze prijzen langer dan een half jaar zo hoog blijven, dan krijgen veel huishoudens dit jaar serieuze problemen”, aldus financieel planner Hendriks.
Forse tarieven
Voor veel consumenten loopt nu het relatief goedkope jaarlijkse of halfjaarlijkse energiecontract af. Zij gaan van een relatief laag maandbedrag van vorig jaar ineens naar de huidige enorm forse tarieven. Overstappen voor langere tijd is momenteel bijna onmogelijk: prijsvergelijkers bieden nauwelijks langlopende contracten meer aan vanwege de enorm hoge inkoopkosten door de schaarste aan energie, de onzekerheid over de oorlog in Oekraïne en het mogelijk afsnijden van Russisch gas. Vaste contractprijzen liggen nu ver boven de variabele energietarieven, die veel huishoudens nu maar accepteren als de minst slechte oplossing.
„We merken dat klanten zich meer en meer zorgen maken, ze houden hun termijnbedragen in het energiecontract bewust laag”, zegt Neef. „Normaal kregen klanten die het een maand niet konden betalen een betalingsregeling of uitstel van betaling. Die regelingen zijn al opgerekt. Maar ook dat helpt niet meer bij deze betalingsproblemen.”
Energiearmoede
Vooral bewoners van slecht geïsoleerde huizen zagen hun energierekening vanwege de ongekende gasprijzen stevig oplopen. In gebieden buiten de Randstad leeft volgens onderzoeksinstituut TNO een op de tien geconcentreerd in enkele wijken in ’energiearmoede’, mensen zijn niet meer in staat om de rekening te betalen.
De energieleveranciers zeggen de klanten gerichter te helpen. Eneco zet video’s in meerdere talen in om klanten persoonlijk aan te spreken en te helpen om hun betalingsproblemen op te lossen. Dillissen: „Je probeert desnoods bij klanten thuis hulp aan te bieden. Die aanpak heeft effect. Dan blijkt vaak dat mensen wel willen, maar niet kunnen betalen. Schaamte speelt een grote rol. Maar die vroege aanpak blijkt de beste methode om veel grotere schulden te voorkomen.”