Voor de landbouw in Drenthe is het belangrijk om te verduurzamen. Foto: ANP .
AgroAgenda Noord-Nederland roept de landelijke politiek op om niet de stekker te trekken uit de vier landbouwregio’s waar geëxperimenteerd wordt met kringlooplandbouw. Zij boden Den Haag dinsdag een petitie aan.
Deze experimenteergebieden zijn vijf jaar geleden door voormalig landbouwminister Carola Schouten (ChristenUnie) in het leven geroepen. Boeren die de omslag naar kringlooplandbouw wilden maken, zouden tegen ‘knellende wetten en regels’ aanlopen. Om innovatie te stimuleren zorgde ze voor experimenteerlocaties waarbij boeren tijdelijk vrijstellingen en ontheffingen kregen om dingen uit te proberen. Deze locaties waren in de Achterhoek, De Peel, Twente, Flevoland en Noord-Nederland.
Die in Noord-Nederland vond plaats onder de naam AgroAgenda en loopt als enige al langer: sinds 2013. Het is een samenwerkingsverband van overheden, LTO-Noord, kennisinstellingen, agrobedrijven en natuur- en milieuorganisaties.
Maar die overlegtafel dreigt nu te stoppen. „Het nieuwe kabinet wil vier tot vijf initiatieven honoreren voor experimenten”, zegt programmaleider Jan Klink van AgroAgenda. „Maar er zijn tientallen partijen geïnteresseerd.” Volgens Klink is jaarlijks 1 miljoen euro nodig.
‘Continueer wat je in het leven hebt geroepen’
Klink is bang dat sommige innovaties en samenwerkingen die in Groningen, Drenthe en Friesland lopen, straks moeten stoppen. Hij vindt het nog te vroeg om het ingeslagen pad dat minister Schouten inzette, nu weer volledig om te gooien. „Wij vragen het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur: continueer nou wat je zelf in het leven hebt geroepen.”
AgroAgenda is volgens Tanja Beuling belangrijk. Zij werkt voor Innovatie Veenkoloniën, één van de projecten die in het experimenteergebied vallen. Volgens haar kan een landelijk nieuw beleid voor een landbouwer heel anders uitvallen dan voor een melkveehouder, of kunnen nieuwe regels op zandgrond veel desastreuzer zijn dan op klei. „Bij AgroAgenda kijken ze dan wat voor oplossingen ze kunnenbedenken, zonder dat agrariërs in het Noorden elkaar hoeven te beconcurreren.”
Aardappelgebied
Een concreet voorbeeld: om de landelijke nitraatdoelen te halen, zouden boeren in de Veenkoloniën straks minder vaak aardappelen mogen verbouwen. Maar dat pakt in dit gebied slecht uit: er zijn veel agrariërs afhankelijk van de piepers, evenals de Avebe-aardappelfabriek, chauffeurs en toeleveranciers. „Wij hebben ideeën om op andere manier te voldoen aan de nitraatnorm. AgroAgenda helpt door te overleggen met onder meer de provincies over experimenteerruimte. Als je de regels net iets verandert, kan het best zijn dat je voor zowel de boer als natuur een beter eindresultaat bereikt.”
AgroAgenda zorgt soms ook concreet voor subsidies of ontheffingen. Zo mogen sommige Drentse boeren grasland vroeger in het jaar omploegen zonder glyfosaat. Elders doen Friese boeren proeven met de vroege scheiding van vaste mest en urine. Ook mogen boeren ‘strorijke’ mest in delen van Friesland langer uitrijden, voor betere bodemkwaliteit, CO2-binding en vergroting van de biodiversiteit.