Grote zorgen om gaswinning nabij Koloniën van Weldadigheid. ‘Dit gebied moet niet het nieuwe Groningen worden’

Vermilion diende op 6 juni dit jaar een aanvraag in voor een omgevingsvergunning voor nieuwe booractiviteiten op de locatie Wapse. Het Canadese bedrijf wil in eerste instantie in twee kleine gasvelden - Hilgert Noord en Zuid - nieuwe putten boren. Als op termijn deze twee kleine velden leeggepompt zijn, wil Vermilion nog twee nieuwe aftakkingen realiseren.

Hoewel het Rijk formeel gaat over mijnbouwactiviteiten, heeft de provincie Drenthe wel adviesrecht. In een brief aan het Ministerie van Klimaat en Groene Groei is het college van Gedeputeerde Staten uitermate kritisch over de mijnbouwactiviteiten bij Wapse.

Het provinciebestuur maakt zich vooral grote zorgen over de monumentale panden in Frederiksoord en Wilhelminaoord, die behoren tot de Koloniën van Weldadigheid. ‘Gaswinning kan de staat van het Werelderfgoed aantasten, onder meer door bodemdaling of bodembeweging’, schrijft GS.

Directeur Minne Wiersma van de Maatschappij van Weldadigheid laat weten dat zijn organisatie zestig monumentale panden bezit in het gebied. Opgeteld bij het particulier bezit in de regio, vermoedt hij dat er zo’n honderd historische gebouwen boven op de gasbel staan.

Wiersma: „Wij zijn als Maatschappij van Weldadigheid niet voor of tegen de gaswinning. Maar we maken ons wel grote zorgen. Wat voor effect gaan de bodemdaling en later wellicht de trillingen hebben op onze gebouwen.”

In samenwerking met UNESCO en regionale overheden dringt de Maatschappij van Weldadigheid aan op een grondig onderzoek vooraf in de vorm van Heritage Impact Assesment (HIA). Wiersma: „Er wordt in een klein gebied op verschillende plekken geboord. We vrezen een opeenstapeling van effecten. Dit gebied moet niet het nieuwe Groningen worden. We willen garanties dat boringen geen schade toebrengen aan het landschap en onze panden.”

UNESCO zelf volgt alle ontwikkelingen op de voet. „Wereldwijd zijn vier gebieden ooit hun Werelderfgoed-status kwijtgeraakt. Je moet er toch niet aan denken dat ons dat overkomt. We hebben hier met z’n allen zo hard voor gevochten. Dat mag je niet verkwanselen”, benadrukt Wiersma.

De provincie Drenthe neemt het ook op voor verontruste omwonenden van de gaswinningslocatie bij Wapse. Zij voelen zich niet gehoord. Vooral omdat er door de jaren heen stilletjes steeds meer gasputten bijkwamen. ‘Salamitactiek’, noemt de provincie het. Het hele proces wordt dan bewust in kleine plakjes opgediend.

Alie Elting van Milieudefensie Westerveld schrikt van het nieuws dat Vermilion voornemens is nieuwe putten te slaan in Wapse. „Echt? Daar waren wij nog niet van op de hoogte. Er lopen ook al procedures in Eesveen en Weststellingwerf. Dit is een slechte zaak. Voor de waterhuishouding in het gebied, voor de stikstofdepositie, voor de natuur en omwonenden. We zullen ons hier sterk tegen gaan verzetten.”

„Dit is niet het Ministerie van Groene Groei, maar van grijze groei”, schampert Ewoud Bos van de Drentse Statenfractie GroenLinks. „Nieuwe putten zijn wat ons betreft echt ondenkbaar. Daar zijn we fel tegen. We hebben in Groningen gezien wat voor impact de gaswinning heeft op de omgeving en de inwoners. Die toestanden willen we niet in Drenthe.”

Volgens Bos is gaswinning in Nederland het paard achter de wagen spannen. „We importeren al tachtig procent gas uit het buitenland. Dus die kleine gasvelden zijn slechts een druppel op de gloeiende plaat. Laten we maar meer investeren in het energiezuinig maken van woningen en kantoren. Dan is er minder gas nodig.”