Screenshot van het nieuwe stembiljet waarmee Tynaarlo een proef houdt. Foto: website gemeente Tynaarlo
Tynaarlo is een van de vijf gemeenten in ons land die tijdens de Europese verkiezingen op 6 juni meedoet aan een experiment met een kleiner stembiljet. Vijf vragen over het hoe en waarom.
Waarom een ander stembiljet?
Het huidige stembiljet is erg groot en de kiezer worstelt met het uitvouwen, het hokje rood kleuren en het weer invouwen ervan. Het nieuwe biljet, formaat A3, is veel kleiner en handzamer dan het oude. Voor slechtziende kiezers is het nieuwe stembiljet toegankelijker, omdat het met behulp van een mal en audio-ondersteuning te gebruiken is. Daarnaast is een kleiner biljet voor stembureauleden gemakkelijker te tellen.
Hoe ziet het nieuwe stembiljet eruit?
Op de bovenste helft van het biljet staan de logo’s en namen van de deelnemende partijen met een hokje dat met rood potlood ingekleurd moet worden. Op de onderste helft staan nummers die corresponderen met de namen van de kandidaten. De namen van kandidaten staan dus niet op het stembiljet, maar op een aparte overzichtslijst die in elk stemhokje ligt. Stemmers krijgen deze lijst voor de verkiezingen thuisgestuurd om zich alvast te kunnen verdiepen in de kandidaten.
Wat moet de stemmer doen?
Die kleurt eerst het hokje rood van de partij waarop hij of zij stemt. Daarna kiest hij één kandidaat van deze partij en onthoudt het nummer dat bij deze kandidaat staat vermeld, bijvoorbeeld nummer 3 op de kandidatenlijst. De stemmer maakt dan het hokje met het nummer 3 rood. Je kleurt dus twee vakjes in plaats van één, zoals op het oude stembiljet.
Hoe voorkomt Tynaarlo dat stemmers fouten maken?
Op verkiezingsdag is in het stemlokaal een extra stembureaulid aanwezig. Deze geeft uitleg over het nieuwe stembiljet en helpt met het oefenen hiermee. Als een kiezer tijdens het stemmen toch een fout maakt, mag die twee keer een nieuw stembiljet vragen. Stemmers kunnen tot en met 30 mei alvast oefenen met het nieuwe stembiljet in een stemhokje in het gemeentehuis. Oefenen kan ook online op www.oefenstembiljet.nl.
Welke gemeenten doen nog meer mee aan de proef?
Minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken heeft naast Tynaarlo ook Alphen aan den Rijn, Boekel, Borne en Midden-Delftland aangewezen om deel te nemen aan het experiment. Als de proef goed bevalt, wordt het nieuwe stembiljet bij de volgende verkiezingen in het hele land ingevoerd.