Ninette Huising helpt honden met vuurwerkangst via de zogenoemde DSDR-therapie. Hier traint ze teckel Wiesje. Foto: Marcel Jurian de Jong
Vuurwerk maakt veel honden angstig. Acht van de tien honden ervaren (vuurwerk)angst, zegt Ninette Huising (57) uit Norg. Zij ontwikkelde een specifieke therapie voor deze dieren: DSDR. Intussen heeft ze al enkele mensen in het Noorden opgeleid tot DSDR-therapeut. Dat is maar goed ook, want de vraag naar therapie voor bange huisdieren stijgt.
Bomvol zitten ze, om het maar even in toepasselijke termen te zeggen: de honden- en kattenkennels die rond de jaarwisseling dieren met vuurwerkangst huisvesten. Ondertussen draaien gedragstherapeuten, die de huisdieren helpen hun angsten voor harde knallen en lichtflitsen onder controle te krijgen, overuren.
Sinds enige tijd is er behalve de reguliere therapie van kynologische gedragstherapeuten een nieuwe aanpak om vuurwerkangstige honden te helpen: DSDR. Dat staat voor Dog Stress Desensitization (ongevoelig maken) and Reprocessing (herverwerken van informatie). Het is een diervriendelijk verwerkingstherapie, zegt Ninette Huising uit Norg, die de behandeling voor honden ontwikkelde. Behalve het behandelen van de hond met trilapparaatjes, zogenoemde buzzers, krijgen de eigenaren ook allerlei praktische adviezen om hun hond een veilig gevoel te geven.
Ninette Huising kan de hond via haar mobiele telefoon trillingen geven. Foto: Marcel Jurian de Jong
Op een zonnige novembermiddag ontvangt Ninette de gladharige teckel Wiesje van Yvonne en Pien uit Paterswolde op een trainingsveld in de buurt van haar huis. De angst van Wiesje wordt bestreden met twee trilapparaatjes aan weerzijde van haar lijf. Pien en Yvonne lopen, met Wiesje aan de lijn, vooruit op een bospad. Ninette volgt met haar telefoon in de hand en zodra het hondje spanning laat zien, bijvoorbeeld omdat er onbekenden op haar aflopen, activeert Ninette via haar telefoon de apparaatjes, die beginnen te trillen.
Beperkt werkgeheugen
Wat gebeurt er dan precies? Ninette: „De capaciteit van het werkgeheugen van een hond is beperkt. De trilling van de apparaatjes, in combinatie met de reactie op de trigger, in dit geval onbekende mensen of vuurwerk, is te veel informatie voor de hond om op dat moment waar te nemen. De spanning zwakt dan zichtbaar af en de hond voelt alleen de trillingen nog. Zo kan het dier zich ontspannen.”
Teckel Wiesje met de trilapparaten. Foto: Marcel Jurian de Jong
De aanpak van vuurwerkangst met DSDR kan worden uitgebreid met bijvoorbeeld wandelingen in drukke winkelstraten met racende fatbikes, knallende autoportieren en andere harde geluiden. Ninette: „We gebruiken ook geuren, zoals van vuurwerkkruit. De essentie van de DSDR-therapie zit in de trilapparaatjes, in combinatie met de spanning die de hond op dat moment toont.”
Angstig paard
Huising zag de werking van de buzzers voor het eerst bij een angstig paard. „Een van de paarden was schrikachtig. Ze pasten de therapie met de apparaatjes toe en maakten tegelijk geluiden. Ik zag hoe het paard zich snel ontspande. Als dat voor paarden kan, dan kan het ook voor honden, dacht ik. Zo ben ik begonnen om de therapie voor honden te ontwikkelen en tegelijk ook lesmateriaal voor een DSDR-opleiding te schrijven. Op een gegeven moment kon ik mijn werk op de basisschool laten vallen. In plaats daarvan breng ik mijn liefde voor dieren nu dagelijks in de praktijk.”
Intussen kon ze de therapie op haar eigen hond testen: de labrador raakte in paniek als er bijvoorbeeld een pakketbezorger aanbelde. „Ik had de DSDR-methode zelf al geleerd en heb eerst mijn eigen hond van haar angst afgeholpen. Daarna wilde ik ook andere mensen opleiden om angstige huishonden te helpen.”
Geheim van de smid
De DSDR-therapie mag alleen worden gegeven door gecertificeerde therapeuten. Ze vertelt dan ook niet waar de trilapparaatjes kunnen worden gekocht, om te voorkomen dat baasjes zelf aan de slag gaan. „Het is het geheim van de smid; je kunt ook niet zomaar DSDR-therapie geven.” Huising heeft nu een voltijdbaan aan het opleiden van DSDR-therapeuten en aan het geven van therapie aan angstige honden, zoals Wiesje. „Het wordt steeds erger met de angst bij huishonden. Er is het hele jaar door vuurwerk en bovendien worden er veel honden uit het buitenland gehaald, die vaak al aardig wat hebben meegemaakt.”
Marianne Anholts met haar Dusha, Bolonka Zwetna, die na DSDR-therapie minder bang is. Foto: Boudewijn Benting
Dat beaamt Marianne Anholts in Nieuw-Amsterdam. Haar praktijk loopt vol met aanmeldingen van baasjes die zich geen raad meer weten met hun doodsbange dier. „Ik hoorde van iemand dat de harde knallen vooral in de weekenden, ‘s nachts en dan het liefst vanuit een fietstunneltje in de buurt worden afgeschoten. Het geknal is overal en veroorzaakt een enorme overlast. Als de politie er al op af gaat, dan zijn de daders er allang vandoor.”
Haar bedrijf heet De Zonnige Ziel en is gespecialiseerd in de behandeling van vuurwerkangst en stress bij honden. Daarnaast werkt ze met veel plezier parttime bij Fokker in Hoogeveen, maar haar liefde ligt vooral bij hulp bieden aan honden. Zij kreeg haar DSDR- opleiding bij Huising in Norg.
EMDR-therapie
Anholts ontdekte het bestaan van DSDR nadat ze zelf een soortgelijke therapie voor mensen (EMDR) had gevolgd vanwege een traumatische ervaring. Ze was erbij toen haar vader onwel werd en probeerde hem vergeefs te reanimeren. Het beeld van haar stervende vader doemde daarna op de meest onverwachte momenten op. Daar wilde ze vanaf.
Marianne: „Om mijn trauma te reduceren kreeg ik EMDR: de therapeut gaat dan met zijn wijsvinger van links naar rechts voor je ogen, ik volg die beweging en denk aan mijn trauma. Zo kon ik de gebeurtenis resetten. Dat heeft mij geholpen. Ik dacht als EMDR therapie mij kan helpen, zou er dan ook zoiets voor honden zijn?”
Als pup gebeten
Ze had toen al een getraumatiseerde hond, Dusha. Dat is een Bolonka Zwetna, een Russisch ras met Duitse stamboom. „Dusha is als pup gebeten door een loslopende hond. De eigenaar zei natuurlijk dat zijn hond dat anders nooit deed, maar het kwaad was geschied. Dusha wilde sindsdien niet meer bij andere honden in de buurt komen en er zelfs niet op grote afstand langs lopen: ze bleef stokstijf staan. Ik zocht naar een therapie zoals EMDR voor honden en zo vond ik het bedrijf van Ninette.”
Door Dusha kon Anholts in Norg aan de opleiding beginnen. „Ik haalde het certificaat en kan nu DSDR-therapie geven. Omdat het zo goed heeft gewerkt voor Dusha, wil ik heel graag andere honden met trauma’s, angsten en stress helpen. Vuurwerkangst kan met deze speciale therapie echt verminderen.”
Hondentherapeut Marianne Anholts gebruikt vuurwerk bij haar trainingen. Foto: Boudewijn Benting
Op het trainingsveld achter haar woning neemt ze de honden mee en laat hen af en toe een knal horen uit een in de bosjes verstopte box. Daarna, in een volgende oefening, steekt ze vuurwerk af. Steeds in kleine stapjes, in het tempo van de hond. „De oefeningen worden op de hond aangepast, het is maatwerk.” Ze laat ze de dieren geleidelijk in een aantal sessies met hulp van de trilapparaatjes wennen aan de onaangename geluiden.
Tijdig beginnen met trainen
Ook Carola Meijering uit Midwolda, kynologisch gedragstherapeut voor honden, heeft in deze laatste maanden van het jaar veel meer aanvragen om honden te helpen. „Gelukkig zijn er wel meer manieren om de hond te helpen om deze periode zo comfortabel mogelijk door te komen. Als je de signalen van de vuurwerkangst herkent, moet je tijdig met trainen beginnen. Je hond laten wennen aan vuurwerkgeluiden is dan een eerste stap. Eerst opnames op een laag niveau afspelen en dat langzaam opbouwen, bijvoorbeeld. Maar als de angst diep zit, zal een gedragstherapeut moeten helpen. De hond moet een veilige haven hebben. Sommige mensen gaan gedurende de decembermaand bewust naar vuurwerkvrije vakantieparken, maar dat kan niet iedereen zich permitteren.”
Anholts wijst ook op het effect van het eigen gedrag. „Het is belangrijk dat je je hond leert lezen en dat je ook je eigen emotie kent. De hond voelt jouw emoties namelijk perfect aan. Ben jij bang, boos of onrustig, dan is de hond dat ook. Zo leer je ook nog wat over jezelf…”