Gelovigen uit Hoogeveen steunen kerkasiel in Kampen. 'Hier zijn kinderen in het geding'

Al sinds 21 november vorig jaar is in de Protestantse kerk Open Hof in Kampen 24 uur per dag een kerkdienst bezig. Er wordt gepreekt, gezongen, uit de bijbel gelezen en van gedachten gewisseld. Zolang de dienst doorgaat zit de familie Babayants beschermd binnen. De Algemene Wet op het binnentreden verbiedt de politie namelijk op basis van godsdienstvrijheid een kerkdienst te onderbreken.

,,Als kerkgemeente in Hoogeveen willen we graag ons steentje aan bijdragen’’, zegt dominee Wim Loosman, die samen met collega’s Dick van der Vaart en Jolanda Paans het voortouw voor het initiatief nam.

Volgens hem is er vooraf wel even gediscussieerd of het recht niet gewoon zijn loop moet hebben, aangezien de asielaanvraag is afgewezen en het gezin moet worden uitgezet. ,,Maar hier zijn kinderen in het geding, van wie er twee zelfs in Nederland geboren zijn en het land van herkomst totaal niet kennen. Dan zie ik als onrecht. Het is een schrijnende situatie, waarbij in humanitair opzicht een grens wordt overschreden.’’

Reden voor de Hoogeveense kerkgemeente om voor het gezin in de bres te springen. Vanuit deze plaats reizen op 7 februari naar schatting zeker tweehonderd mensen naar de Open Hof, waar ze groepsgewijs tussen 16.00 tot 24.00 uur een bijdrage leveren aan de non-stop kerkdienst. Eerder deze maand steunden gelovigen uit Zuidlaren het kerkasiel al. Om de roosters rond te krijgen krijgt de kerkgemeente in Kampen support uit het hele land.

Volgens dominee Loosman reageren gemeenteleden in Hoogeveen over het algemeen heel positief op de actie. ,,Natuurlijk zullen er ook mensen zijn die er gemengde gevoelens bij hebben en een afwachtende houding aannemen. Maar echt kritische geluiden heb ik niet gehoord. Wij ervaren vooral veel steun. Mensen vinden het een goed initiatief en hebben veel respect voor de organisatie in Kampen.’’

De familie Babayants -moeder Karine, vader Aleksandr en de kinderen Aleksa, Amelia, Ariana en Aram- verblijven inmiddels al zo’n elf jaar in ons land. Ze vluchtten naar eigen zeggen uit thuisland Oezbekistan omdat ze zich daar als christenen niet meer veilig voelden.

Uiteindelijk kwamen ze terecht in een asielzoekerscentrum in Emmen en later in het detentiecentrum in Zeist van waaruit vluchtelingen worden teruggestuurd naar het land van herkomst. Ten einde raad klopte het gezin aan in Kampen, waar het kerkasiel kreeg.

Of de actie vanuit Hoogeveen eenmalig is of een vervolg krijgt, weet Loosman niet. ,,Dit kerkasiel is een kwestie van lange adem. We doen het niet om een goede beurt te maken en daarna de handen ervan af te trekken. Het gaat hier om mensen, niet om goederen. Na 7 februari gaan we eerst evalueren en kijken hoe we er verder invulling aan kunnen geven.’’

Behalve een helpende hand voor mensen in nood, is kerkasiel ook een manier om de overheid een spiegel voor te houden wat betreft het asielbeleid. Veel kerken vinden dat de lange procedures en de uitkomsten daarvan soms onmenselijk zijn, vooral als het gaat om kinderen die hier al hun hele leven wonen.

Niettemin zorgt kerkasiel ook voor spanningen. Vanuit politiek (radicaal)rechtse hoek is kritiek dat kerkasiel misbruik maakt van godsdienstvrijheid en rechtsgeldige besluiten van de overheid over verblijfsprocedures ondermijnt.

Dominee Wim Loosman vindt niet dat de kerken in Hoogeveen obstructie plegen van de rechtsgang. ,,Zo zie ik het niet. De kerkgemeente in Kampen heeft het gezin niet onder laten duiken op een onbekend adres. Kerkasiel maakt gebruik van de wettelijke mogelijkheid om vluchtelingen te beschermen. Het gaat hier over gerechtigheid en ontferming.’’

Kampen is niet de eerste plek in ons land waar kerkasiel aangeboden wordt. In 2018 verbleef een Armeens gezin, dat moest worden uitgezet, een half jaar in de Bethelkapel in Den Haag. Zij mochten uiteindelijk toch blijven.

Eigenlijk voert de traditie van kerkasiel nog veel verder terug. Al in de middeleeuwen werd de kerk gebruikt om onderdak te bieden aan mensen die werden vervolgd. De kerk als vrijplaats, als veilige haven tijdens oorlogen en ruzies. En een manier om barmhartigheid in de praktijk te tonen.