Margriet Harms uut Gasselt zamelt Drèentse kinderboeken in. Foto: Harry Tielman
„Drèents praoten was vrogger ja hielemaol niet sexy”, zeg Margriet Harms uut Gasselt. „Dan dachten ze daj een boerentrien waren. Dat wol ik niet.” Nou Harms zöt dat de streektaol haost verdwient, zamelt zij Drèentse kinderboeken in veur de schoelbibliotheek van Obs De Dobbe.
,,Mien dochter Rosanne kreeg vanoet schoel het blad Wiesneus met naor hoes”, zeg Margriet Harms (1986). „Dat is een Drèents tiedschrift veur kinder dat ienmaol in ‘t jaor uutgeven wordt deur het Huus van de Taol.” Rosanne (5) vun hum fantastisch. Harms lacht: „Ze ruup: ‘Ik wil Drents leren!’”
Hier kom ik weg
De Wiesneus is een tiedschrift dat in de Meertmaond Streektaolmaond uitgeven wordt in een groot diel van het Nedersaksisch taolgebied. Der bennen onder andere een Drèentse, Grunningse, Stellingwarfse en Achterhoekse exemplaoren van. „Der staot gedichties en verhaolen, maor ok puzzels in de streektaol in”, leg de inwoonster van Gasselt uut.
„Rosanne wol dus geern Drèents leren. Ik dacht: op schoel is der een bibliotheek, daor kan zij mooi een Drèents kinderboekie kiezen.” Elke maondag giet de klas van Rosanne hen bibliotheek en het wichie gung vol goede moed op zuuk naor een mooi boek. „Maor ‘s middags kwam zij in hoes zunder Drèents kinderboek”, zeg Harms. ,,Die bleken der hielemaol niet te wezen.” Een gemiste kaans, vun ze.
Uutstarvende taol
Harms: „Kiek, mien olders preuten nog Drèents met ons. Mien generaotsie prat meesttieds Nederlands. Drèents was ja vrogger ok niet sexy. Aj as wichie plat preuten, dachten ze daj een boerentrien waren. Nou dat wol ik niet.”
Met Rosanne preut Harms eerder nou en dan wat woordties Drèents. „Iniens realiseerde ik mij: hoe giet het met de generaotsie nao heur? As wij zo deurdoet met oeze taol starft die uut.” Dat kun ze niet langer anzien. Ze les Rosanne nou alle aovends veur in het Drèents en begunde een inzamelingsactie veur Drèentse kinderboeken veur de schoelbibliotheek.
Hier kom ik weg
De streektaolrubriek Hier kom ik weg is een samenwarking met het Huus van de Taol en giet over Drenten en heur verhalen. As kandidaten plat praot, wordt ze in heur eigen variant van het Drèents citeerd. Schrievers Jessica Bonnema en Annemiek Meijer gebruukt heur eigen variant: resp. het Zuudoost-Veen- en het Zuudoost-Zaand-Drèents.
„Ik heb flyers maakt die we in het hiele dörp verspreid hebt. Daor kwam al reactie op. Ok heb ik bij het Huus van de Taol een stapel kinderboeken ophaold.”
Toch kunt de leerlingen nog veul meer boeken gebroeken. Harms: „Mèensen kunt Drèentse kinderboeken naor mij of naor Obs De Dobbe brengen. As ze zölf gien boeken hebt, is een donatie ok arg welkom. Daor kuw dan ontbrekende boeken van kopen.”
Drèentse activiteiten
De directie van Obs De Dobbe in Gasselt reageerde geliek enthousiast. Ze willen naost de Drèentse kinderboeken in de schoelbibliotheek ok een Drèentse hoek inrichten. „We hebt in Social Schools, een online schoelumgeving veur olders, ok een oproep plaotst.” Daorin wordt vraogd um typisch Drèentse spullegies waormet de leerlingen heur Drèentse hoek inrichten kunnen.
Margriet Harms les dochter Rosanne alle aovends veur in het Drèents. Foto: Harry Tielman
„En daar blef het niet bij. Harm G. Sijnstra, schriever van de boeken over Kabouter Prugelie, wil een keer langskommen um veur te lezen op schoel. Net as vrijwilligers van het Huus van de Taol.” Ok hef Harms gesprekken met schoel um te kieken of zij het Drèents meer structureel anbieden kunnen. „Ik zit te denken an iets Drèents met Sinterklaos.”
Drèents verbindt
Harms is Drèents opvoed en markt met het klimmen van de jaoren dat de hang naor heur roots aal groter wordt. „Weej wat het is? De mèens wil toch weten waor as e weg komp. Daor heurt tradities en gewoonten bij, maor ok de taol van je veurolders. Drèents verbindt.”
Dat geldt niet allent veur heurzölf, maor veur veul Drenten. „Ik krieg zoveul positieve reacties. Mèensen vindt het mooi daw ons best doet de streektaol te beholden veur de generaotsies nao ons.”