Annet Muller-ter Veen uit Appelscha met haar zelfgefokte merrie Thymke, die na een confrontatie met twee wolven van de stress kreupel is geworden en afgelopen maandag is ingeslapen. FOTO RENS HOOYENGA
Dat zich een wolvenpaar heeft gevestigd in het Drents-Friese Wold, heeft Annet Muller-ter Veen uit Appelscha zelf kunnen ervaren. Half februari stond ze op klaarlichte dag oog in oog met de twee wolven. ,,Ze stonden even naar me te turen en wandelden toen doodgemoedereerd weg.”
Muller woont aan de rand van het Drents-Friese Wold, vlak bij de provinciegrens met Drenthe. Als projectmanager werkt ze bij de gemeente Groningen, als hobbyboer houdt ze thuis schapen, geiten en paarden.
,,Op een keer stond mijn oude merrie Thymke in het weiland verwoed met haar hoofd te zwaaien en te stampen, met paniek in de ogen. Aan de achterkant van het weiland lag iets bruins in het hoge gras langs de slootwal. Ik dacht eerst dat er een ree in het water lag, maar er kwamen twee wolven tevoorschijn. Mijn merrie draafde erop af, om zich vervolgens bruusk om te draaien. De wolven liepen heel kalm richting de N381. Daar zetten ze het op een rennen.”
Drachtige ooien
In de afgelopen maanden is het aantal wolvenwaarnemingen en schademeldingen behoorlijk toegenomen. Dat wordt ook geconstateerd in de nieuwste tussenrapportage van BIJ12, de organisatie die namens provincies wolvenschade afhandelt. Op basis van DNA-monsters stelt BIJ12 vast dat de aanvallen op schapenkuddes in Drenthe en Friesland in de periode tussen november 2021 en half februari voor rekening komen van het wolvenpaar in het Drents-Friese Wold.
Het territorium van de wolven lijkt intussen steeds meer van Drenthe naar Friesland te verschuiven. In de maand maart zijn er zeven gedode schapen gemeld in Drenthe (Ruinen en Ruinerwold), 24 in Friesland (Makkinga, Elsloo, Jonkerslân en Wijnjewoude), en drie in Groningen (De Wilp).
Op een maïsakker bij Boijl trof Roelof Groen dinsdagochtend 14 van zijn 45 schapen zwaargewond aan. ,,Ze waren niet doodgebeten, maar aangevreten. Sommige hadden de hele pens eruit liggen. Een paar misten een hele heup, die liepen op drie poten, en een paar zijn bij de strot gepakt”, vertelt de schapenboer met een snik in zijn stem. ,,Ik sta er met tranen in de ogen bij.”
Het is de derde aanval op een koppel schapen van Groen. De 14 drachtige ooien zijn door een dierenarts afgemaakt. Ze zouden volgende week lammeren en konden geen snelheid meer maken om weg te vluchten. ,,Er zit zoveel stress in de schapen, dat heb ik nooit zo gezien. Ze zijn door het dolle heen, dus ik hoop niet dat ze er dode lammetjes uitgooien.”
Wolfwerende rasters
De provincie Fryslân stelt 2 ton subsidie beschikbaar voor het aanleggen van wolfwerende rasters, maar daartoe ziet de 72-jarige Groen geen mogelijkheid. ,,Ik heb ‘s winters 300 schapen lopen op zes verschillende plaatsen. Ik doe alles hoofdzakelijk alleen, mijn zus van 75 helpt nog mee. Hoe moeten we dat bewerken? Het kan toch niet zo zijn dat je heel Nederland in het draad moet zetten?” Hij twijfelt of hij na de zomer nog wel doorgaat met schapenhouden. ,,Ik heb er zo geen aardigheid meer aan.”
Annet Muller is al wel begonnen met het aanleggen van een wolfwerend raster met een stroomdraad op 1,20 meter hoogte. ,,Ik heb de provincie een paar weken geleden gevraagd hoe het ervoor staat met de subsidie. Na die twee wolven in mijn weiland wilde ik niet wachten met het nemen van maatregelen, maar het is wel een hele hap uit je spaargeld.”
Ook een aantal buren verderop wil het stuk land waar schapen lopen, gaan omheinen met een raster. ,,Het hele landschap komt er anders uit te zien en het migrerend wild heeft dan ook een probleem.” Want nu Muller gaas heeft aangelegd, blijkt het een barrière voor de reeënpopulatie in het Drents-Friese Wold.
,,Precies waar ik bang voor was, gebeurde binnen een week. Op een ochtend zat er een ree vast in het gaas. Toen ik hem wilde bevrijden, rukte hij zich los met een snee in z’n hals. Uiteindelijk wist ik hem weg te drijven, naar het grasland van de buren. Maar het frustreert me. Je doet het goed voor je eigen dieren, maar daarmee niet voor andere dieren die hier ook een plekje hebben.”
Hele kuddes paarden
Voor de oude 24-jarige merrie Thymke komt de maatregel te laat. Sinds de confrontatie met het wolvenpaar is het paard van de stress kreupel geworden. ,,Ze bleef rondjes draaien in de stal waardoor ze spierverzuring en een knieblessure heeft opgelopen”, zegt Muller. Maandag heeft de dierenarts haar laten inslapen. ,,Ze kwam er niet meer bovenop.”
We zijn ons niet genoeg bewust van een toekomst met een groeiende wolvenpopulatie, vindt Muller. ,,Dit gaat in de toekomst fout lopen, ook voor de wolf zelf. In Nedersaksen hoor je van hele kuddes paarden die uitbreken omdat er wolven om hun weiland lopen. Dierenhouders in Nederland zijn daar bezorgd over. Wolven planten zich nu ongebreideld voort. Dan kun je maar beter ingrijpen voordat het er zoveel zijn.”