Het fraaie Drentsche Aa gebied is belangrijk voor de drinkwatervoorziening van Groningen. Foto: Marcel Jurian de Jong
Nieuwe maatregelen zijn nodig om het water van de Drentsche Aa te beschermen tegen bestrijdingsmiddelen. Een ambitieus project leverde de afgelopen jaren te weinig resultaten op.
Drenten hebben een belangrijke verantwoordelijkheid voor de drinkwatervoorziening van Groningen, want de Drentsche Aa dekt 15 procent van de waterbehoefte in ‘Stad’. Het gaat jaarlijks om 7 miljard liter.
Het lukt echter maar niet om het water voldoende schoon te houden. Een nieuwe aanpak is nodig, zo stelt het provinciebestuur van Drenthe in een toelichting aan Provinciale Staten op een rapport over het Uitvoeringsprogramma Oppervlaktewaterwinning Drentsche Aa (UPDA).
Maatregelen op korte termijn
Het is nog niet precies bekend welke maatregelen dat zijn, een externe commissie gaat kijken wat er op korte termijn moet gebeuren en komt met een plan voor de wat langere termijn.
Groningen betrekt zijn drinkwater al zo’n 140 jaar voor een aanzienlijk deel uit de Drentsche Aa. In de jaren negentig van de vorige eeuw bleek dat er vaak te veel bestrijdingsmiddelen in het water zitten. De inname uit de Drentsche Aa moest zelfs af en toe worden stilgelegd.
Ambitieus programma
Bij De Punt, waar Waterbedrijf Groningen water aan de Aa onttrekt, meet het waterbedrijf hoeveel restjes bestrijdingsmiddelen er in het water zitten. Die bleven boven de normen. Vandaar dat in 2016 het UPDA van start ging. Een ambitieus programma, want in zes jaar tijd moesten de waarden met 95 procent omlaag.
Gemeenten en bedrijven is gevraagd het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen verder terug te brengen. Daarnaast is getracht meer inzichtelijk te krijgen hoe de schadelijke middelen precies in het water van de Aa terechtkomen.
Het weer blijkt hierbij een belangrijke rol te spelen. In een droog jaar meten de onderzoekers bij de Punt nauwelijks overschrijdingen. Met de droge zomers van 2018, 2019 en 2020 leek het er op dat de doelstellingen wel gehaald zouden worden.
Toen kwam het natte jaar 2021 en troffen de onderzoekers toch weer te veel bestrijdingsmiddelen aan.
Hoewel nu duidelijk is dat regen een belangrijke rol speelt, zijn er volgens de UPDA-onderzoekers nog diverse vragen hoe de middelen precies in de Aa kunnen komen.
Het gaat ook om medicijnresten en microplastics
De Drentsche Aa is een schone beek, benadrukt een woordvoerder van Waterbedrijf Groningen. Maar door allerlei ontwikkelingen is het volgens haar toch noodzakelijk zeer alert te zijn op vervuiling en daar maatregelen tegen te nemen.
„Er komt van alles in terecht, denk ook aan medicijnresten en microplastics. We kunnen alles zuiveren, maar dat kost geld en dat moet de consument uiteindelijk betalen. Wij zeggen: wat er niet in zit, hoef je er ook niet uit te halen. Gelukkig hebben we een goede samenwerking met de betrokken partners in het gebied om dit voor elkaar te krijgen.”
