Het gezelschap staat stil bij een proefveld in het Dwingelderveld waar met succes, zij het nog op kleine schaal, de zo goed als uitgestorven rozenkrans is teruggekomen. Foto: DvhN
Hoe beter het gaat met de stikstofgevoelige natuur in Drenthe, hoe meer er kan worden gebouwd en geboerd. ,,Het zijn communicerende vaten'', aldus gedeputeerde Henk Jumelet (CDA).
Jumelet, die natuur, landschap en landbouw in portefeuille heeft, zei dit dinsdagmiddag tijdens een excursie in het Dwingelderveld van de provincie Drenthe, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, die de start van het Programma Natuur markeerde.
Voor de komende drie jaar krijgt Drenthe 72 miljoen euro om stikstofgevoelige natuur te herstellen en, in bestuurderstaal, robuuster te maken. Ook voor de periode daarna, tot 2030, stelt het Rijk geld beschikbaar. Hoe het geld wordt verdeeld tussen de twaalf provincies wordt bepaald op basis van de resultaten van de komende drie jaar. Er moet dus wel iets gebeuren.
Al veel gedaan, maar moet ook nog veel gebeuren
Doel van de excursie was aan de hand van voorbeelden te laten zien wat er de afgelopen 10 tot 15 jaar is gedaan in het Dwingelderveld en wat er voor de komende jaren op het programma staat. Niet alleen in dit nationale park, maar in alle Natura2000-gebieden in Drenthe. Jumelet: ,,Er is al veel werk verzet, maar er moet ook nog veel gebeuren. Mensen realiseren zich niet altijd dat de staat van de natuur wel degelijk verband houdt met wat er elders in Drenthe mogelijk is met bedrijvigheid die stikstof uitstoot.’’
Met het afgraven van de stikstofrijke bovenlaag, het (kleinschalig) plaggen of chopperen van de heide, met begrazing en het vernatten van de natuur wordt stikstof verwijderd of min of meer onschadelijk gemaakt. ,,Gras gedijt goed op droge stikstofrijke grond. Door iets van de bovenlaag af te halen en de grondwaterstand te verhogen, wordt stikstof verwijderd en komen mineralen vanuit de ondergrond beschikbaar, die van groot belang zijn voor de groei van bijzondere planten’’, aldus provinciaal ecoloog Hans Dekker.
Het Noordenveld, de voormalige landbouwenclave in het Dwingelderveld, is afgegraven. Daar is niet alleen heide voor teruggekomen. Dekker staat stil en zegt: ,,Hier groeit grondster. Deze bijzondere plantjes kwamen nauwelijks meer voor in het Dwingelderveld. Datzelfde geldt voor zonnedauw.’’ En: ,,In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam hebben enkele proefveldjes ingericht om de zo goed als uitgestorven rozenkrans terug te krijgen. Dat is, zij het nog op kleine schaal, gelukt.’’
Mooiste fietspad van Drenthe komt op palen
Het Commissaris Cramerpad, door lezers van deze krant in 2017 uitgeroepen tot mooiste fietspad van Drenthe, gaat op de schop. Om de waterhuishouding in het Dwingelderveld te herstellen, wordt het pad op palen gelegd.
Ten westen van de snelweg A28 kronkelt het Cramerpad zich van noord tot zuid, van Smalbroek naar Kraloo, een weg door het Dwingelderveld. Op de lagere gedeeltes nabij het Holtveen werkt het fietspad als een dijk. ,,Het houdt het water tegen. Daardoor is het aan de ene kant nat en aan de andere kant droog. Door het pad op palen te bouwen, kan het water zich vrijelijk bewegen en wordt de waterhuishouding hersteld’’, zegt Godfried Vis, teamleider van Staatsbosbeheer in Zuidwest-Drenthe.
De komende twee jaar wordt onderzocht of het pad in dat deel van het Dwingelderveld helemaal de lucht in moet of dat alleen bepaalde delen op palen toereikend is. Vis: ,,We kijken naar de beste optie en naar de kosten. Want de kosten moeten wel in verhouding staan tot de effecten.’’ Als alles in kaart is gebracht en uitgekristalliseerd, kan het pad op palen over drie jaar klaar zijn.