De draak wordt voorzien een nieuw laagje verf. Het zeven meter hoge beest komt voor de ingang van het Rensenpark te staan. Foto: Boudewijn Benting
Het Rensenpark in Emmen is voor even veranderd in een bouwplaats. Zestien Chinezen en zo’n tachtig vrijwilligers uit de regio zijn er bezig met de opbouw van het China Lights Festival.
Het is een kleurrijk geheel. Op de grond, direct na de ingang van het oude dierenpark, liggen bloemen, vlinders, vogels en lampionnen in knalrood, -geel, -groen, -oranje en -blauw. Aan pasteltinten doen de Chinezen niet. ,,Je kunt zeggen: Het is kitsch tot de vijfde macht. Maar dat maakt het ook juist leuk’’, vindt Henk Hiddingh, oud-directeur van Dierenpark Emmen.
Hij heeft het evenement naar Emmen gehaald, waar het twaalf jaar eerder - in een andere samenstelling - ook te zien was.
Waar toen nog de gibbons rondzwaaiden, staat nu een grote witte tent. Het is de werkplaats van de Chinezen en hun Nederlandse helpers. Aan de zijkant liggen zijden stoffen klaar om de sculpturen, die in principe kant-en-klaar zijn aangekomen, letterlijk weer op te lappen.
Een lasser is bezig een metalen frame te repareren. Achter de tent bespuit een kunstenaar een grote draak met een vers laagje verf. Het beest, dat nu nog in stukken op de grond ligt, wordt 7 meter hoog en 13 meter lang.
Poort in de vorm van een draak. Foto: Boudewijn Benting
Grote draak wordt onderdeel van de toegangspoort
,,De draak komt voor de ingang te staan’’, vertelt projectleidster Zhang Ye, die zich hier ook wel Faye laat noemen. Het mytische wezen wordt onderdeel van de entreepoort en is straks dus ook te zien voor mensen die geen kaartje hebben.
De ploeg van Zhang Ye, werkzaam bij Zigong Haitian Culture Company, is sinds half oktober bezig met de opbouw van het festival, dat op 1 december begint. Of ze op schema liggen? Zhang Ye lacht. Nee. Niet? Eh, nee. Hoe het dan moet en of het wel lukt voor 1 december? Ja, dat denkt ze wel. Een groot deel van de kunstwerken staat immers al in het park. Dieren vooral, die zo veel mogelijk op de plek staan waar ze vroeger in het dierenpark ook verbleven.
Zeventien trucks vol opleggers en zes containers per schip en trein brachten de sculpturen naar Emmen
Het was een hele vracht. Zeventien trucks met opleggers en zes containers die per schip en trein kwamen. Vanuit China, Litouwen, Polen en Oekraïne. En dan was er ook nog een lading vanuit Ouwehands Dierenpark in Rhenen, die twee jaar geleden al naar Emmen was gehaald. Yhang Ze denkt half november klaar te zijn, zodat de kabelleggers aan de gang kunnen. Zij moeten zorgen voor elektriciteit voor de duizenden led-lampjes.
,,De Chinezen werken heel anders dan wij’’, verduidelijkt Hiddingh. ,,Ze hebben geen planning. Ze beginnen gewoon te werken en gaan de hele dag door. Van ‘s ochtends 8 tot ‘s avonds een uur of 8. Tussen de middag eten ze een warme maaltijd, daarna gaan ze een uurtje op bed liggen en dan weer verder. Later eten ze nog een keer en ‘s avonds gaan ze weer door. Iedereen weet wat hij moet doen. Het is een geoliede machine. Er is nooit ruzie, nooit discussie. Het komt allemaal heel harmonieus op mij over. En ze zijn altijd even vriendelijk. Elke ochtend zeggen ze met dezelfde glimlach ‘goedemorgen’.’’
Deze Chinese werkster plakt met lijm stukken zijde aan elkaar. Foto: Boudewijn Benting
De Chinezen hebben een eigen kok meegenomen. ,Het eten in Nederland is niet pittig genoeg’
Behalve de bonte verzameling aan kleuren valt er nog iets anders op in de werktent. Grote gasflessen met kooktoestellen. En een geïmproviseerd keukenblok, dat vol staat met flessen rijstolie, sojasauzen, kommetjes knoflook, uien, pepers en een grote kom met Chinese kool. De buitenlandse ploeg waagt zich niet aan de Nederlandse maaltijden, maar heeft een eigen kok meegenomen. Zelfs de Chinese restaurants in Emmen worden gemeden.
,,Wij komen uit de provincie Sichuan. Ons eten is heel sterk gekruid’’, legt Zhang Ye uit. ,,Veel pittiger dan het Chinese eten hier. Dat vinden wij te zoet.’’ Het enige Nederlandse dat ze hebben gehad dat wél in de smaak viel, zijn kniepertjes. Ze smulden ervan.
De boodschappen doet de Chinese kok voor een deel zelf. Met een winkelkarretje gaat hij langs de groenteboer en de toko even verderop. Hiddingh haalt de rest uit de supermarkt. De communicatie hierover gaat met handen en voeten, door aan te wijzen wat moet worden aangevuld. Niemand van de buitenlanders kan Engels praten, op projectleider Zhang Ye na. ,,Als het er echt op aankomt, gebruiken we een vertaal-app. Die zetten we op ‘vereenvoudigd Chinees’ en dan komen we er wel uit’’, zegt Hiddingh.
Slapen doen de Chinezen in vier containers naast de werkplaats. ,,Heel fijn, dat het zo dicht bij het werk is’’, vindt Zhang Ye. Elke container heeft twee slaapkamers met stapelbedden, een keukentje, een wc en een douche.
In het oude dierenpark is groep Chinezen bezig China Lights op te bouwen. Foto: Boudewijn Benting
‘Ze zijn als de dood dat ze hier corona oplopen’
Ze dragen mondkapjes, de hele dag. Ook buiten. ,,Ze zijn als de dood dat ze hier corona oplopen’’’, zegt Hiddingh. Dat zou hun terugkeer danig bemoeilijken. Dat ze naar Europa mochten vliegen, was al bijzonder. China is erg streng als het gaat om coronamaatregelen en zit in principe op slot. ,,Alleen voor uitzonderingen, bij heel belangrijke zaken of culturele uitwisselingen, kunnen Chinezen op dit moment een visum krijgen’’, zegt Hiddingh. ,,Bij thuiskomst moeten ze twee weken in quarantaine.’’
Dat Nederland de teugels aanhaalt qua coronamaatregelen, vinden de Chinezen dan ook niet erg. Voor het festival is het wél een domper(tje). ,,Wij moeten nu QR-codes scannen’’, zegt Hiddingh.
Opbouw China Lights. Foto: Boudewijn Benting
Nieuwe maatregelen: QR-code scannen en wellicht, als het te druk wordt, werken met tijdvakken
,,We hebben meer vrijwilligers nodig om dit te doen en het kost tijd, met als gevolg misschien langere wachttijden. En we missen een X aantal bezoekers, die geen code hebben. Dat is vervelend. Er is ook kans dat we op een gegeven moment aan de max zitten, in verband met het advies van de anderhalve meter afstand. Dan moeten we misschien tijdvakken hanteren. Maar dat zien we dan wel. Wie weet veranderen de regels in de loop van de komende maanden weer.’’
Het festival, met in totaal zo’n veertig lichtsculpturen, staat er namelijk wel een poosje. Van 1 december tot 27 februari, om precies te zijn. Op 28 februari is er een laatste, gratis dag voor chronisch zieke kinderen en hun gezinnen. Hiddingh en zijn compagnon Jannet Westebring mikken op 70.000 bezoekers en willen van China Lights een jaarlijks terugkerend evenement maken.
Overigens doet de achterste hoek van het park, ongeveer vanaf de helft van de savanne, niet mee. Volgens Hiddingh is hiertoe besloten om theehuis Twessers en de voormalige giraffestal, met de nageschilderde Nachtwacht, bereikbaar te houden, los van het festival.