Johan Lutke uit Emmer-Compascuum runde jarenlang discotheek Bermuda in Ter Apel. In de nacht van 14 op 14 december 1992 zag hij hoe de dancing tot de grond toe afbrandde. Foto: DvhN
In de serie Deze week in … blikken we terug op bijzondere gebeurtenissen. Deze keer Bermuda, de discotheek in Ter Apel die eind 1992 afbrandde en waarvan de herbouw in mei 1993 begon.
Zeg je Bermuda, dan beginnen de ogen van menig inwoner van Zuidoost-Drenthe en Oost-Groningen te stralen. Het was de naam van een discotheek aan de Westerstraat in Ter Apel. Johan Lutke (73) uit Emmer-Compascuum wordt er nog met grote regelmaat op aangesproken. En zijn vrouw Betsy eveneens. Lutke runde het bedrijf tussen 1980 en 2003, zijn echtgenote zat in die jaren achter de kassa.
Het waren de gloriejaren van de dancing op de grens van de toenmalige gemeenten Vlagtwedde, Emmen en Odoorn. Van alle kanten kwamen jongeren naar Bermuda; tot Winschoten aan toe was de disco populair.
Bermuda ging voor het eerst open in 1980. Jan Groeneweg kocht toen in Ter Apel het cafébedrijf De Drie Gemeenten, dat was gevestigd in een oude boerderij. Dit pand werd verbouwd tot disco en kreeg vanwege de bijzondere ligging de naam Bermuda. Groeneweg stelde Lutke aan als bedrijfsleider.
,,In Rolde had Jan al een discotheek, Hof van Rolde genaamd. Daar werkte ik voor hem. Toen Bermuda open ging, ging ik ook in Ter Apel aan de slag.’’ Het duurde maar even of de jeugd in Ter Apel en omliggende dorpen wist de nieuwe discotheek goed te vinden. Lutke: ,,Het had de sfeer van een grote bruine kroeg en dat sprak veel mensen aan.’’
Met spandoek naar Ajax
In veel discotheken betaalden klanten met muntjes. In Ter Apel niet. Daar kregen de discogangers bij binnenkomst een kaart waarop de consumpties werden bijgehouden. Vertrok je, dan rekende je die kaart af bij de kassa. ,,Zo’n systeem hanteerden we ook in Rolde en dat werkte prima’’, aldus Lutke. De zeventiger pakt zijn iPad en toont enkele oude, in de discotheek gemaakte foto’s. Op een van de afbeeldingen is Piet Veerman te zien, op een andere George Baker: twee van de artiesten die Lutke naar Ter Apel haalde om op te komen treden.
Johan Lutke (rechts) met zanger Piet Veerman. Foto: Collectie Johan Lutke
,,Piet Veerman kwam de eerste keer met zijn geluidsman, maar daarna nam hij zijn vrouw ook mee en vervolgens andere leden van zijn familie. Puur omdat hij het bij ons zo gezellig vond.’’ Kwam er een artiest, dan kon Lutke het niet laten om ook zelf het podium te betreden om te gaan zingen. ,,Ik kwam uit de muziekwereld. Voordat ik in de horeca ging werken, zat ik in de band Black Lake.’’
De naam van de disco dook ook ver buiten de streek op, in het Olympisch Stadion in Amsterdam. ,,Ging ik naar Europacupwedstrijden van Ajax, dan nam ik een spandoek mee met daarop de naam Bermuda’’, grijnst Lutke.
Tranen in de ogen
Het ging allemaal crescendo met het bedrijf, tot de nacht van 14 op 15 december 1993. Lutke herinnert zich die nacht nog alsof het gisteren was. ,,Mijn vrouw en ik lagen te slapen en opeens werd er thuis bij ons keihard op de ramen gebonsd. Het waren Henk Hameka en Bert Bakema, mijn rechterhand in Bermuda en een van de diskjockeys. ,Bermuda staat in brand, Bermuda staat in brand’, schreeuwden ze. Mijn vrouw en ik schoten zo snel als we konden in de kleren en reden naar Ter Apel. Toen we daar aankwamen, zagen we het meteen: er was geen redden meer aan. Ik stond erbij, met tranen in de ogen.’’
Nadat het nieuws zich had verspreid, waren er meisjes uit Exloo die bij resten van de disco een krans legden. Zij dachten net als veel andere discogangers dat het Bermuda-vertier voorgoed voorbij was. Maar dat bleek niet het geval. Lutke zat nog dezelfde week aan tafel bij burgemeester Herman Euverink van de gemeente Vlagtwedde.
,,Ik zei tegen hem: ‘Wat denkt u ervan als ik op het terrein bij Bermuda een grote tent neerzet, zodat we in afwachting van de nieuwbouw door kunnen gaan met het bedrijf? Euverink keek mij aan en zei: ,Wanneer zou je willen beginnen?’ Ik antwoordde: ,Morgen’. Euverink vond het goed en binnen de kortste keren stond er een enorme tent die ingericht werd als disco. Het was voor ons dé manier om ons publiek aan ons te blijven binden.’’
Veertien bars
Begin mei 1994 was het dezelfde Euverink die de eerste paal van het nieuwe pand van Bermuda de grond in sloeg: een onderkomen met drie verspringende verdiepingen en maar liefst veertien bars. Toen alles klaar was, kwam George Baker naar Ter Apel om de heropening luister bij te zetten.
Johan Lutke met George Baker. Foto: Collectie Johan Lutke
In 2003 trok Lutke zich terug uit de zaak en nam zijn zoon Bas de leiding over. Het was de periode waarin grote disco’s minder populair werden, een trend die zich ook in Ter Apel verder voortzette.
Na Lutke junior, die de zaak in 2006 verkocht, kwamen nog twee andere uitbaters op de zaak. In 2013 herhaalde de geschiedenis zich. Opnieuw een grote brand bij Bermuda. Maar dit keer kwam er geen grote tent en later nieuwbouw voor in de plaats. Wat wel bleef, zijn de mooie herinneringen. Johan Lutke: ,,Dat mijn vrouw en ik er nog zo vaak op worden aangesproken, zegt natuurlijk wel iets. Dat Bermuda ook voor heel veel andere mensen echt iets bijzonders was.’’