Wessel van Keuk exposeert zijn mooiste wielerfoto's langs het EK-parkoers in Zwiggelte. Foto: Marcel Jurian de Jong
Wessel van Keuk fotografeerde wielrenners in alle uithoeken van de wereld. De liefde bracht de geboren Amsterdammer (63) tweeënhalf jaar geleden naar Zwiggelte. In het plaatselijke dorpshuis exposeert Van Keuk rond het EK wielrennen zijn beste werk.
Van Keuk was present in de aansprekende klassiekers en grote rondes. Achterop de motor of aan de finish. Ze flitsten allemaal aan zijn lens voorbij: van Joop Zoetemelk en Gerrie Knetemann tot Lance Armstrong en Wout van Aert. Fotograferen doet hij tegenwoordig niet meer. In 2015 stopte hij ermee. „Het was mooi geweest”, zegt hij.
Maar toen vorig jaar het Europees kampioenschap wielrennen Drenthe naderde (van 20 tot en met 24 september), kwamen dorpsgenoten uit Zwiggelte met zijn carrière op de proppen. „Ze zeiden: ‘misschien moet je je wielerfoto’s gaan exposeren’. Nou, zo is het dus gekomen.”
Quiz
Hoe hoog is de VAM-berg? Wie is de laatste Drentse etappewinnaar in de Tour de France? In welke Drentse gemeenten starten de EK-wedstrijden?
Zomaar enkele vragen zoals je die kunt tegenkomen bij de Drentse EK-wielerquiz op vrijdagavond 22 september in Brasserie Cornelis te Dalen.
De quiz wordt georganiseerd door Erik Bulle en wat vrienden. Zij geven het cafégedeelte van Cornelis – toch een begrip in wielerminnend Drenthe – na de recente overname (en in afwachting op verdere invulling) weer wat kleur op de wangen.
„En overal zie je van zulke quizzen, dus wij dachten dat zo’n wielerquiz rond het EK wel wat kon zijn”, zegt Bulle, zelf wielerliefhebber. Vandaar dat hij de groeiende animo met blijdschap tegemoet ziet, net als de wielerclubjes die op zondagochtend de weg naar Cornelis weer weten te vinden. „Als het appelgebak goed is, komen ze vanzelf weer terug.”
Ze zijn blij dat de organisatie staat, maar voor ze plaatselijke wielergrootheden als Lieke Nooijen en Karsten Kroon benaderen voor een rol willen ze nog even afwachten. „Maar het zou mooi zijn, als ze toevallig in de buurt zijn”, zegt Bulle voorzichtig.
De naam Karsten Kroon is ook gevallen bij de organisatie rondom andere wielerfestiviteiten in Dalen, zoals de Dikke Banden Race (vrijdag) en de wielerclinics van Jumbo-Visma (woensdag en donderdag). „Wie weet lukt het nog, maar Maar Kroon weet zich goed te verstoppen”, lacht Sabine Blaauwgeers, een van de initiatiefnemers in het dorp.
Blaauwgeers staat aan de wieg van het feestprogramma, met ook bijvoorbeeld smoothie-fietsen (waarbij kinderen al trappend hun eigen fruit blenden) en een heuse ‘levende vlag’ van 360 basisschoolkinderen die langs de route de vaderlandse driekleur kleur geven. En dan is er morgenavond ook nog een wielercafé met Nooijen. „Dalen wordt weer een echt wielerdorp. Je kunt er niet meer omheen”, weet Blaauwgeers zeker.
Tijdens het EK zijn honderd werken van Van Keuk te bewonderen in het dorpshuis. Langs de EK-route door het dorp zijn bouwhekken geplaatst met daarop doeken van 3 bij 2 meter met speciaal geselecteerde foto’s. „Fred Rompelberg in 1986 op het Rode Plein, Laurens ten Dam na die beroemde valpartij in de Tour en Hennie Kuiper die in 1986 Milaan-Sanremo won.”
Dikke Banden Races, grote tv-schermen, wielerclinics, artiesten, meerdere kunstwerken langs de route, een kinderdoolhof, een toertocht en het Wielertheater Onderweg: er wordt nogal wat georganiseerd rond het EK wielrennen in Drenthe. Van Norg tot Hoogeveen en van Gieten tot Meppel: is elke doorkomstplaats is wel íets te doen.
„Machtig mooi”, zegt Reint Jan Auwema, die in Norg als contactpersoon geldt. Hij refereert aan veertien jaar geleden, toen ‘zijn’ dorp doorkomstplaats was van de Ronde van Spanje. „Ik heb die dag in Norg nog nooit zoveel mensen bij elkaar gezien. Wát een feest.”
Hij wil er maar mee zeggen dat het een gemiste kans is als je er als dorp níks mee doet. De businessclub Norg – bestaande uit zo’n vijftig ondernemers – ondersteunt de happening dan ook van harte. Wielerdorp Norg (bekend van de Veldslag en de Slag om Norg) zet op de avond voor de EK-profwedstrijd het Wielertheater Onderweg op de agenda. Een reizend circus van (veelal noordelijke) wielrenners die een avondje vermaak biedt.
In Norg schuiven bijvoorbeeld Erik Dekker, Gert Jakobs en niemand minder dan oud-Tourwinnaar Joop Zoetemelk aan bij spreekstalmeester Gio Lippens.
Vanuit haar rol bij Op Fietse van de provincie Drenthe coördineert Bianca Nagengast het randprogramma rond het EK. „Of het net zo’n groots feest wordt als toen met de Vuelta weet ik niet, maar ik weet wel dat Drenthe zich neerzet als de fietsprovincie.”
Aan de vooravond van de profwedstrijd, op 21 september, is er een heus wielercafé met de oud-profs Michiel Elijzen en Peter Zijerveld, wielercommentatoren Gio Lippens en Sebastiaan Timmerman en fotograaf Klaas Jan van der Weij. En hijzelf.
Liefde op het eerste gezicht
Van Keuk praat honderduit, nog altijd in plat Amsterdams. Zijn verhuizing van Rijswijk naar Zwiggelte noemt hij „de beste beslissing van zijn leven”. En Marian ten Brink is het geschenk dat ten grondslag lag aan dat besluit. De twee ontmoetten elkaar in 2020 via internet. „En geloof het of niet: vanaf het moment dat we elkaar zagen, wisten we het. Liefde op het eerste gezicht”, kijkt Van Keuk terug. „Ik dacht: het bestaat niet, maar het bestaat echt.”
Hij verkoopt zijn huis in Rijswijk en verhuist naar het Drentse platteland. „Alle stukje van de puzzel vallen op de juiste plek. Zo mooi hier, zo rustig ook. Kijk, veertig jaar geleden had ik hier misschien niet willen wonen, maar nu? Echt, beter kan niet. Je kan gewoon je deur open laten staan hier.”
En bovendien snijdt het mes aan twee kanten. „Het dorp is ook blij met mij”, lacht Van Keuk. „Ik sta nu een plaatselijke boerderij te schilderen. Ik wilde het rustig aan doen, maar toen ze hier wisten dat ik schilder was…”
Juist het feit dát hij schilder was, droeg Wessel van Keuk jarenlang bij zich als een geheim. De Amsterdammer leefde in twee totaal gescheiden werelden. Hij leidde een dubbelleven: in de een was hij de wielerfotograaf, in de ander was hij schilder in het mondaine Monaco, in dienst van een Franse binnenhuisarchitecte. Met de ‘groten der aarde’ in de klantenkring: Formule 1-coureurs, voetballers, de koninklijke familie, Karl Lagerfeld. „Tsja, en die wilden natuurlijk geen fotograaf in huis”, kijkt Van Keuk terug. En van de andere kant wilde hij niet dat zijn schildersleven hem zou achtervolgen in en rond het wielerpeloton. „Dan zou iedereen me zien als een echte amateur.”
Vandaar dat hij zijn naam steevast weghield bij de credits onder zijn foto’s. „Ik vond het prima. Bekend hoefde ik niet te worden. Ik vond het leuk om te doen. Ik heb mijn hele leven gedaan wat ik leuk vond. En dat doe ik nog steeds trouwens.”