De grootscheepse controle in 2022 op parken rond het Ermerstrand in Erm. Foto DvhN
De gemeente Coevorden maakt ruim baan voor de komst van een complex waar maximaal driehonderd arbeidsmigranten onderdak krijgen. Waar is nog niet bekend, wel wordt binnen enkele maanden uitsluitsel verwacht.
Coevorden heeft onlangs voorwaarden bepaald waaraan zo’n complex moet voldoen. De gemeente gaat namelijk niet zelf bouwen, maar laat dat over aan de markt. ,,We hebben contacten met ondernemers die daarvoor serieuze belangstelling hebben’’, zegt wethouder Steven Stegen (BBC2014).
‘Twee vliegen in één klap’
Het gaat daarbij onder andere om het bedrijf dat arbeidsmigranten plaatst in chalets op vakantiepark Ermerstrand in Erm. Die huisvesting is de gemeente een doorn in het oog, want dat park is volgens Coevorden enkel bedoeld voor recreatie. Arbeidsmigranten moeten net als mensen die er permanent wonen hun boeltje pakken, maar heel hard loopt dat uitzetbeleid nog niet. Stegen: ,,Als we deze arbeidsmigranten overgeplaatst krijgen naar een nieuw onderkomen, slaan we twee vliegen in één klap.’’
Volgens voorzichtige schattingen van enkele jaren geleden werken in de gemeente Coevorden 700 arbeidsmigranten, maar het zou Stegen niet verbazen als dat er inmiddels honderden meer zijn. Ze worden niet geregistreerd en waar ze wonen is vaak onduidelijk. Een deel waarschijnlijk vlak over de grens, waar boerderijen zijn omgebouwd tot wooncomplex voor arbeidsmigranten. De enige legale plek waar ze in de gemeente Coevorden gehuisvest mogen worden, is het vakantiepark aan De Kamp in Gees. Bij een controle vorig jaar bleken arbeidsmigranten op parken in Erm vooral buiten de gemeente Coevorden te werken.
Uitbuiting ligt op de loer
In heel Nederland werken inmiddels zo’n 1 miljoen arbeidsmigranten, weet Rina Tuinstra van de gemeente Coevorden. ,,Er is zowel goede als slechte huisvesting. In veel gemeenten is die illegaal, omdat beleid ontbreekt waar arbeidsmigranten mogen wonen. Coevorden heeft dat nu wel geregeld.’’
Werk en woonruimte werden vaak door hetzelfde bedrijf geregeld, doorgaans het uitzendbureau. Bij zo’n situatie ligt uitbuiting op de loer, omdat werknemers voor zowel wonen als werken afhankelijk zijn van één firma. Werken en wonen via één bedrijf is nu niet meer toegestaan. ,,Arbeidsmigranten wonen bovendien vaak dicht op elkaar, in snel wisselende samenstellingen en met weinig privacy’’, zegt Tuinstra.
Om aan die situatie iets te doen wil Coevorden samen optrekken met de gemeenten Hoogeveen, Emmen, Borger-Odoorn en Hardenberg. ,,We moeten voorkomen dat in een complex in Coevorden vooral arbeidsmigranten komen te wonen die niet in deze regio werken’’, zegt Stegen. ,,Daarom hebben we bepaald dat minimaal 85 procent van de migranten aan de slag moet zijn in één van de gemeenten waarmee we willen samenwerken.’’
Beheerder
Om arbeidsmigranten legaal te laten wonen in zo’n onderkomen heeft Coevorden nog meer voorwaarden vastgesteld. Zo moet er een beheerder op het complex komen en moet de doelgroep zich registreren bij de gemeente.
Hoe zo’n complex eruit komt te zien is aan de initiatiefnemer. Het kan in afgetimmerde ruimten in een nu nog leegstaand bedrijfspand, in units zoals Oekraïners in de nieuwbouwwijk Ossehaar in Coevorden of in onderkomens die er net iets meer uitzien als een huisje.
In Luttelgeest in de Flevopolder wonen arbeidsmigranten in deze onderkomens. Foto: Niels de Vries
In Hoogeveen is het terrein van de voormalige graanfabriek van Agrifirm in beeld voor de huisvesting van 420 arbeidsmigranten in 162 studio’s. Buurtbewoners protesteerden tegen de plannen, vanwege vrees voor overlast.
Strijd om arbeidsmigrant
De concurrentie om arbeidsmigranten neemt toe. ,,Door vergrijzing en economische groei zijn er steeds meer internationale arbeidskrachten nodig in Nederland’’, zegt Rina Tuinstra van de gemeente Coevorden. ,,In bijvoorbeeld Duitsland neemt de arbeidskrapte ook toe, dus daar concurreert Nederland eveneens mee.’’ Tuinstra verwacht dat na vooral Oost-Europeanen straks ook Aziatische werklieden in beeld komen voor tijdelijk werk in Nederland. Bedrijven hechten volgens wethouder Steven Stegen steeds meer waarde aan goede huisvesting voor hun buitenlandse werknemers.
Het terrein van Agrifirm in Hoogeveen is in beeld voor 420 arbeidsmigranten. Foto: Gerrit Boer
Ook in Coevorden valt gezien de ervaringen elders verzet uit de buurt te verwachten. De grote vraag is waar zo’n complex komt. De gemeente wil maximaal driehonderd bewoners toestaan voor een onderkomen in Coevorden zelf. In een notitie worden ook Dalen en Schoonoord genoemd. ,,Niet dat daar al plannen zijn, maar het zijn grotere plaatsen met meer faciliteiten dan andere dorpen’’, zegt Tuinstra. Voor zo’n complex in bijvoorbeeld Dalen of Schoonoord hanteert de gemeente een maximum van tweehonderd bewoners.
In Heerenveen zijn arbeidsmigranten gehuisvest in gestapelde units. Foto: DvhN
Stegen denkt dat de komst van zo’n complex goed valt uit te leggen aan de buurt. ,,Juist ook omdat we allerlei voorwaarden hanteren, zoals een beheerder die 24 uur per dag aanwezig is. We zullen open zijn in de communicatie met omwonenden. Ze krijgen inspraak in bijvoorbeeld de bouw en de inrichting van het terrein.’’