Wat als Romeo eigenlijk ook Julia wil zijn? Shakespearetheater Diever steekt hét klassieke liefdesverhaal in een nieuw jasje

Het is misschien wel het meest bekende liefdesverhaal ooit geschreven: Romeo en Julia van William Shakespeare. De ingrediënten? Een romantisch balkonnetje, vechtende families, verliefde pubers en een tragisch einde. Het is al tal van keren verteld en herverteld, maar dat weerhoudt artistiek leider en regisseur Jack Nieborg van Shakespearetheater Diever er niet van om het nog eens op te dissen. In een ander jasje.

,,Het is de derde keer dat ik dit verhaal bewerk’’, zegt Nieborg. Zo heeft hij het ooit eens door bejaarden laten spelen. ,,Romeo en Julia leent zich voor heel veel verschillende invalshoeken. Zo zijn er theorieën dat de vader van Romeo zo fel tegen de liefde tussen zijn zoon en Julia is, omdat hij ooit is vreemdgegaan met de moeder van Julia en de twee dus halfbroer en -zus zijn.’’

Voor deze voorstelling gooit hij het over een andere boeg. Romeo en Julia zijn in dit stuk, dat op 3 maart in première gaat, dezelfde persoon (gespeeld door Leon van Esveld). Hij, of zij, probeert twee dingen tegelijk te zijn in een wereld waarin mensen juist moeten kiezen; een Montecchi of een Capuletti, goed of fout, man of vrouw.

Eén personage dus. Zijn er wel vechtende families? Ja, zegt Nieborg. Die zijn er. Want Romeo is verliefd op Rosalinde én op Paris. En dus zijn er nog steeds romantische spanningen en betrokken boze bloedverwanten.

Het is niet zo dat Nieborg per se geïnspireerd werd door de aandacht voor actuele onderwerpen als seksualiteit en gender. ,,Mensen associëren vaak zelf wat ze zien in het theater met de actualiteit. Een paar jaar terug kon je geen stuk maken zonder Donald Trump erin te herkennen. Zo werkt theater.’’

Doel van de voorstelling is volgens Nieborg laten zien dat het belangrijk is om naar jezelf te luisteren en voor jezelf te kiezen. En dat dingen, zoals verliefd zijn op twee mensen tegelijk, naast elkaar kunnen bestaan. Het theaterstuk is nog steeds een tragedie. ,,De grap lonkt altijd’’, zegt hij. ,,Ik heb er echt op gelet dat het geen klucht is geworden.’’ Daar leent de invalshoek zich niet voor, denkt hij.

Het is overigens niet de eerste keer dat hij een voorstelling bewerkt zodat het beter bij de huidige tijd past. Zo moest Nieborg voor De Koopman van Venetië, het grote zomerspektakel van vorig jaar, aan de bak met het Joodse personage Shylock: een brute schurk. Uiteindelijk werd Shylock een ander type. Een Jood als mens, maar geen karikatuur.

Of hij bang is voor commentaar nu hij het klassieke liefdesverhaal in zo’n modern jasje steekt? Niet echt en hij hoopt ook dat dat niet komt. ,,Ik bevind me zelf ook in een soort Alice in Wonderland’’, zegt hij lachend. ,,Soms carpool ik met jonge acteurs van en naar Diever. De discussies die dan over dit soort onderwerpen gevoerd worden zijn heel interessant.’’

Nieborg is sinds 1999 betrokken bij het Shakespearetheater. Dik twintig jaar dus. Hij is niet alleen regisseur en artistiek leider, hij vertaalt de woorden van Shakespeare ook zelf. Toch is hij the bard with the beard na al die jaren nog lang niet zat. ,,Ik krijg alleen maar meer zin om voorstellingen die we al eens hebben gedaan, beter over te doen. Zeker nu we een paar jaar geleden de publieksopstelling hebben veranderd in Diever.’’ Het toneel bevindt zich in het midden, tussen twee delen publiek in. De acteurs spelen twee kanten op. ,,Dat biedt zoveel mogelijkheden dat ik een paar grote voorstellingen graag nog eens wil maken.’’

Romeo en Julia wordt gespeeld in het Globetheater, het kleine overdekte theater in Diever met plek voor zo’n 150 bezoekers. De cast bestaat uit zeventien mensen, van wie een deel afkomstig is van de jongerenopleiding van het Shakespearetheater; een eigen kweekvijver. Met de kaartverkoop gaat het goed, al noemt Nieborg geen cijfers.

De grote zomerproductie is dit jaar Antonius en Cleopatra. Het is de eerste keer dat dat stuk van Shakespeare in Diever wordt opgevoerd. Of dat verhaal ook in een nieuwe jas wordt gehesen? ,,Niet echt. Cleopatra is een heel fijn personage voor een voorstelling: heel theatraal.’’