Joost Klein voordat werd besloten dat hij niet mee mocht doen aan de finale. Foto: Jessica Gow / ANP
Alle glans is verdwenen van het Nederlandse songfestivalavontuur in Malmö na het incident rond Joost Klein en de diskwalificatie die daarop volgde. Europapa had alles in zich om een succesnummer te worden als een van de meest gestreamde en bekeken inzendingen dit jaar. Na de halve finale van donderdagavond werd het vrolijke nummer op Spotify een instant hit. Nu hebben Joost én Nederland een kater, zonder een leuke avond te hebben gehad. Hoe kon het zover komen?
De eerste finaledag, vrijdag, begon zo mooi. Klein deed mee met de vlaggenparade, de gebruikelijke opening van de avond waarbij alle artiesten even het podium oplopen. Nederland kreeg startpositie vijf toegewezen in de finale.
Het zouden zijn laatste stappen op het podium zijn. Nog geen kwartier na de vlaggenparade werd Klein te kennen gegeven dat hij niet meer mee mocht doen vanwege een voorval. De rekwisieten van de Nederlandse act werden nog op het podium gezet, maar plotseling werden ze weer weggehaald. ’Change of plan’, zo werd er gecommuniceerd.
’Disproportioneel’
Organisator EBU stelt dat Klein een medewerker van het Songfestival heeft bedreigd en daarmee een onveilige werksituatie creëerde. Voor dat ongepaste gedrag, zo zegt de EBU, is bij het Songfestival geen plaats. De politie in Zweden heeft het over ’onrechtmatige bedreigingen’ door Klein.
De AvroTros noemt het een disproportionele maatregel en is in shock over het besluit. „We hebben uitgebreid met de EBU overlegd en oplossingen aangedragen”, zegt de omroep. Volgens commentator Cornald Maas stelt het incident nauwelijks iets voor. Hij is boos en noemt het niet alleen buiten proportie, maar ook een schandelijke maatregel. „Lang leve de toekomst van Eurovisie - not. Met deze EBU kan in de toekomst echt alles gebeuren.”
Na uren onduidelijkheid bleek zaterdag dat Joost Klein donderdagavond na zijn optreden een confrontatie heeft gehad met een cameravrouw van de Songfestivalorganisatie. „Tegen duidelijke afspraken in is Joost gefilmd toen hij van het podium kwam en zich moest haasten naar de greenroom”, zo zegt omroep AvroTros in een verklaring. „Op dat moment heeft Joost herhaaldelijk aangegeven niet gefilmd te willen worden. Daar werd geen gehoor aan gegeven. Dat leidde dat tot een dreigende beweging van Joost. Hierbij heeft Joost de vrouw niet aangeraakt. Een maatregel tot uitsluiten staat in onze ogen niet in verhouding tot het incident.”
’Confrontatie met fotografe’
Frustratie, stress en druk van buitenaf lijken de afgelopen dagen grip te hebben gekregen op Klein. Aan zijn ouders, die hij op 12- en 13-jarige leeftijd verloor, beloofde hij ooit mee te zullen doen aan het Eurovisie Songfestival. Die belofte wilde hij deze week inlossen en dat is maar deels gelukt. Het lied Europapa was een eerbetoon aan zijn ouders en dat was het optreden in Malmö ook.
Maar sinds zijn aankomst in de Zweedse stad lijkt de liefde voor het Songfestival onder druk te staan. In de afgelopen dagen leek de ergernis van Joost over het evenement te groeien.
Mopperen over de regels
De eerste week in Malmö vond de eigenzinnige Klein niet zo leuk, zei hij een paar dagen geleden nog tegen de aanwezige Nederlandse pers. Waar dat aan lag, liet de 26-jarige Fries in het midden, maar al snel begon hij te mopperen over de vele regels die het Eurovisie Songfestival met zich mee brengt.
Wie meedoet aan het Songfestival krijgt een groot podium, maar er zijn allerlei restricties en voorschriften waar optredens aan moeten voldoen. En dan verlangt omroepkoepel EBU ook nog medewerking aan allerlei verplichte filmpjes en evenementen. Deelnemers moeten zich onderwerpen aan de hele reeks regels en protocollen.
Drama voor Joost
Voor Joost is wat er nu gebeurt een drama. Het perfecte eerbetoon aan zijn ouders ligt aan gruzelementen. En voor het festival is het verdrietig, er is al zoveel commotie dit jaar.
Het publiek in de zaal was zowel vrijdagavond als zaterdagmiddag zeer teleurgesteld over het wegblijven van de Nederlandse deelname. Het boegeroep tegen Israël was peanuts vergeleken bij wat te horen was toen werd aangekondigd dat Joost Klein niet op mocht treden.
’Geen eerlijk proces’
„Het voelt alsof Klein bij verstek is veroordeeld, zonder dat er een eerlijk proces is geweest. Een aanklacht is kennelijk voldoende om een deelnemer uit te schakelen”, zei een teleurgestelde bezoeker van de middagshow.
Het is niet alleen Nederland dat overhoop ligt met de EBU. United By Music is de slogan van het Eurovisie Songfestival. Vier andere landen - Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Zwitserland- waren vrijdagavond in gesprek met de EBU over hun onvrede en overwogen zich terug te trekken. In het geval van Ierland betrof het klachten over de deelname van Israël.
