Barbara Stok op haar volkstuin in Groningen, een van haar inspiratiebronnen. Foto NTR/Frank Wiering
De documentaire ‘Barbara Stok – Hoe goed te leven’ laat zien hoe een stripmaker uit Groningen al denkend en tekenend haar weg zoekt. Of ze die ook vindt, is 5 december te zien op NPO2.
„Dit is het kleine huisje in Groningen dat je hebt getekend?” vraagt Frank Wiering aan Barbara Stok. „Ja, met dat ballonnetje met die uitspraak van Epicurus: ‘Niets is genoeg voor wie wat genoeg is weinig vindt’,” zegt Stok. „Dat is mijn motto.”
Filmmaker Wiering maakte een documentaire over de stripmaker uit Groningen die haar internationale doorbraak beleefde met de graphic novel Vincent en in 2021 haar magnum opus afleverde met De filosoof, de hond en de bruiloft over de vrouwelijke filosoof Hipparchia.
Gewoon geluk wilde Wiering zijn film noemen. De NTR maakte er Hoe goed te leven van. Het is een vraag die Stok zich vaak stelt. Dus is het logisch dat haar verhalen daar over gaan.
Een kunstenaar die schipperend door het leven gaat
Wat volgt is een respectvol portret van een kunstenaar die schipperend door het leven gaat. Stok twijfelt over de juiste keuzes in de supermarkt én over de vraag of ze het vliegtuig moet nemen naar landen waar haar boeken verschijnen. Vincent is achttien talen verschenen.
Wiering gaat met haar mee naar een prijsuitreiking in Groningen, naar stripbeurzen in Zwitserland en Spanje en naar een klimaatdemonstratie in Den Haag. „We zijn overduidelijk verkeerd bezig”, zegt ze. „We zitten gevangen in een systeem dat niet deugt. Toch laten we het gebeuren.”
Op haar volkstuintje vraag ze zich af wat de mens het recht geeft de natuur naar zijn hand te zetten. „We moeten iedereen goed behandelen, ook dieren en planten. Op mijn tuintje trek ik onkruid op. Dat plantje heeft zoveel moeite gedaan om van een zaadje naar de zon te klimmen. Het zal wel denken: daar heb je die beul.”
‘Je moet er toch een keer doorheen’
Haar strips zijn ontleend aan echte gebeurtenissen en ware gevoelens. Zoals aan die keer dat ze moest schuilen voor de regen. Het was de periode waarin ze treurde om haar onvervulde kinderwens. Na een uur dacht ze: ‘Je moet er toch een keer doorheen’. Het leidde tot haar favoriete strip, zegt ze.
Ze ontdekte dat de filosofie van de Stoïcijnen troost kan bieden. Je gedachten onder de loep nemen. Je gevoel bevragen. Dat haalt de scherpe randjes eraf. Door meer helderheid te verkrijgen kun je beter besluiten wat je te doen staat.
Momenteel werkt Stok aan nieuw boek vol filosofie. Ze hoopt er vooral jongeren mee te bereiken. „Dat ze leren dat twijfel goed is. Juist nu veel mensen vastzitten in hun meningen en zeggen ‘Zo zit het’ is het prima om te twijfelen. En vragen te blijven stellen. En open te staan voor dat het misschien anders zit dan jij denkt.”
Dan citeert ze Socrates: ‘Van alle strijd op aarde, is onderzoeken van wat goed is de belangrijkste strijd die er is.’
Strips – wie is er niet groot en wijs mee geworden?
Het uur van de wolf
De documentaire Barbara Stok - Hoe goed te leven van Frank Wiering is 5 december om 22.35 uur te zien in Het uur van de wolf op NPO 2.
