Ed Perkins maakte 25 jaar na de dood van prinses Diana de documentaire 'The princess': 'Voor mij is het interessante wat Diana’s verhaal zegt over ons allemaal' | interview
Tijdschriftenrek met afbeeldingen Princess Diana. Foto: Michael Dwyer / Alamy Stock Phot
Documentairemaker Ed Perkins (‘Tell me who I am’) was 11 jaar toen prinses Diana door een auto-ongeluk om het leven kwam. Zijn archiefdocumentaire ‘The princess’ is 25 jaar later een antwoord op de verwarring die hij destijds voelde over de publiekelijke uitbarsting van rouw.
Ed Perkins’ archiefdocumentaire schetst een beeld van de mediagekte rondom prinses Diana. Daarbij is de focus niet Diana zelf, maar de obsessie van het publiek en de media met het sprookje en uiteindelijk de tragedie van prinses Diana.
Diana overleed op 31 augustus 1997 als gevolg van de verwondingen die ze opliep bij een auto-ongeluk in de Pont de l’Alma-tunnel in Parijs. Haar auto werd gevolgd door opdringerige paparazzi. Daarnaast was de bestuurder van de auto dronken.
,,Ik had het gevoel dat veel films, vooral de documentaires die over Diana zijn gemaakt, een beetje inwendig waren, dat ze haar psyche proberen te begrijpen. Dat is interessant – er zijn films die dat heel goed doen – maar het gaat onvermijdelijk gepaard met speculatie.’’
,,Voor mij is het interessante niet wat het verhaal zegt over Diana, maar wat Diana’s verhaal zegt over ons allemaal. Ik wilde een film maken die als een spiegel fungeerde, die ons dwingt om onszelf moeilijke vragen te stellen over onze relatie tot Diana, tot de koninklijke familie en misschien wel de celebrity-cultuur in het algemeen. Wat was onze medeplichtigheid, bij gebrek aan een beter woord, in dit tragische verhaal?’’
,,Ik heb al heel lang het gevoel dat dit een van de bepalende verhalen van onze tijd is. Dat 25 jaar na haar dood Diana nog steeds elke maand op de voorpagina’s van de kranten staat. Er is een doorgaande fascinatie voor haar, en ik heb me afgevraagd of een deel van die fascinatie ermee te maken heeft dat velen van ons nog steeds worstelen met wat er gebeurd is en waarom, en wat onze rol hierin was.’’
Princess of Wales met landmijn in Angola. Foto: Kent Gavin
,,Aan de andere kant, ik heb Diana nooit ontmoet, maar haar verhaal voelt vreemd genoeg persoonlijk. Het is een deel geworden van het gesprek over wie we zijn, in ieder geval in het Verenigd Koninkrijk.’’
,,Mijn film is geen tijdscapsule, maar een onderzoek naar de relatie tussen de media en Diana. De film vraagt: Waarom? Waarom gingen tientallen miljoenen mensen over de hele wereld de straat op toen ze in 1981 trouwde? Waarom ontleedden we alles wat ze deed, alles wat ze droeg, alles wat ze zei, overal waar ze ging? Waarom hadden we zo’n ongekende emotionele reactie toen ze stierf?’’
,,Ik denk dat er veel antwoorden op deze vraag zijn, die ik nu niet allemaal kan noemen. Ze was mooi op een kwetsbare manier. Een groot deel is ook dat ze een soort leeg canvas was. Iemand op wie mensen hun problemen en die van Engeland konden projecteren.’’
Princess Diana in het Witte Huis in Washington. Foto: Richard Ellis / Alamy Stock Phot
,,Merkte ik dat ik tijdens het maken van de film ook projecteerde? Ja, maar ik ben ook deel van het probleem. Ik richt mijn film in de eerste plaats tot mijzelf, en de manier waarop ik blijf projecteren op mensen in het publieke leven van vandaag. Toen we de duizenden uren aan archiefmateriaal bekeken bracht ik telkens stukjes beeldmateriaal naar mijn editors en zei: ik denk dat zij dit denkt, wat denken jullie? En zij zeiden dan: ik denk juist het tegenovergestelde. Dat was echt leerzaam.’’
,,In zekere zin is The princess een kritiek op de speculaties en de aannames van mensen. Doordat onze film volledig uit archiefmateriaal bestaat, konden we de camera van Diana afwenden en op ons allemaal richten. Daarom focust zo’n groot deel van de film niet op Diana, maar op de menigte.’’
,,We waren ons ervan bewust dat we beschuldigd kunnen worden van hypocrisie, van toegeven aan dezelfde speculaties die we kritiseren. Wat ik daarop zou zeggen is: ik ben geïnteresseerd in het verhaal om de redenen die ik heb uitgelegd, en als filmmaker is de enige manier waarop ik mijn punt kan maken door middel van een film. Ja, we gebruiken wat speculatief beeldmateriaal, maar bewust, om een groter punt te maken. Alleen door dat te gebruiken kunnen wij wijzen op de gevaren van het gebruik ervan. We willen het sprookje, maar tegen welke prijs en ten koste van wie?’’