‘The Mucha Experience’ belooft een overweldigende kijkervaring in De Buitenplaats in Eelde

Een jaar geleden verkeerde museum De Buitenplaats nog in verval. En moet je nu zien. Zaterdag opent het spectaculaire The Mucha Experience. Een tentoonstelling mag het niet heten, beter is om te spreken van een multimedia-ervaring.

De naam van de man waar het deze zomer in Eelde om draait, Alphonse Mucha (1860-1939), zal bij het grote publiek geen bel doen rinkelen. Zijn werk is daarentegen vermoedelijk wel bekend, vooraf van de affiches en reclame-uitingen die hij rond 1900 maakte waarna zijn zwierige en kleurrijke beeldtaal zich over de wereld verspreidde.

The Mucha Experience is oorspronkelijk bedacht in Parijs voor het Grand Palais Immersif aldaar en behelst een presentatie die zoveel mogelijk zintuigen wil prikkelen. Verwacht geen schilderijen, affiches en andere objecten, maar digitaal gestuurde projecties met veel bewegend beeld en geluid.

Bezoekers mogen zich daarin onderdompelen, soms met hallucinerend effect en het gevoel dat de vloer beweegt. Wel zo handig en veilig: dat kan staand, maar ook liggend.

,,De beleving is heel anders dan een traditionele tentoonstelling”, zegt Jet Sloterdijk, die als conservator kunst rond 1900 namens Drents Museum De Buitenplaats het Mucha-project in goede banen leidt. ,,We hebben voor deze techniek gekozen om ook een publiek aan te trekken dat niet zo snel naar het museum komt.”

The Mucha Experience is niet het eerste zogeheten immersieve project in Drenthe. De Van Gogh-tentoonstelling Op reis met Vincent bood eind 2023 iets vergelijkbaars. Destijds werden bezoekers eerst op de trein gezet zodat ze daarna konden uitstappen in een bewegend landschap ter voorbereiding op een expositie met schilderijen en werk op papier.

De ‘experience’ in Eelde valt in drie delen uiteen. Het eerste deel is een 27 minuten durende show waarin ter kennismaking een keuze uit de beroemdste affiches van Mucha worden getoond, gevolgd door een expose van de interieurs die hij schilderde voor de Wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs.

Aansluitend komen beelden voorbij van zijn magnum opus, het Slavisch Epos – twintig grote schilderijen die de geschiedenis, mythologie en cultuur van de Slavische volkeren verbeelden. De bijbehorende muziek is speciaal voor de gelegenheid gecomponeerd en bestaat uit een mix van hedendaagse elektronische klanken met citaten uit de muziek uit de tijd van Mucha.

Voor wie een beetje bekend is met de collectie kunst rond 1900 van het Drents Museum oogt de grafische stijl waarschijnlijk vertrouwd. Zoals zoveel kunstenaars van zijn tijd liet Mucha – spreek uit Moega – zich inspireren door ideeën over volkskunst, gestileerde natuur en vrouwelijke schoonheid. Bewust of onbewust worden ook de kunst van Laurens Alma Tadema en schoolplaten in herinnering geroepen.

Het tweede, meer biografische deel staat stil bij het kunstenaarschap en levensloop van de in Moravië, tegenwoordig Tsjechië, geboren Mucha. ,,Wat ik vooraf niet wist”, zegt conservator Sloterdijk, ,,is hoe hij gebruikmaakte van fotografie. Hij liet modellen naar zijn studio komen, fotografeerde hen en legde zo een beeldbank aan voor later gebruik.”

Deel drie laat de nawerking zien van Mucha. Met name zijn affiches werden in de jaren 60 herontdekt door ontwerpers die zich manifesteerden binnen de hippiebeweging en flowerpowercultuur. Psychedelische rockbands als The Grateful Dead deden er hun voordeel mee.

Ook daarna is hij blijven inspireren. Zijn invloed is anno 2025 terug te vinden in sciencefictionverbeeldingen, mangastrips, tatoeages, straatkunst, games en een televisieserie als Arcane. Fragmenten daarvan worden getoond in De Buitenplaats. Tot slot mogen bezoekers met behulp van touchscreentechnologie een eigen Mucha maken en mailen.

Ook al is het geen tentoonstelling in stricte zin, The Mucha Experience is de tweede grote expositie sinds De Buitenplaats van de ondergang werd gered door het Drents Museum en stichting Het Drentse Landschap. De vorige, Power to the flower, toonde eveneens Art Nouveau-kunst en bracht zo’n 25.000 bezoekers op de been. Dat aantal moet dit visueel spectaculaire project ook kunnen halen.