Het ene wit is het andere niet. Ervaar een witte weelde in Appingedam | Kunst kijken met Eric Bos

Is wit een kleur? Nee, zegt de kleurenexpert. Zeker wel, zegt de kunstenaar. Het ene wit is het andere niet. Daarom heet de expositie in Museum Stad Appingedam Kleurrijk Wit.

Als je twee witte voorwerpen naast elkaar zet, ontdek je het verschil. Elk wit heeft zijn eigen gevoelstemperatuur en karakter. Oudhollandse witte tegels worden ‘witjes’ genoemd omdat elke tegel net iets anders wit is dan de andere.

Op de tentoonstelling hangen bijvoorbeeld drie kleine schilderijen van Henk Helmantel van een wit kommetje en twee witte vaasjes tegen een witte achtergrond. Wit in wit geschilderd. Breekbaarheid, dat straalt het uit.

Verrassend is dat we in een vitrine met keramiek datzelfde porseleinen kommetje terugzien. In het echt. Het kommetje is eigendom van Helmantel en dat heeft hij in zijn atelier nageschilderd. Opvallend daarbij is: het wit van het echte kommetje is anders dan op het schilderij. In de vitrine wordt het belicht door een spotje, daardoor wordt het witter en begint het te stralen.

Wit is niet na te maken. In wit komen alle kleuren van de regenboog samen. Een wit object reflecteert bovendien de kleuren van de omgeving. Zet een rood voorwerp naast een wit voorwerp en het wit verandert in roze. Dus wat is zuiver wit?

Op de tentoonstelling kregen de wanden een stevige kleur om het wit van schilderijen en keramiek, maar ook van bruidsjaponnen, textiel en andere voorwerpen, goed te laten uitkomen.

Het mooie van kleur, ook van wit, is dat ze een bepaalde betekenis hebben. Wit staat vanouds voor zuiverheid en maagdelijkheid. Vandaar de witte bruidsjurken die te zien zijn op Kleurrijk Wit.

Maar ook is wit het symbool voor reinheid en hygiëne, en in sommige culturen voor rouw en dood. Wit straalt rust en sereniteit uit. Kortom, wit is een veelzijdige en avontuurlijke kleur en de vele mogelijke witnuances dagen kunstenaars vanouds uit.

Behalve servies en textiel is er op de expositie ook een schilderij te zien van Michael Reynolds (1933-2008), van een vrouw in bed. Dat is een bijzondere ervaring, want ze ligt daar met haar zwarte haar als contrast, in een witte nachtjapon in een witte weelde van lakens en kussens. Een knap staaltje schilderkunst.

Het is een kleine, mooi ingerichte tentoonstelling waar heel veel te zien is, in een opstelling die je als een wandeling door een witte wereld kunt ervaren. De variaties in wit zijn eindeloos.

Serviezen, uit been gesneden voorwerpen, een geschilderde stekelhoornschelp van Edgar Fernhout, bruidsschoenen, een sneeuwlandschapje met wilgen van Henk Helmantel waaruit blijkt dat zelfs sneeuw niet zuiver wit is.

Elk wit heeft iets unieks. Het ene is afstandelijk, het andere geruststellend. Je kunt zelfs spreken van koelwit en warmwit. Als je na afloop thuiskomt zien je witte spullen er ineens anders uit.

www.facebook.com/ericrhbos