Het Adamo Kwartet gaf zondagmorgen een 'zonsopkomstconcert' bij de Onlanderij. Foto: Peter Wassing
Zeven uur ‘s morgens is een prima tijdstip voor een klassiek concert in de buitenlucht. Althans, die indruk ontstond zondagochtend bij De Onlanderij in Eelderwolde.
Zo’n 170 mensen waren op het ‘zonsopkomstconcert’ van het Aurora Festival afgekomen. ,,Deze grap is een beetje uit de hand gelopen”, constateerde festivalcoördinator Harrie de Vries. ,,Ik vrees dat er mensen moeten staan.”
Het grootste kamermuziekfestival van Noord-Nederland bestaat 25 jaar en heeft zijn naam veranderd. De Russische tsaar Peter de Grote is ingeruild voor de Romeinse godin van de dageraad en dat moest gevierd worden bij het aanbreken van de dag. ,,De mensen van De Onlanderij kwamen op het idee om er een ontbijt bij te serveren”, zegt De Vries. ,,Dat was donderdag al volgeboekt. Toen heb ik maar wat extra programma’s afgedrukt.”
Opwaaiende bladmuziek
Het Adamo String Quartet, bestaande uit vier studenten van het Prins Claus Conservatorium, speelde zondagmorgen vroeg twee delen uit het Sonnenaufgang-kwartet van Joseph Haydn en Vistes al mar (‘zeegezichten’) van de Spanjaard Eduard Toldrà. Daarna lieten ze een voorproefje horen van het concert dat ze zondagmiddag in de Young Masters-serie van het festival zouden spelen.
Het Peter de Grote Festival heeft een nieuwe naam.
De zon was overigens al ruim een uur op en scheen vrolijk door het bladerdak toen de vier begonnen, maar dat mocht de pret niet drukken in natuurgebied De Onlanden. De opwaaiende bladmuziek waar de celliste mee worstelde, paste goed bij de ontspannen sfeer. Achter de musici schoven een vroege fietser en hardloper door het decor, terwijl een vogel commentaar leverde vanuit de bomen.
Tegendraadse dingen
Dat de vier jonge vrouwen (drie uit Spanje en één uit Portugal) besloten hadden om juist het deel uit Haydns kwartet waarin de zon muzikaal opkomt níet te spelen, wekte verwondering. ,,Dat kent iedereen toch al”, vertelde celliste Laura de Armas na afloop. ,,Wij zijn geen mainstreamkwartet en doen tegendraadse dingen.”
Dat bleek ook uit de keuze voor de drie Vistes al mar. ,,Wij associëren zonsopkomst met de zee”, zei De Armas tegen het publiek. ,,Vandaar.” Bij het eerste deel, Costa Brava, hoorde je de zon inderdaad twinkelen op de golven, maar bij het tweede deel, Nocturno (‘nachtstuk’) leek die associatie toch wat... nou ja, inderdaad: tegendraads.
‘Er was een pot met geld’
De nieuwe naam van het festival kwam zaterdag ook ter sprake in Valthermond, waar het 25-jarig bestaan van het festival gevierd werd met een pianomarathon. Verdeeld over drie concerten werden louter 25ste werken van 14 componisten gespeeld in d’Rentmeester, de vroegere concertboerderij Onder de Linden van Rian de Waal en Marion van den Akker.
,,Het is een mooie naam”, constateerde Rineke Smilde, die in 1997 het Peter de Grote Festival oprichtte en het kamermuziekfestival leidde tot Rian de Waal het in 2007 van haar overnam. ,,Het kan alleen wel overkomen alsof het een nieuw festival is. De keuze voor ‘Peter de Grote Festival’ was destijds overigens vooral strategisch: er was een pot met geld in het kader van Peter de Grote Jaar.”
Smilde is blij dat het karakter van het festival al die jaren hetzelfde is gebleven. ,,Onbekende werken in combinatie met bekendere, op bijzondere locaties. En altijd met veel kwaliteit. Het is echt een festival om trots op te zijn. Ik kom er nog altijd heel graag. Het is eigenlijk een grote familie.”
Bloemen werden hergebruikt
Makkelijk waren de beginjaren niet, vertelde Smilde. ,,Het was een lastige tijd, vooral financieel. Mensen zeiden tegen me: ‘Waar begin je aan?’ We hadden nergens geld voor. De bloemen die na een concert aan de musici werden uitgereikt, werden daarna weer ingenomen om de volgende dag opnieuw te kunnen gebruiken. Later raakten mensen trots op het festival en wilden ze erbij horen.”
Tobias Borsboom is sinds 2019 lid van de festivalfamilie. ,,Het leuke is dat je stukken speelt die je anders nooit zou spelen.” Zaterdag in Valthermond speelde de pianist een jeugdwerk van Mozart (KV25) en delen uit het opus 25 van Theodor Kirchner en Eugene Goossens. ,,Die had ik alle drie nog niet eerder gespeeld. Vooral dat stuk van Goossens is erg de moeite waard.”
Schönberg en Hauer
Sinds Paul Komen het festival leidt (hij volgde in 2011 De Waal op), is de programmering nog avontuurlijker geworden, waarbij ook ‘moeilijke’ muziek niet wordt geschuwd. Zo speelde Itxaso Etxeberria Jaurrieta, een oud-student van Komen, zaterdagmiddag de Suite voor piano van muziekvernieuwer Arnold Schönberg en Klavierstücke van Josef Matthias Hauer, die al voor Schönberg een eigen twaalftoonstechniek hanteerde.
Itxaso Etxeberria Jaurrieta maakte zaterdagmiddag indruk in d'Rentmeester in Valthermond. Foto: DvhN
,,Wat een mooie muziek is dat eigenlijk”, constateerde een wat oudere bezoekster verbaasd. ,,Ik kon nooit zoveel met Schönberg, maar als het zo gespeeld wordt... Prachtig!” Paul Komen hoorde het tevreden aan, op het grasveld naast d’Rentmeester, waar het goed toeven was. ,,Er zijn maar weinig pianisten die zo goed zijn in dit repertoire als Itxaso”, zei Komen. ,,En dat stuk van Hauer is echt een ontdekking. Dat wil ik zelf ook nog eens gaan spelen.”
#
Maandagavond 25 juli is in de Lutherse Kerk in Groningen het vierde deel uit de ‘Opus 25’-serie. Voor het volledige festivalprogramma zie aurorafestival.nl.
