De Groninger boer Kees Huizinga kijkt met afgrijzen naar het optreden van de Amerikaanse president Trump, die Oekraïne de schuld geeft van de oorlog. „Ik denk dat hij door de Russen gechanteerd wordt.”
Kees Huizinga draait er niet om heen. ,,Trump is een onvoorspelbare idioot’’, zegt de Groninger die al bijna een kwart eeuw een groot agrarisch bedrijf runt in Oekraïne. Nu is hij even over in Nederland om bij zijn vrouw en twee kinderen te zijn.
Vol afgrijzen kijkt Huizinga naar de gebeurtenissen van de laatste week, waarin Trump en consorten Europa de wacht aanzegden, Zelensky negeerden en grossierden in leugens en halve waarheden. Trump suggereerde dinsdag zelfs dat Oekraïne de oorlog was begonnen en een dag later dat Zelensky een dictator is. Het is de omgekeerde wereld.
„Ik weet niet meer wat we moeten verwachten”, zegt Huizinga. „Het was al onzeker en nu wordt het alleen nog maar onzekerder. Er waren genoeg Oekraïners die hoopten dat Trump flink zou doorpakken en de oorlog zou oplossen, maar dat gevoel heb ik zelf nooit gehad.”
‘Veel Oekraïners hebben het gehad’
Huizinga noemt Trump ‘volslagen gek’. Diens bemoeienis met de oorlog kan alleen maar slechter uitpakken voor Oekraïne. „Ik denk dat hij door de Russen gechanteerd wordt. Zij zouden belastende informatie over hem hebben. In de jaren negentig zou hij op zijn hotelkamer in Moskou het bed hebben gedeeld met een minderjarig meisje.”
Volgens Huizinga’s analyse zit de wereld in een negatieve spiraal, terwijl Rusland de boel op sociale media opstookt met propaganda en ondermijning. Veel Oekraïners hebben het ook gehad. Ze kunnen niet anders dan in hun eigen kracht geloven om de Russische opmars te stuiten. Er zijn volgens hem inmiddels 1200 dronebedrijfjes die meer dan een miljoen drones per jaar produceren. ,,Met een drone van een paar honderd euro met een granaat eronder kun je een Russische tank opblazen.”
De Russen hebben volgens de laatste berekeningen al ruim 850.000 manschappen verloren. Ook aan Oekraïense zijde vallen veel slachtoffers. Op zijn eigen landbouwbedrijf, waar ongeveer 400 mensen werken, zijn er negen omgekomen. De meesten zijn vrijwillig het leger ingegaan en waren tussen de 25 en 50 jaar oud. „In elk dorp in Oekraïne zijn er meerdere gesneuveld. Bij ons in Kisjentsy, dat 800 inwoners telt, zijn er vier dood.”
‘Ik heb al genoeg piepjes op mijn telefoon’
Geregeld vliegen er ook drones en raketten over zijn land. Veel Oekraieners hebben een app op hun telefoon met een luchtalarm. Huizinga heeft hem niet. „Ik heb al genoeg piepjes op mijn telefoon. Dan kun je helemaal niet meer slapen.”
Zijn bedrijf draait ‘als vanouds’. Landbouwproducten als graan worden grotendeels met schepen vanuit de havens bij Odesa over de Zwarte Zee naar elders getransporteerd. „Dat is dankzij het Oekraïense leger, dat een groot deel van de Russische Zwarte Zeevloot heeft kapotgeschoten. De capaciteit van die havens ligt ongeveer op hetzelfde niveau als voor de oorlog.”
Hij gaat naar eigen zeggen ‘vol gas door’. Voor Oekraïne zit er ook niks anders op. „Als iedereen zijn handen van Oekraïne aftrekt, zullen we toch op eigen kracht verder moeten.”
‘Europa niet minderwaardig aan Amerika’
Het afgelopen jaar hebben de Russen weinig vooruitgang geboekt. De terreinwinst was zo groot als 1,3 keer de provincie Groningen, rekent hij voor, terwijl er tweehonderd van zulke provincies in Oekraïne passen. Daar hebben ze 400.000 manschappen bij verloren. „Dat zijn kolossale aantallen.”
Europa hoeft zich volgens Huizinga niet ‘minderwaardig’ te voelen aan Amerika. De EU telt 450 miljoen inwoners, terwijl Amerika er 340 miljoen heeft. De economie doet evenmin onder voor die van Amerika. ,,Europa kan de grootste macht ter wereld zijn als de landen goed samenwerken. Laat die Amerikanen maar in de stront zakken. Zet de nationale trots aan de kant en richt een Europees leger op, zodat we tanks en soldaten naar Oekraïne kunnen sturen. Samen moeten we het kwaad in de wereld bestrijden.”