De kleine gasvelden liggen dicht bij elkaar. Foto: Vermilion Energy
Er zijn toenemende zorgen in de gemeente Westerveld over de vele boringen naar kleine gasvelden, die deels ook in de gemeente Weststellingwerf liggen. Plaatselijk Belang Vledderveen, Dorpsbelang Vledder, Dorpsgemeenschap Frederiksoord – Wilhelminaoord, Milieudefensie Westerveld en Stichting GasDrOvF gingen daarover dinsdagavond in gesprek met het gemeentebestuur.
Daar werd een opsomming gegeven van al die activiteiten. In april van dit jaar kwam het verantwoordelijke ministerie met een uitbreiding van het winningsplan Noordwolde van 2025 tot 2031 om daar nog maximaal 44 miljoen Nm³ gas te gaan winnen. In juni kwam naar buiten dat een verzoek is ingediend om op de boorlocatie van Eesveen, naast de twee bestaande boorputten, nog vier putten te gaan boren.
Voorkeurslocatie
In september werd de voorkeurslocatie voor het boren naar gas in de twee gasvelden tussen Vledder en Noordwolde bekendgemaakt. Wanneer dit doorgaat, komt er een boorput aan de Middenweg in Vledder.
En onlangs werd bekend dat bij het ministerie een milieuvergunning is aangevraagd om ook bij Wapse vier nieuwe boringen uit te voeren. Het betreft hier boringen naar nieuwe gasvelden bij Wapse, genaamd Hilgert. Die hebben nog nooit ergens op een kaart gestaan.
Winningsplannen
Daarbij moet door de actievoerende verenigingen en organisaties worden opgemerkt dat in de omgeving van Wapse diverse gasvelden worden geëxploiteerd of dat er winningsplannen voor in voorbereiding zijn of al zijn ingediend: VDW, Eesveen, Nijensleek1, LDS1 (Wapse), Diever en Vinkega.
,,De afgelopen jaren zijn er diverse keren nieuwe winningen of uitbreidingen van bestaande winningen vergund. Bij belanghebbenden kan daarom de indruk ontstaan dat er sprake is van een ‘salamitactiek’, waarbij er stukje bij beetje toch grote effecten kunnen optreden.”
„Dit vergroot onrust, omdat omwonenden zich af gaan vragen wat de volgende ontwikkeling zal zijn. Boren onder het Dwingelderveld of onder het Aekingerzand? Welke kleine gasvelden zijn er nog meer waar wij geen weet van hebben?’’
De provincie verweet het Canadese mijnbouwbedrijf Vermilion Energy ook al een ‘salamitactiek’, omdat het aantal putten geleidelijk toenam zonder dat omwonenden zich gehoord voelden. Formeel beslist het Rijk over zulke mijnbouwactiviteiten, maar de provincie Drenthe heeft adviesrecht en is net als de Drents-Friese gemeenten in het provinciale grensgebied buitengewoon kritisch.
Verzet
Milieudefensie Westerveld kondigt verzet aan en noemt gevolgen voor waterhuishouding, stikstofdepositie en natuur. Men kwam dinsdagavond met een duidelijke boodschap naar het gemeentehuis in Diever. ,,Wij als omwonenden maken ons in toenemende mate zorgen over onze veiligheid en onze leefomgeving als deze boringen en gaswinningen nog meer geïntensiveerd gaan worden.’’
Daarbij werd gewezen op lichtvervuiling, geluidsoverlast, hinder van vrachtwagens, de stikstofuitstoot op kwetsbare Natura 2000-gebieden zoals het Drents-Friese Wold en de ‘cumulatieve bodemdaling’. Een stapeling van gevolgen door gaswinning uit meerdere naast elkaar gelegen gasvelden.
De suggestie dat die veldjes ooit een gasveld zijn geweest, werd eerder door ingenieursbureau Royal Haskoning verworpen. ,,Er is geen sprake van dat deze voorkomens een groot gasveld vormen, of gevormd hebben, noch in het recente noch in het geologische verleden. De drukken in de velden zijn verschillend en ontwikkelen zich onafhankelijk, puur als gevolg van de winning uit het voorkomen zelf.’’
Individuele beoordeling
Alle gasvelden worden daardoor individueel beoordeeld op veiligheid, terwijl alle velden in onderlinge samenhang beoordeeld zouden moeten worden. Dat de gasvelden elkaar beïnvloeden, is al eens in 2018 vastgesteld. Vermilion moest toen alsnog een samengestelde bodemdalingsprognose berekenen, die voor het eerst boven de door de waterschappen gehanteerde kritische grens kwam van vijf centimeter bodemdaling.
,,Sindsdien zijn meer gasvelden in productie genomen en zijn er verdere uitbreidingsplannen, waardoor de cumulatieve bodemdaling verder zal toenemen, zelfs ver boven de kritische grens uit.’’ De onomkeerbare gevolgen van die bodemdaling voor de waterhuishouding: een verminderde waterbergingscapaciteit leidt tot verdroging, wat funest zou zijn voor natuur en landbouw.
Wetterskip Fryslân heeft er vorig jaar al op gewezen dat de samengestelde bodemdaling een punt gaat bereiken waarop de schade onomkeerbaar is. De bezorgde bewoners stelden dan ook: ,,De kosten van deze schade wegen dan niet op tegen de baten van de totale gaswinning en zullen dus afgewenteld worden op de maatschappij.’’
Verder is er angst voor toekomstige bevingsschade aan gebouwen, onder andere die van het UNESCO-werelderfgoed, ,,zonder dat daar een goede schaderegeling tegenover staat’’.
