40 jaar geleden won FC Groningen met 2-0 van Inter. Toenmalig trainer Han Berger kijkt terug. ‘We wonnen van wereldkampioenen, echt heel bijzonder’

Han Berger kan er eigenlijk nog altijd niet bij. Het kersverse lid van de Raad van Commissarissen van de FC, nog altijd woonachtig in Houten bij Utrecht, denkt bij tijd en wijle terug aan die twee bizarre wedstrijden, die in groot contrast staan met elkaar. De eerste wedstrijd werd, tot verrassing van de complete voetbalwereld, met 2-0 gewonnen door FC Groningen, de tweede werd een teleurstellende: in ‘De hel van Bari’ won Inter met 5-1.

Met ontzettend veel plezier denkt Berger terug aan de thuiswedstrijd in het Oosterpark, met afschuw aan de return in het Zuid-Italiaanse Bari. ,,Hoe Inter bij ons speelde: dat was eigenlijk onbegrijpelijk. Onbegrijpelijk dat ze maar bleven verdedigen. Maar ze waren ook meer geïntimideerd door de sfeer in het Oosterpark dan wij hadden verwacht.’’

FC Groningen, dat zich onder Theo Verlangen voor het eerst in de geschiedenis had geplaatst voor Europees voetbal, had de eerste ronde in de UEFA Cup, nu min of meer vergelijkbaar met de Europa League, op sensationele wijze gestunt door Atlético Madrid te verslaan. In de eerste wedstrijd in Madrid was al lange tijd een regelrechte stunt in de maak, maar dankzij twee late goals, waaronder een eigen doelpunt van Walter Waalderbos, wonnen de Madrilenen toen nog met 2-1. In het Oosterpark pakte FC Groningen met 3-0 uit.

En toen wachtte dus Inter. Berger, destijds dus net trainer in Groningen na een paar uitstekende jaren waarin hij met FC Utrecht al een paar maal Europees had gespeeld, had eigenlijk liever een minder bekende tegenstander gehad. ,,Al was Inter destijds, net als nu, een absolute Europese topploeg, met een stuk of zes Italiaanse internationals die een jaar eerder nog wereldkampioen waren geworden, met Duits international Hansi Müller en Belgisch international Ludo Koeck. Ik wilde graag vooral een ronde verder komen, maar ik begreep ook wel dat Inter natuurlijk ook wel een heel mooie uitdaging was.’’

Het was vooral koude oorlog, in de weken voorafgaand aan de eerste krachtmeting met Inter Milan, weet Berger nog. ,,In die tijd moest je maar zien hoe je aan informatie kwam. Er was geen internet, je moest echt wedstrijden gaan bezoeken daar. Dat deden mijn assistenten Henk Nienhuis en Paul Zweverink.’’

Het was schimmigheid troef, van beide kanten, weet Berger nog. ,,De beide persconferenties waren gescheiden, ik had ook geen contact met hun trainer. Dat was echt een andere tijd. Heel ijzig eigenlijk.’’ Maar de FC deed evengoed mee aan die koude oorlog. Zo verkondigde de FC dat Erwin Koeman, destijds het Dreh- und Angelpunkt van FC Groningen, vanwege een blessure aan zijn linkervoet niet zou spelen maar stond hij toch aan de aftrap. ,,Toch om de Italianen wat zand in de ogen te strooien’’, zegt Berger nu.

Inter deed het niet goed in de eigen competitie. Daarin had de ploeg al de grootste moeite om te scoren. Berger gebruikte die ogenschijnlijke zwakte van de Italianen in de persconferentie in het Oosterpark. Juist daarom was niet Inter, maar FC Groningen de favoriet, zo blufte Berger. ,,Dat deed ik wel vaker’’, lacht hij nu. ,,Ik was toch een beetje die Utrechtse grote bek natuurlijk. Daar hield ik wel van. Het ging mij erom dat wij als team ons niet lieten intimideren door grote namen. Zo heb ik altijd gewerkt: uitgaan van je eigen kracht. Dat werkte.’’

In een stampvol Oosterparkstadion, op een koude, herfstachtige woensdagavond, begon het voor de FC al goed. Opvallend: juist in de lucht haperde de Italiaanse defensie, geroemd om zijn kopkracht, een paar maal op cruciale wijze. Al na een dik kwartier lag de 1-0 achter Walter Zenga, een jaar eerder nog wereldkampioen geworden en destijds alom beschouwd als een van de beste, zo niet dé beste doelman van de wereld. Jan van Dijk gaf een hoge voorzet waar de gerenommeerde Fulvio Collovati onderdoor liep, waarna Koeman met zijn niet geblesseerde rechterbeen kon binnenschieten: 1-0.

,,Het gekke was’’, herinnert Berger zich, ,,dat die Italianen gewoon op dezelfde, verdedigende manier bleven voetballen. Ik verwachtte veel meer druk, maar die kwam eigenlijk helemaal niet. Omdat zij met slechts twee spitsen speelden, waarvan er eentje eigenlijk een middenvelder was, had ik maar drie verdedigers opgesteld: Adri van Tiggelen, Karel Hiddink en Walter Waalderbos. Dat hoefde ik niet aan te passen, ze bleven maar verdedigen.’’

Ook in de rust werd er weinig aangepast. ,,Ik heb gezegd: zo gaat het goed, blijf doorgaan, zoiets’’, herinnert Berger zich. En hij had gelijk: de Italianen namen ook na rust niet vaak het doel van keeper Harry Schellekens onder vuur. Zo’n twintig minuten voor het einde wisselde Berger zijn eerste en enige keer: Jos Roossien verving de gekwetste Koeman. ,,In de huidige tijd ondenkbaar, dat je maar eenmaal wisselt’’, zegt Berger. ,,Maar zo ging dat toen. Alleen bij tactische noodzaak of een blessure deed je dat.’’

Roossien werd al snel neergehaald en kreeg een strafschop mee, die door Van Tiggelen keihard werd ingeschoten, maar Zenga redde. Inter drong in de laatste fase aan, maar echt zenuwachtig werd Berger niet. En een minuut voor het einde maakte Fandi Ahmad de 2-0. Die treffer kwam op vergelijkbare wijze als de 1-0 tot stand. Nu bracht Van Tiggelen de bal in het strafschopgebied, en nu kopte Collovati de bal zomaar voor de voeten van Fandi, die diagonaal inschoot. ,,Ja, toen was het euforie natuurlijk’’, zegt Berger. ,,Er werd wel even heel hard gejuicht, misschien zelfs de polonaise gelopen. Niet zo gek natuurlijk. Ik dacht toen ook echt: dit moet genoeg zijn om Inter te verslaan. Maar helaas.’’

Twee weken later ging het alsnog mis in ‘de hel van Bari’. Daarover leest u op 2 november.