Nooit meer 'Leeksterrrr Eagles!' Dit zijn de onvergetelijke momenten van de Leekster zaalvoetbaltrots die er plots mee stopte. 'Na die klap: direct wegwezen!'
Voorzitter Peter Westra (links) en Gerke Hoogeveen met de Benelux Cup van 2002. Foto: Jan Willem van Vliet
Leekster Eagles is ter ziele. Bijna veertig jaren zaalvoetbalhistorie, waarin Eagles een tijdlang tot de absolute top behoorde en één bizar goed seizoen waarin de Leeksters op een haar na landskampioen werden, gaan nu de geschiedenisboeken in. Welke Eagles-momenten én anekdotes zullen we nooit vergeten?
Vrijdagavond 19 mei, 20:30 uur. Speaker Tom Stuve (75) roept het, zonder het zelf te weten, tegen een paar handenvol toeschouwers voor de allerlaatste keer: ‘Ik wens u een heerrrlijk avondje Leeksterrr Eagles!’’
Zo rond half elf scoort Karim Layeb, ook al zonder dat hij dat zelf weet, de laatste goal in de historie van zaalvoetbalclub Leekster Eagles. In de thuiswedstrijd tegen RKAV Volendam krijgt de aanvoerder van de Leeksters de bal van de zijkant en haalt vervolgens verwoestend uit: 2-2.
Drie weken later, op vrijdagavond 9 juni, zo ongeveer op hetzelfde tijdstip, besluit het bestuur van Leekster Eagles de stekker uit de club te trekken. ,,Ik kan het zelf nog steeds niet geloven’’, zegt Layeb (34), die bijna tien jaar bij Eagles speelde en zo’n 200 goals maakte. ,,We deden het goed en maakten echt stappen. Ik begreep het daarom ook niet zo goed. Maar ja, als er geen geld meer is, dan wordt het lastig, dat snap ik.’’
Leekster Eagles vorig seizoen. Karim Layeb (links) haalt succesvol uit tegen Vlissingen. Foto: Jaspar Moulijn
Niet alleen Layeb was verrast, voor meer zaalvoetballiefhebbers kwam het eind van Leekster Eagles onverwacht. Toch namen voorzitter Peter Westra, secretaris-penningmeester Gerke Hoogeveen en Stieneke Ottema, die de vereniging al decennialang leidden, de beslissing niet in een vloek en een zucht. ,,De rek was eruit’’, zegt Westra. ,,We hebben geen hoofdsponsor meer, niet genoeg spelers op eredivisieniveau, geen jeugdafdeling meer. Niet genoeg aanwas van talent, te weinig toeschouwers: tja, dan houdt het gewoon een keer op. Dan móet je gewoon die beslissing nemen.’’
Hoe het zo ver kon komen? Verschillende factoren, zeggen Westra en Hoogeveen, hebben daaraan bijgedragen: de jeugd die niet meer heel makkelijk driemaal in de week wil komen trainen, spelers die zodoende niet meer het hoogste niveau aantikken en de afgenomen media- en publieke belangstelling voor het zaalvoetbal in het Noorden spelen ook een grote rol.
Bij thuiswedstrijden van Eagles waren in de laatste jaren vaak niet meer dan 50 tot 100 toeschouwers aanwezig. ,,Blijkbaar is er momenteel geen markt meer voor’’, is de droevige conclusie van Hoogeveen.
‘KNVB heeft de jeugd laten versloffen’
Gerrit Lieffering, die samen met Pieter van den Bosch en Reynolt Bolhuis de club in 1984 oprichtte en de hoogtijdagen als hoofdcoach meemaakte, weet nóg wel een belangrijke oorzaak: de KNVB. ,,De voetbalbond heeft het zaalvoetbal op jeugdgebied volledig laten versloffen, hier in het Noorden. Waar in West in alle leeftijdscategorieën volledige competities worden gespeeld, is er hier in district Noord helemaal niets meer. Dan kun je dus ook niets opbouwen en dan kun je uiteindelijk een club als Leekster Eagles ook niet in stand houden. Schandalig is het. Zo zonde dat Eagles nu ter ziele is. Maar ik begrijp Peter, Gerke en Stieneke heel goed. Ze hebben die club al zo lang in de been gehouden.’’
Hummel Recycling koos voor ‘Eagles’
Leekster Eagles werd in 1984 opgericht door Gerrit Lieffering en Reynolt Bolhuis, die als respectievelijk speler en keeper van het eerste elftal gingen spelen en later als respectievelijk trainer en bestuurslid de gloriejaren van de club meemaakten. FC FAM, de toenmalige Molukse zaalvoetbalclub uit Marum die werd opgebouwd door leden van de families Tomasoa en Laturiuw, destijds kampioen van District Noord, was het grote voorbeeld van Lieffering en Bolhuis. ,,Wat in Marum kan moet in Leek ook kunnen”, schrijft Lieffering, wiens vader de eerste trainer werd van Leekster Eagles, over zijn beweegredenen op de site van de club. Onder de naam ‘Radio Nanninga’ (zaalvoetbalclubs waren gewend genoemd te worden naar de naam van de hoofdsponsor) ging de club van start, als zaalvoetbalafdeling van VEV’67.
De naam Eagles kwam zo’n 10 jaar later pas. ,,We wilden zo’n Amerikaanse clubnaam als ‘Bears’, ‘Bulls’, ‘Grizzlies’ of iets dergelijks’’, vertelt secretaris Gerke Hoogeveen. ,,We hebben toen een prijsvraag uitgeschreven en de inzendingen voorgelegd aan de broers Johan en Peter Hummel, van onze toenmalige hoofdsponsor Hummel Recycling, voorgelegd. Johan koos voor ‘Eagles’ en dat is het altijd gebleven. Hummel Eagles werd het aanvankelijk. De Hummels kenden het bekende Volendamse Recyclingbedrijf Kras, dat ook Volendam sponsorde. Die concurrent wilden ze heel graag de loef afsteken. Ik werkte bij Hummel op de afdeling financiën, dus ik zorgde dat het geld voor Eagles netjes op tijd betaald werd.’’
Gerrit Lieffering in 2000 in zijn werkkamer in het Sportcentrum Leek. Foto: Wolter Kobus
Dat vindt ook Richard Buursema. Hij nam de beslissing om te stoppen precies tien jaar geleden. De toenmalig secretaris en teammanager zag toen al geen toekomst meer voor de club die hij 20 jaar had gediend als bestuurslid. ,,De KNVB had tot dan steeds een jaarlijkse subsidie van 12000 euro uitgekeerd aan de eredivisieclubs, als een soort basisbedrag’’, zegt Buursema. ,,Toen ze daarmee stopten, wist ik dat het heel moeilijk zou gaan worden voor ons. Ik heb ontzettend veel respect voor Peter, Gerke en Stieneke dat ze de club zo lang nog op de been hebben weten te houden.’’
Richard Buursema bij zijn aftreden in 2013. Foto: Jan Willem van Vliet
Viermaal de laatste 4
Waar in de laatste jaren nog zo’n 50 man kwamen, was het vroeger volle bak in Sportcentrum Leek. Zeker na de promotie in 1993, toen Eagles voor het eerst op het hoogste niveau uitkwam. Een jaar later was er een degradatie, maar daarna ging het met de club van toen al Westra en Hoogeveen eigenlijk in een rechte lijn omhoog. Vanaf de tweede helft van de jaren negentig deed Eagles mee in de top van Nederland en werden regelmatig de play-offs gehaald. Viermaal haalde Eagles de laatste 4, in 1999, 2001, 2002 en 2003.
Leekster Eagle Jan Bats (midden) in 1998 in kenmerkende houding tussen twee spelers van FCK De Hommel, voor volle tribunes in Leek. Foto: Roelof Stroetinga
Bizar succesjaar was het seizoen 2000-2001. Daarin ontvouwde toenmalig hoofdsponsor Marchel Zwarts, die een eigen CVB-Bank-filiaal in Groningen dreef, eerst grootse plannen om Leekster Eagles op te stoten in de vaart der volkeren om daarna failliet te gaan.
Tegen Grünholz om de titel
In datzelfde seizoen streed Leekster Eagles bovendien met het sterrenensemble van Den Haag Trimeur om het landskampioenschap, in beladen wedstrijden met duizenden toeschouwers. Er was rumoer, wedstrijden werden tijdelijk of definitief stilgelegd. Bij Trimeur speelden destijds gelouterde internationals als Hennie Lettinck, Pascal Langenhuijsen, Moestafa Talha en vooral onbetwist vedette Edwin Grünholz.
Den Haag Trimeur had ook een forse schaduwzijde: enkele bestuursleden waren begin 2000 al opgepakt vanwege betrokkenheid bij grootschalige invoer van cocaïnepasta. ,,Het was een milieu dat wij helemaal niet kenden’’, vertelt Westra. ,,Er gebeurden daar zaken waar wij in Leek destijds geen weet van hadden. Ik weet nog goed dat we na een wedstrijd in Den Haag na afloop nog een biertje dronken met ze. Zei die coach van Trimeur, die later ook werd opgepakt, tegen onze keeper Reinder Homan: jij kan mooi bij ons komen spelen. Reinder zei: dacht het niet, dat kun je toch nooit betalen. Kreeg-ie direct een enorme dreun in zijn gezicht. We zijn meteen de bus in gestapt.’’
Harry Zwiers (midden) namens Leekster Eagles in maart 1999 in de mangel bij Trimeur-spelers John de Bever (links) en Patrick Scheurwater. Foto: Roelof Stroetinga
‘We mochten niet winnen’
Hoogeveen herinnert zich nog heel goed dat zijn ploeg in 2001 tóch op een haar na de landstitel pakte. In de finalewedstrijd tegen Trimeur, die over twee duels ging, maakte Eagles de thuis opgelopen achterstand (1-2) goed. De Leeksters kwamen in een bomvolle sporthal in Kijkduin met 6-4 voor te staan en waren zo virtueel kampioen. Maar dat kampioenschap, dat bleef in Den Haag, weet Hoogeveen heel goed: Trimeur won uiteindelijk met 8-6. ,,We mochten geen kampioen worden, zo voelde dat. De dreiging werd steeds steviger, ik weet niet of we heelhuids daar weg waren gekomen als we hadden gewonnen. Terwijl dat wel terecht was geweest, want we waren gewoon de betere ploeg.’’
Sponsorperikelen en nieuwe auto bleek tweedehandsje
Aan het begin van deze eeuw kreeg Leekster Eagles driemaal op rij te maken met een hoofdsponsor die failliet ging. Eerst legde het ambitieuze CVB-kantoor van Marchel Zwarts het loodje. Zwarts was ook ambitieus sponsor van FC Groningen en haalde in die hoedanigheid Dejan Curovic naar het Oosterpark. Maar daarnaast organiseerde hij van alles rondom de wedstrijden van Leekster Eagles, waaronder de verloting van een spiksplinternieuwe auto. Op de avond dat die auto als prijs zou worden weggegeven, was-ie echter urenlang zoek. ,,het werd 17 uur, het werd 18 uur’’, weet voorzitter Westra nog. ,,En die auto kwam maar niet. Wij naar garage Van der Molen bellen, die zouden hem leveren. Maar Zwarts en die auto waren in geen velden of wegen. Kwam er uiteindelijk een truck met een Opel Agila erop aanrijden. Wij kijken op de teller. Bleek het een tweedehandsje te zijn met 10.000 kilometer op de teller, haha. Uiteindelijk heeft de winnaar, de vader van speler Raymond Bolt, gelukkig wel een nieuwe gekregen.’’
Na de CVB-Bank van Zwarts gingen ook CEB en FIN, beide ook bedrijven in de financiële dienstverlening, failliet. ,,Financieel geen gelukkige tijd ‘’, weet Westra. ,,Gelukkig kwam toen Schoonmaakbedrijf Kuipers ons te hulp. Dat was geweldig. Anders hadden we waarschijnlijk al eerder de handdoek moeten gooien.’’
Als ‘troostprijs’ legde Leekster Eagles in het daaropvolgende seizoen wel beslag op de Benelux Cup, na in Antwerpen Promocon Edegem te verslaan na een bloedstollende wedstrijd, waarin de Leeksters kort voor tijd een 4-3 achterstand wisten goed te maken. Huidig trainer Bas Lulofs maakte de 4-4, die Eagles na de 1-1 in de thuiswedstrijd de Benelux Cup opleverde.
‘Van een avondje per week trainer naar de Benelux Cup’
Het geldt voor veel Eagles nog altijd als hoogtepunt in bijna 40 jaar Leekster Eagles-historie. Zo ook voor goalgetter Harry Zwiers, een van de bekendste boegbeelden van de club. ,,Als voetballer wil je een prijs winnen en dit was onze prijs. Als je ziet welke stappen we in die jaren allemaal gemaakt hebben, dan is dat prachtig. Toen we begonnen trainden we nog maar één avondje in de week, op het laatst drie. We werden bijna kampioen en we wonnen bijna de beker.’’
Duminda Menting (links, in het geel), een van de bepalende spelers van na de hoogtijdagen, in actie tegen FCK De Hommel in 2009. Foto: Peter Wassing
Voor Westra was de Benelux Cup niet het hoogtepunt van 39 jaar Eagles. ,,Dat was voor mij die wedstrijd tegen Bunga Melati tijdens het Leekster Voetbalgala, zo rond de eeuwwisseling. Destijds speelden we nog een competitiewedstrijd tijdens het Gala. Met tussen de 2000 en 3000 toeschouwers op de tribune. Geweldig was dat. Ik weet nog dat we in de allerlaatste seconden met 6-5 wonnen, dankzij een goal van Jeroen Dussel. De zaal explodeerde gewoon, je voelde de ontlading van al die mensen. Dat heb ik daarna nooit meer meegemaakt. Wat een impact, wat genoten veel mensen toen van zo’n pot zaalvoetbal op het hoogste niveau.’’
Van vechten voor play-offs naar vechten tegen degradatie
Na 2005 werd het langzaam maar zeker minder, ondanks verwoede pogingen van het bestuur om aan de top te blijven. Topcoaches als Anand Jagdewsing en Marino Pusic werden gestrikt, maar konden het tij ook niet keren. Van vechten voor de play-offs werd het vooral vechten tegen degradatie. In 2014 maakte Eagles de teruggang naar de eerste divisie, waarin het zes jaar lang speelde. In 2020 mocht Eagles van de KNVB weer promoveren, toen de eredivisie werd uitgebreid van 12 naar 16 ploegen. Na de twee coronaseizoenen knokte Eagles in de degradatiepoule met succes tegen degradatie. In het net gefinishte seizoen eindigde Eagles als tweede in de degradatiepoule en dus als tiende in de eredivisie.
,,Sportief ging het dus ook helemaal niet slecht’’, kijkt Westra terug. ,,Het afgelopen seizoen was een van de beste in jaren. Maar als dan behalve Yoshua St. Juste en Stan van der Wal ook Getuar en Erolind Derguti weggaan, bijna de helft van ons team, dan moet je gewoon stoppen.’’
Volgend jaar zomer zou het 40-jarig jubileum gevierd worden, de eerste voorbereidingen daarvoor waren al in gang gezet. Maar dat jubileum gaat dus niet door. Goed nieuws voor veel oud-leden: de geplande reünie gaat wél door. En de club schrijft geen teams in bij de KNVB, maar op papier blijft Leekster Eagles voorlopig nog gewoon bestaan. Dus wie weet wat er ooit nog gaat gebeuren. ,,Maar reken er niet op’’, zegt Westra. ,,Wij hebben de club op papier nog niet opgeheven, omdat we dat nog niet willen. Maar er gebeurt niks meer.’’
Polonaise in onderbroek kost Zwiers zijn interlandloopbaan
Naast de sportieve hoogtepunten herinnert Harry Zwiers zich ook vooral momenten rond de eeuwwisseling, in de hoogtijdagen van de club, waarop hij en zijn vriendenteam, met mannen als Jan Bats, Jeroen Dussel, Robert Herder, Sonny Risamasu, Johnny Tanasale, Erik de Jonge, Roelof Dolfijn en Bas Lulofs, heel hard hebben gelachen. Zoals die ene keer in Hilvarenbeek, waar de selectie van Eagles na een wedstrijd tegen Copy Company gestrand was, omdat de remmen van de spelersbus kapot bleken. ,,We moesten toen terug naar de sporthal, maar daar was net een enorm feest aan de gang’’, herinnert voorzitter Westra zich. ,,Dus de meeste spelers vonden dat helemaal niet erg.’’
Die avond kostte Zwiers zijn interlandcarrière, nadat hij de polonaise was gaan lopen met zijn onderbroek op zijn knieën, precies achter, en dus met zijn handen op de schouders van de vrouw van toenmalig bondscoach Nico Spreij. ,,Gelukkig had ik er toen al heel wat interlands gespeeld’’, kijkt Zwiers nu terug. ,,Want dat was niet zo slim. Maar we hebben wel gelachen.’’
