Een vrolijke Jeffrey Klok en zijn coach Arjan Taaij poseren met de regenboogvlag. Foto Jan Willem van Vliet
De homoseksuele volleyballer Jeffrey Klok van Lycurgus zet zich als ambassadeur van het project Alliantie Gelijkspelen in voor inclusiviteit in de sport. ,,Er wordt nog steeds gediscrimineerd’’, stelt hij.
Toen volleyballer Jeffrey Klok voor het eerst de kleedkamer van zijn nieuwe team Samen Lycurgus in het Alfa-college sportcentrum in Groningen binnenstapte, raakte hij geëmotioneerd. Daarbinnen hangt al een tijd een regenboogvlag die de steun en sympathie voor de gay-community benadrukt. Een dergelijke open houding had hem eerder in zijn carrière de nodige ellende kunnen besparen. Uit angst voor vervelende reacties bleef hij als homoseksueel te lang in de kast.
Bij volleybalteam Lycurgus hoeft niemand in de kast te zitten.
Workshop bij FC Groningen
Klok heeft zijn eerste activiteiten als ambassadeur al achter de rug. ,,Ik heb twee weken geleden met de John Blankenstein Foundation een workshop gegeven bij FC Groningen aan de lichting onder 21 jaar. We hadden een prachtig gesprek met het team, waarin meerdere zaken aan de orde kwamen. Er waren spelers die zeiden: ’ik vind het oncomfortabel om met een homo te douchen’. Of: ‘ik heb het daar wel moeilijk mee’.”
,,Het is mooi dat de leiding van FC Groningen voor zo’n gesprek openstaat. Misschien is er onder die spelers geen homoseksuele voetballer. En als die er is, zal hij zich niet prettig voelen om wat er gezegd werd. Maar ze hebben iedere geval iets meegekregen over dit onderwerp en mogelijk meer begrip gekregen. Dat kan het gemakkelijk maken voor de eerste homoseksuele profvoetballer die straks uit de kast wil komen.’’
Woord homo negatief gebruikt
Klok speelde eerder drie jaar bij Dynamo in Apeldoorn, waar hij meerdere landstitels won. Daar maakte hij mee dat het woord homo meermaals negatief als een soort scheldwoord werd gebruikt. En dat deed pijn. ,,Bij Dynamo heeft het zo’n beetje drie jaar geduurd voor dat negatief gebruik van het woord homo eruit was. In mijn eerste jaar bij Dynamo was ik nog niet volledig uit de kast en wist niet iedereen het. Dan was het zo dat een zachte bal een homobal was of iets vrouwelijks was homo. Het was iets negatiefs. Dat vond ik moeilijk, maar in het begin deed ik mee en zei ik het zelf bij een zachte bal. Ik deed dat omdat ik niet wist hoe ik ermee om moest gaan. Nu zeg ik er meteen wel wat van. Ook als ik straat iets hoor. Dan zeg ik meteen: dat is beledigend. Bij Dynamo ben ik er ook wat van gaan zeggen. Toen is het gestopt.’’
Lycurgus-speler Jeffrey Klok (links) tijdens de training met de Canadees Jacob Kern. Foto Jan Kanning
Klok moest wel iets overwinnen om het negatieve gebruik van het woord homo of flikker aan te kaarten. ,,Maar ik ben het gesprek met andere spelers aangegaan. Vaak zijn die uitlatingen een soort automatismen. Het is belangrijk dat hetero’s beseffen dat het kwetsend is of kan zijn. Ik trek het me ook aan. Laatst in Groningen bij Noorderzon was er een vuurwerk. Een beetje zielig vuurwerk. Een jongen zei: ‘wat is dit voor homo-vuurwerk’. Die associatie is beledigend, met klein en zwak.’’
,,Dit herken ik wel’’, zegt Lycurgus-coach Arjan Taaij. ,,Daarom is het belangrijk om aandacht geven aan inclusivieit en het feit dat je er mag zijn, wat je geaardheid ook is en dat je erbij mag horen.’’
Regenboogvlag in kleedkamer
Dat de regenboogvlag, waarmee steun wordt betuigd aan de LHBTIQ+-gemeenschap, in de kleedkamer van het eredivieteam hangt, is geen toeval. Waarschijnlijk is hij vorig seizoen achtergelaten door de Amerikaan Austin Matautia, die zich als homoseksueel inzette voor de gay-community en tegen discriminatie vocht. Daarin werd hij gesteund door zijn medespelers. Eerder speelde de Canadees Chris Voth, die in zijn land als eerste homoseksuele volleyballer uit de kast kwam, voor Lygurcus. En ook oud-speler Erik van der Schaaf maakte geen geheim van zijn geaardheid.
Taaij weet wat homoseksuele spelers in andere landen soms moeten doorstaan: ,,De contracten van Chris (Voth, red.) werden in Cyprus en Turkije ontbonden, omdat zijn geaardheid daar niet werd geaccepteerd. Iedereen moet kunnen zijn wie hij of zij is. Als team proberen we iedereen die ruimte te geven. Erik (Van der Schaaf) kwam uit de kast toen hij bij ons speelde en droeg zwarte nagellak. Laat hem dat lekker doen. Het gaat bij ons om de volleybalkwaliteiten van hem en de andere spelers. Maar laat een ieder zichzelf kunnen zijn. Ik denk dat spelers ook beter worden als ze zich persoonlijk op hun gemak voelen en zich kunnen uiten.’’
‘Angst om afgewezen te worden’
,,Er wordt nog steeds gediscrimineerd, ook in de sport’’, zegt Klok. ,,Daarom ben ik ambassadeur geworden, zodat homoseksualiteit in de toekomst volledig geaccepteerd en normaal wordt gevonden. Ook in het volleybal. Na een groot jeugdtoernooi werd er deze zomer gezongen, dat een team homo was. Het is beledigend en komt uit het voetbal; dat je zwakker bent en niet goed. Ik zag daar een filmpje van. Maar toen het op een ander volleybalfeest ook gebeurde, ben ik weggelopen en vroegen ze wat er aan de hand was. Dat vertelde ik. Daarna is dat gezang meteen gestopt. Het is een probleem dat mensen dat nog steeds doen.’’
,,Toen ik 17/18 was, dacht ik dat er geen volleyballers homo waren’’, vervolgt Klok. ,,En dat ik als ik de top wilde bereiken in de kast moest blijven. Dat heeft me toen erg beperkt. Toen ik later bij Dynamo kwam, wilde ik pas na het tekenen van het contract uit de kast komen. Ik was bang dat het anders niet door zou gaan. Het was angst om afgewezen te worden.’’ Taaij: ,,Dat is reden om hiervoor aandacht te blijven vragen.’’