'Jaarlijks raken er in Nederland zo’n 62.500 katten zoek waarvan ongeveer tien procent in dierenasiels belandt.' Foto: Shutterstock
Door te voorkomen dat de huiskat een zwerfkat wordt, kan het leed van de zwerfkatten in Nederland worden opgelost, stelt Herman Blom. Hij pleit, net als Stichting Zwerfkatten Nederland, voor een landelijke chip- en de castratieplicht voor katten.
Hoe groot is het leed van de katten die weg van hun bazen en vertrouwde huizen door tuinen, parken, veld en bos dolen? Ze zouden liever een kattenmand willen bezetten en tegen hun baasje aan willen schurken.
De levensverwachting van deze zwerfkatten is slecht. De in het vrij levende huiskat kan niet zonder menselijke zorg. Volgens kattologen leiden de in meerderheid zieke, gehandicapte en ondervoede zwerfkatten een deerniswekkend bestaan.
Ze paren onderling, vaak ook met ‘gevestigde’ huiskatten en krijgen kittens waarvan naar schatting meer dan 50 procent in de eerste maanden door ondervoeding, ongelukken en ziekte sterft. Bijvoorbeeld kattenverkoudheid kan bij hun leefomstandigheden leiden tot verlies van zicht en vervolgens tot een snelle dood.
‘Minder straatkatten is meer dierenbescherming’
Het leed van de zwerfkatten onttrekt zich aan de ogen van de meeste dierenliefhebbers, maar is wel een van de grootste uitdagingen voor de dierenbescherming.
Nu is het niet zo dat het leed van de zwerfkatten in West-Europa onopgemerkt is gebleven. In Vlaanderen geldt al een chip- en castratieplicht voor katten. In Duitsland hebben gemeenten de wettelijke mogelijkheid dit ook te doen, maar laten ze het vaak na bij gebrek aan mogelijkheden voor de handhaving. Naar schatting 10 procent van de Duitse lokale overheden is er wel actief mee bezig.
Bij bij de oosterburen zijn er wel degelijk initiatieven. De regering van de naburige deelstaat Niedersachsen stelt voor twee perioden in 2024 (september en november) 400.000 euro ter beschikking om ‘Straßenkatzen’ bij daarvoor aangewezen dierenartsen te laten castreren en chippen. Ongeveer 3500 verwilderde katten kunnen zo worden behandeld.
Minder verwaarloosde straatkatten betekent meer dierenbescherming, aldus de verantwoordelijke bestuurder van Nedersaksen.
Treft alle baasjes
In Nederland hebben zwerfkatten de aandacht van de beroepsvereniging van dierenartsen en de landelijke belangenbehartiger voor zwerfkatten, de Stichting Zwerfkatten Nederland. Samen pleiten ze ervoor om het aantal zwerfkatten te verminderen.
Hun remedie is de castratieplicht voor zwerfkatten in combinatie met een landelijke chipplicht voor alle katten. Dat laatste treft alle baasjes: alle katten verplicht gechipt!
Jaarlijks 62.500 katten zoek
Jaarlijks raken er in Nederland zo’n 62.500 katten zoek waarvan ongeveer tien procent in dierenasiels belandt. Bij gebrek aan chip komt daarvan maar een gering deel weer naar huis (17 procent).
De landelijke chipplicht zou verhinderen dat er meer zwerfkatten komen. Vermiste en gevonden katten zouden bovendien gemakkelijker met de eigenaar verenigd kunnen worden. Dat is al helemaal belangrijk bij zieke en gewonde katten die door een snelle hereniging goede diergeneeskundige zorg kunnen krijgen.
Na de Vlaamse invoering van chip- en castratieplicht zakte het aantal aanmeldingen in asiels met zo’n 30 procent. Dat een eigenaar aanspreekbaar wordt op zijn verantwoordelijkheden zoals de zorgplicht voor zijn kat en het kunnen verhalen van gemaakte kosten van bijvoorbeeld opvang in een dierenopvangcentrum, dat is pure winst voor een zorgzame samenleving met een garantie op bestaanszekerheid, ook voor huisdieren.
Kattenbeleid blijft gemeentekwestie
Piet Adema, die als minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in het vorige kabinet verantwoordelijk was voor dierenwelzijn, wilde begin 2023 een landelijke chip- en registratieplicht voor katten invoeren. Zover is het niet gekomen. Het blijft aan de gemeenten om tot beleid op katten over te gaan.
Tot op heden heeft geen enkele gemeente in Nederland een chipplicht voor katten ingesteld. Geen wonder. Sinds de Rijksoverheid haar taken als WMO en jeugdzorg over de schutting van de gemeenten heeft gekieperd, hebben die met basistaken als het verzorgen van zwembaden of bibliotheken al problemen. Laat staan dat ze zich met katten gaan bezighouden. Kansloze missie dus.
Door te voorkomen dat de huiskat een zwerfkat wordt, kan het leed van de zwerfkatten in Nederland worden opgelost. Vandaar de chip- en de castratieplicht. Sterker nog, elke kat verdient een thuis, aldus de Stichting Zwerfkatten Nederland. Steun dan maar die stichting bij haar initiatieven als de overheid het zelf niet doet.
