Van de hoofdredactie I Verdachten aanslag op Willem Groeneveld hebben vooral hulp en liefde nodig. Sluit de verspreiders van complottheorieën liever op
De verdachten Tjeerd P. (links) en Jaimy W. van de moordaanslag op Willem Groeneveld en zijn vriendin. Tekening: Petra Urban
Eerlijk gezegd kende ik Joost K. niet. Hij blijkt twee weken geleden tot vijftien maanden cel te zijn veroordeeld voor opruiing, bedreiging en smaad. Hij verspreidde op internet dagelijks ongefundeerde verhalen over satanisch ritueel kindermisbruik. Volgens de rechter lijdt K. aan een paranoïde waanstoornis.
K. vormde de inspiratiebron voor een van de twee verdachten van de moordaanslag op Sikkom-journalist Willem Groeneveld en zijn vriendin. Tjeerd P., vertelde dat zijn hoofd op hol was gebracht door K., dat hij alles geloofde wat K. online beweerde en dat hij persoonlijk was geraakt toen Groeneveld stelde dat K. zijn gevolg ‘knettergek’ maakt.
P. vertelde tijdens de rechtszitting maandag ook dat hij in de gevangenis tot rust was gekomen. Hij zat niet meer de hele dag op zijn telefoon en daardoor was het geen grote chaos meer in zijn hoofd. In de complottheorieën van K. gelooft hij niet meer. Gesprekken met de dominee hebben hem tot dit inzicht gebracht.
P. heeft een licht verstandelijke beperking, bleek tijdens de zitting. Veel vragen van de rechter begreep hij niet. Net als een puber kan hij de consequenties van zijn daden niet overzien, heeft hij geen zicht op oorzaak en gevolg en beschikt hij niet over empathie.
Zijn kompaan Jaimy W. heeft op deze punten iets meer in zijn mars, maar werd door zijn advocaat een dronken meeloper genoemd, een makkelijk te beïnvloeden simpele ziel. Je zou zeggen dat beiden het meest gebaat zijn bij hulp en liefde. Ware het niet dat ze eropuit waren een journalist flink aan het schrikken te maken en daartoe molotovcocktails in elkaar flansten.
Bij het huis van Groeneveld aangekomen, verkende P. eerst de situatie. Hij zag dat er camera’s hingen. Hij liep terug en deed een bivakmuts en zonnebril op. Hij dacht zo onherkenbaar te zijn. Dat die camera’s hem al hadden geregistreerd voordat hij zich had verkleed, kwam niet in hem op. Het is eigenlijk maar sneu.
Zonder iemand met een paranoïde waanstoornis als K. was het nooit zover gekomen. Trouwens, zonder de gekrenkte Groningse vastgoedeigenaar Han Vos evenmin. Hij zag er geen been in om Groenevelds adresgegevens te delen op sociale media. Het is binnenkort aan de rechter om te oordelen hoe gevaarlijk dat is. De twee verdachten hebben in elk geval dankbaar gebruikt gemaakt van Vos’ onverkwikkelijke praktijken.
De zaak Groeneveld illustreert het gevaar van de complottheorieën die rondgaan. ‘Simpele zielen’ worden angstig gemaakt, ongerust, wanhopig en boos. Dat zie je ook gebeuren bij de boerenacties, gekaapt door lieden die wantrouwend staan tegenover overheid, media, wetenschap en wat al niet meer. Met uitspraken als ‘boosteren is genocide’ tot gevolg. Wat een apekool.
Joost K. kreeg 15 maanden cel wegens opruiing, smaad en bedreiging. Tegen Tjeerd P. en Jaimy W. is vijf jaar cel met TBS geëist. Iets zegt me dat het niet klopt.
