Zangeres Tamar uit Groningen won prijs voor beste talent bij het PopGala Noord en is precies waar ze wil zijn. 'Ik zorg ervoor dat ik op mijn plek kom'

Ooit, een jaar of tien geleden, had zangeres Tamar Tanasale een droom. Zittend op de bank in haar woonkamer van de boerderij in Tolbert, waar ze woont in een woongemeenschap, vertelt ze erover. Ze oogt ontspannen en jeugdig. Haar ene been heeft ze onder het andere geschoven en af en toe wiebelt ze met haar ene voet -in een zwart-witte streepjessok- heen en weer. Tussen het vertellen door eet ze van een grote roze koek.

Het was een lijpe droom, zo eentje die blijft hangen en dan af en toe weer bovendrijft. De zangeres deed, toen nog met liedjes in het Engels en onder de naam Tamar Lewis, mee met de Grote Prijs van Nederland. Ze won de belangrijke muziekprijs niet en was verdrietig. En ze droomde. Over een snelle achtbaan, waar ze heel graag in wilde.

Ze mocht niet. In plaats daarvan ging ze in het reuzenrad. Met tegenzin. Want het reuzenrad was veel langzamer dan de achtbaan. Sterker: voor het reuzenrad heb je geduld nodig. Maar je komt steeds hoger én wordt beloond met prachtige uitzichten – uitzichten die je vanuit de achtbaan helemaal niet kan zien. In haar slaapkamer hangt Tanasale een poster op van het reuzenrad. Dit is haar weg. Langzaamaan.

Het wordt de naam van haar eerste Nederlandstalige album.

Afgelopen januari bracht ze Langzaamaan uit, speelde ze op showcasefestival Eurosonic Noorderslag en won ze dus die prijs. Voor Tanasale vallen de puzzelstukjes op hun plek. ,,Ik was tien jaar geleden echt nog vét verlegen. Ik heb weleens een optreden afgezegd omdat ik niet durfde. Wat ik nu doe, had eerder eigenlijk niet gekund.” Nu deelt Tanasale haar verhaal met wie het maar horen wil.

De allereerste wens die Tanasale zich kan herinneren is dat ze wil worden als haar idool. Haar ogen beginnen te glinsteren bij de herinnering aan een klein meisje, dromend van Mariah Carey. ,,Ik wilde dat ook. Een band en een podium en allemaal stemmen om me heen.” Al jong speelt ze dwarsfluit, later leert ze zichzelf gitaarspelen. Zingen doet ze in de kerk, in koren en als ze wat ouder is ook met een band.

In 2008, ze heeft dan al meerdere studies geprobeerd maar niks afgemaakt, besluit ze zich volledig toe te leggen op een muzikale carrière. Niet zonder succes. Als Tamar Lewis brengt ze een EP uit, wint ze een singer-songwritercompetitie en mag ze door naar de finale van de Grote Prijs in de Amsterdamse poptempel Paradiso. Tijdens die finale is ze al zwanger van haar oudste zoon, die inmiddels elf is. Met haar jeugdliefde krijgt ze nog drie kinderen, haar jongste dochter is nu drie. Een tijdlang is Tanasale vooral moeder, muziek verdwijnt naar de achtergrond.

In de tussentijd heeft Tanasale afscheid genomen Van Tamar Lewis. Als T A M A R begon ze aan een nieuwe fase in haar leven. Zingen doet ze tegenwoordig in ‘de taal van mijn hart’, het Nederlands. Het noordelijke muziektalent wil graag terug naar de collegebanken: ze is bezig met de toelating voor de opleiding tot muziekdocent aan het conservatorium in Groningen. Het liefst wil ze op kamers in de stad. ,,Ik moet een stukje leven leven dat ik nog niet geleefd heb.” Ze zegt het poëtisch, maar achter de woorden gaat een behoorlijke worsteling schuil.

De afgelopen jaren brak de zangeres stukje bij beetje met haar geloof. Het grootste deel van haar leven betekent de kerk voor Tanasale houvast. Het geloof biedt grip op de grote keuzes in het leven: studeren, trouwen, moeder worden. Ook Tanasales ouders, haar moeder is verpleegkundige en haar vader (van Molukse afkomst, vandaar de naam) werkt bij DUO, vonden elkaar in de kerk. Tamar en broertje Joost groeien op met het geloof, maar haar ouders breken ermee nadat haar moeder ziek wordt.

Als bijna-puber begrijpt Tanasale de keuze van haar ouders helemaal niet. Ze probeert haar ouders zelfs op andere gedachten te brengen. ,,Ik heb toen gedacht: ‘maar ik weet wél hoe het moet’. Dus ik ben juist heel radicaal geweest en werd veel fanatieker in mijn geloof.” Ze blijft streng in haar geloofsleer, maar ook zoekend. Want ook dan zijn er al wel signalen dat de vaste kaders van het geloof haar niet altijd passen.

,,Ik weet het nog heel goed. Ik had een liedje gezongen in de kerk en iemand kwam naar me toe die zei: ‘wat heb je prachtig gezongen!’ Maar natuurlijk alle eer naar God’.” Ze lacht hard, het is net alsof er spot in doorklinkt. ,,Ik ben daar helemaal niet geschikt voor. Dat compliment is gewoon voor mij. Hoezo moet ik aan een vage God zeggen dat het zijn verdienste is? Ik sta daar toch te zingen, ík doe mijn best.”

De zangeres bewandelt uiteindelijk eenzelfde pad als haar ouders en neemt afscheid van het geloof. ,,Ik heb het deksel op mijn neus gekregen”, zegt ze nuchter. De definitieve ommekeer begint in 2015, als ze zwanger is van dochter Evi. Terroristische aanslagen, zoals die op het satirische weekblad Charlie Hebdo in Parijs, domineren in die tijd het nieuws.

Tanasale wordt bang. Niet zozeer voor de aanslagen, maar ze denkt dat ze de daders begrijpt. ,,Ik snapte dat je zo overtuigd kan zijn van iets dat je je eigen leven ervoor wil geven. Of dat je denkt: als je het er niet mee eens bent, moet je maar wat opofferen.” Die gedachte is onverteerbaar. ,,Ik dacht: hierin ga ik echt veel te ver. Dit kan niet goed zijn. Toen werd ik wakker.”

Stukje bij beetje begint ze zich los te maken van de ideeën die bepaalden hoe ze haar leven vormgaf. Maar het geloof achterlaten betekent ook een ongewisse toekomst. Het maakt haar bij vlagen doodsbang. De God die haar zal redden verdwijnt, ze staat er alleen voor. Maar ze merkt dat waar ze bang voor is, vaak helemaal niet gebeurt. ,,Ik was niet opgeslokt in de aarde of in de hel terechtgekomen.”

Tijdens die ingewikkelde zoektocht is muziek ver weg. Ze kan er niet naar luisteren, het zorgt ervoor dat de rauwe, harde emoties die ze voelt aan de oppervlakte komen. Het eerste wat weer door de luidsprekers komt zijn liedjes die ver van haar af staan. Hitsige liedjes, noemt ze het. Van rappers als Tupac en Foxy Brown, die vroeger verboden waren.

Luisteren naar de Christelijke muziek, die haar zo vormde, ging veel langer niet. ,,Nu kan het er weer zijn. ,,Ik geniet heel erg van die akkoordenschema’s en verhaallijnen. Het komt ook terug in mijn eigen muziek.” Het lied Langzaamaan, de titelsong van haar debuutalbum, zijn duidelijke gospelinvloeden hoorbaar.

Waar muziek een tijd te veel is, schrijft Tanasale voortdurend door. Het werkt therapeutisch. Zinnetjes, observaties of grappige dingen die haar kinderen zeggen groeien uit tot liedjes, waarvan ze dan nog niet weet dat ze op haar eerste album terecht zullen komen. Ze voelt zich sterker worden en besluit te doen waar zij gelukkig van wordt: verhalen vertellen met muziek.

Ze meldt zich aan bij talentontwikkelingsprogramma Drentsch Peil. De coronapandemie is al uitgebroken als Tanasale als T A M A R een jaar lang aan haar muziek werkt. In kleine sessies laat ze haar werk horen aan haar coaches. Haar zelfvertrouwen krijgt een boost als ze hoort dat wat ze maakt ertoe doet. De zangeres mag door naar het noordelijke ontwikkelingstraject Hit the North, waar ze onder meer werkt aan haar podiumpresentatie en een professionele videoclip maakt.

Bijna tegelijk met de afronding en het hoogtepunt van Hit the North, een optreden op het Groningse showcasefestival Eurosonic Noorderslag, komt T A M A Rs eerste album uit. Langzaamaan is de blijvende afdruk van de afgelopen tien jaar uit Tanasales leven: het proces van een kind dat zelf ouder wordt, een ouder verliest en een volwassene die zich loswringt uit een beklemmend kader om zich verder te ontwikkelen.

Ze pakt de plaat en de bijbehorende bundel erbij en laat ze trots zien. De plaat, met voorop een foto van een kleine Tamar in een schommel. En de aparte bundel met haar teksten, die ze de woorden heeft genoemd. Ook dat is een intiem document, met jeugdfoto’s en tekeningen van haar kinderen. ,,Ondanks allerlei worstelingen en strubbelingen heb ik mijn plek in het leven gevonden. Dat ben ik steeds meer gaan waarderen en dat wil ik delen”, concludeert ze.

Langzaamaan is een document van een afgeronde periode. ,,Tijd voor een nieuw album”, constateert ze lachend. Hoe dat eruit moet zien weet ze en een werktitel is er ook: Zelf doen. ,,Ik wil veel geluiden opnemen uit mijn dagelijkse leven. Ook gesprekjes, die overgaan in het liedje. Het wordt ruiger, rauwer. Misschien ook wel lelijker. Het moet megapersoonlijk worden.”

Dat laatste stukje schroom, de rem die ze zelf voelt: die hoopt ze nog van zich af te kunnen werpen. Ze heeft er vertrouwen in, omdat ze haar angsten heeft geconfronteerd en niets uit de weg ging. ,,Ik ben er trots op dat als ik voel dat ik iets moet doen, ik ook ga bewegen. Ik zorg ervoor dat ik op mijn plek kom.”